Καινούργιες ταινίες—μέρος τρίτο

Τρίτο και τελευταίο μέρος της αναφοράς στις ταινίες της περσινής χρονιάς, τουλάχιστον σε κάποιες από αυτές που μπόρεσα να δω στον λιγοστό, ημερήσιο ελεύθερο χρόνο που διαθέτω πλέον. Σε αυτό συνέβαλαν οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, αλλά και οι ιώσεις, που μου έδωσαν την ευκαιρία να δω αρκετές από αυτές τις ταινίες. Η αναφορά τους, το τονίζω για ακόμη μια φορά, γίνεται με προσωπικά κριτήρια, και δεν πρόκειται περί κάποιας λίστας αξιολόγησης. Τις είδα—τις κρίνω ως θεατής και τίποτα παραπάνω, μεταφέροντάς σας τις εντυπώσεις μου. Αυτά προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Τις έξι ταινίες που επέλεξα, για να κλείσει αυτή η δεκαεξάδα, τις είδα πιο πρόσφατα, οπότε και οι εικόνες, που μου μετέδωσαν, είναι πιο… φρέσκες, να τις πω έτσι. Ας τις δούμε πιο κάτω.

Καινούργιες ταινίες—μέρος δεύτερο

Δεύτερο μέρος στην αναφορά των ταινιών της περσινής κυρίως χρονιάς, αυτές δηλαδή που θα διεκδικήσουν (κάποιες τουλάχιστον από αυτές) ένα ή και παραπάνω αγαλματάκια του θείου Όσκαρ, στην επικείμενη 87η απονομή, στις 23 του Φλεβάρη. Βέβαια, ο σκοπός της σύνταξης αυτού του κειμένου δεν έχει καμία προφητική διάθεση. Τα φιλμ που αναφέρω είναι αυτά που είδα τις προηγούμενες 20–25 ημέρες, και είναι μια εντελώς υποκειμενική παρουσίαση. Οι αξιόλογες παραγωγές είναι πολλές και εκ των πραγμάτων αδύνατον να τις δει όλες κανείς. Οπότε, με καθαρά προσωπικά κριτήρια, επέλεξα τις παρακάτω, για να συνεχιστεί η λίστα των προτεινόμενων από μέρους μου ταινιών. Και λέω «συνεχιστεί», γιατί θα υπάρξει τελικά και τρίτο μέρος σε αυτή την αναφορά. Είναι 4–5 φιλμ ακόμη, που αξίζουν να μνημονευτούν. Είπαμε, η κινηματογραφική σοδιά του ’15 ήταν καλή.

Καινούργιες ταινίες—μέρος πρώτο

Μια εβδομάδα κρεβατωμένος με ίωση + γρίπη ήταν αρκετά ικανοποιητικό διάστημα για να δω ορισμένες καινούργιες ταινίες (παραγωγής 2015 και φετινές). Έτσι, σκέφτηκα να συντάξω σε ένα άρθρο την άποψή μου για αυτές, ώστε να αξιοποιηθεί εις διπλούν ο χρόνος αυτός. Η αναφορά θα είναι σε δύο μέρη, καθώς τα φιλμ είναι αρκετά. Με χαρά μου διαπιστώνω ότι οι παραγωγές αυτές ήταν στην πλειοψηφία τους ποιοτικές, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια. Είναι γεγονός ότι το Χόλλυγουντ έχει βρει έναν τρόπο να κινείται μεταξύ γοητευτικού και απογοητευτικού τα τελευταία χρόνια. Φέτος (και πέρσι) προτίμησε κατά κύριο λόγο το πρώτο. Ας τα δούμε όμως αναλυτικά πιο κάτω.

Saving Mr. Banks – Μια θαυμάσια ταινία

Καλημέρα και χρόνια πολλά σε όλους τους κομικσοφαγάνες, τους αναμνησιολάτρες και τους σινέ – σύντροφους! Είθε το νέο έτος να μας βρει υγιείς σε σώμα και πνεύμα, με κέφι και δημιουργικότητα και, επιπλέον, λιγάκι παραπάνω χιούμορ, για να αντέξουμε την καθημερινότητα.

Στο διάστημα των εορτών, είχα την ευκαιρία να δω αρκετά νέα φιλμ, στα περισσότερα από τα οποία αναφέρθηκα στο άρθρο της περασμένης εβδομάδας. Σήμερα θα σας μιλήσω για την ταινία. που προσεγγίζει όσο καμία άλλη τα κόμικς και για έναν από τους μεγαλύτερους δημιουργούς όλων των εποχών. Τον άνθρωπο στον οποίο η παιδικότητα όλων μας οφείλει πολλά. Αν και το φιλμ δεν αναφέρεται στη ζωή και το έργο του, αλλά απομονώνει ένα συγκεκριμένο του φιλμ, ωστόσο είναι αρκετά χαρακτηριστική του χαρακτήρα, της παιδείας και της ιδιοσυγκρασίας του, που, μαζί με στοιχεία σαν την οξυδέρκεια και την επιμονή, τον κατέταξαν στην κορυφή όλων όσοι ασχολήθηκαν με τον παιδικό ψυχισμό, από εκείνους που αποκαλέστηκαν «παραμυθάδες».

Ο λόγος της αναφοράς μου σε αυτό το φιλμ, ξεχωριστά από τα υπόλοιπα του 2013, έχει να κάνει με δύο λόγους. Το γεγονός του ότι το είδα τελευταίο από όλα, αλλά και επειδή θεωρώ προσωπικά ότι είναι το κορυφαίο της χρονιάς που μας πέρασε. Το “Saving Mr. Banks” του σεναριογράφου, παραγωγού και σκηνοθέτη John Lee Hancock, εξιστορεί την γνωριμία της Αυστραλής συγγραφέως P.L. Travers (κατά κόσμο Helen Lyndon Goff), η οποία, μεταξύ άλλων, έγραψε και το Mary Poppins, με τον Walt Disney και τις προσπάθειες του τελευταίου να την πείσει ώστε να γίνει το βιβλίο της ταινία. Προσπάθειες που διήρκεσαν 20 ολόκληρα χρόνια και απέδωσαν καρπούς το 1964, με την προβολή της επιτυχημένης αυτής κινηματογραφικής προσαρμογής, που αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στην καριέρα και των δύο.

Ασχέτως αν ο Hancock κερδίσει υποψηφιότητα, τόσο αυτός, όσο και οι συντελεστές της ταινίας του (και, φυσικά, οι ηθοποιοί, ανάμεσα σε αυτούς) αυτό που πέτυχε με το φιλμ του δεν είναι κάτι που προσπερνά κανείς εύκολα, ούτε τον αφήνει ασυγκίνητο. Το “Saving Mr. Banks”  θα περάσει στην ιστορία της βιομηχανίας του θεάματος σαν μια θαυμάσια έμπνευση, πρωτότυπη και με δύναμη ψυχής. Η αλήθεια του είναι ικανή να γεννήσει πλήθος συναισθημάτων στον θεατή, να βγάλει μια αγνότητα στην επιφάνεια, που στις μέρες μας η έβδομη τέχνη δείχνει να έχει ξεχάσει σαν έννοια, αλλά και να γνωρίσει σε όλους μας την στάση ζωής του σπουδαίου «θείου Γουώλτ», για χάρη της οποίας δεν παρέκκλινε ποτέ ούτε αλλοίωσε τα ιδανικά και τα πιστεύω του. Εδώ, στα πλάνα αυτής της ταινίας, πολλοί από εμάς θα γνωρίσουμε τον άνθρωπο και τον δημιουργό Walt Disney.

Οι  Tom Hanks (Γουώλτ Ντίσνεϋ), Emma Thompson (στο ρόλο της συγγραφέως) και Paul Giamatti (ο σοφέρ, που κερδίζει την δύστροπη αρχικά συγγραφέα), είναι καταπληκτικοί. Το ίδιο και ο Colin Farrell, που υποδύεται τον πατέρα της συγγραφέως. Οι Jason Schwartzman και B. J. Novak, που επιλέχθηκαν για τους ρόλους των αδελφών Sherman, μουσικών και στενών συνεργατών του Ντίσνεϋ, είναι υπέρ το δέον πειστικοί. Αυτό, όμως, που ξεχωρίζει στην ταινία, είναι ο σεβασμός με τον οποίο τοποθετήθηκαν πρόσωπα και καταστάσεις, για να φτάσουμε στην τελική αφήγηση της ιστορίας. Μια ιστορία συγκινητική, που παρακολουθεί όλη την πορεία της συγγραφέως προς την εξιλέωση, την ψυχική ανύψωση και την λύτρωση. Μια βαθιά ενδοσκόπηση στο παρελθόν, ένα οδοιπορικό στις ανοιχτές πληγές και στις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις.

Το παίξιμο της Thompson είναι συγκλονιστικό, ειδικά στην σκηνή της προβολής του φιλμ στην πρεμιέρα. Δεν μπορώ να φανταστώ τι άλλο μπορεί να κάνει μια ηθοποιός, για να προταθεί και να βραβευθεί για μια της ερμηνεία. Για τον Hanks, να πω ότι είναι η καλύτερή του φετινή ταινία και μια από τις καλύτερες των τελευταίων 10–15 ετών στην μεγάλη του καριέρα. Εδώ θα τον δείτε εντελώς απελευθερωμένο από πλαίσια σεναριακά, να ζει πολύ έντονα τον ρόλο του. Σίγουρα θα πρέπει να τον άγγιξε πολύ το φιλμ, όπως θα αγγίξει και όλους όσοι θα το δουν. Δύσκολα, πολύ δύσκολα βλέπουμε τέτοιες ταινίες πια, και χαίρομαι ιδιαίτερα, που η Disney προχώρησε σε παραγωγή σαν κι αυτή. Κάτι που μαρτυράει πως το πνεύμα του μεγάλου δημιουργού, όσα χρόνια κι αν πέρασαν από όταν έφυγε από κοντά μας, όση αλλοτρίωση και αν έφεραν οι εποχές μας σε πολλά επίπεδα, είναι ακόμη ζωντανό και φεγγοβολά σε κάθε διάδρομο της εταιρείας που έστησε. Να το δείτε και να αφεθείτε ελεύθεροι στα συναισθήματα, που θα σας γεννήσει. Είναι μια θαυμάσια ταινία και αξίζει το Όσκαρ της καρδιάς μας!

Για το Comics Trades 2012–2014

Γιώργος Σ. Κοσκινάς

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο .

Μια Οδύσσεια κινηματογραφικών σεναρίων & άνισων συγκρίσεων

Από τα λίγα που απέμειναν, για να δίνουν τροφή στην φαντασία μας, είναι και η τέχνη των εικόνων και του χρώματος, των ήχων και των συναισθημάτων, το μεγάλο εκείνο λευκό πανί, που ζωντανεύει στο σκοτάδι και αφηγείται ιστορίες από το χθες, το σήμερα και το αύριο. Στο Comics Trades, μια σελίδα που φτιάχτηκε για να γυρίζει ηλεκτρονικά για σας, περιφέροντας σκιές από το παρελθόν σαν μια παλιομοδίτικη μηχανή προβολής, αρέσει να επενδύει και να αφήνεται στην μαγεία της έβδομης τέχνης. Σ’ αυτό το κείμενο, λοιπόν, επιχειρούμε να κάνουμε μια σύγκριση φετινών παραγωγών με αυτές που προβλήθηκαν πριν 40 χρόνια στις αίθουσες. Το χθες και το σήμερα, στην ατέρμονη τους πάλη για την επικράτηση στον νου. Συγχρόνως, μια ευκαιρία για να θυμηθούμε τι μας συνάρπαζε στους κινηματογράφους και πώς προσαρμοστήκαμε στις εξελίξεις. Πώς αρκούμαστε πλέον σε μετριότητες και πώς μάθαμε να συμβιβαζόμαστε στις λεπτομέρειες… Μια ανασκόπηση, που κάνει την ζυγαριά των συγκρίσεων να γέρνει απότομα. Προς ποια κατεύθυνση, αυτό το αφήνουμε στην κρίση σας.

2013

Μια κινηματογραφική χρονιά με πολλά θρίλερ και διαστημικά τοπία, μελλοντικές καταστάσεις, περιβαλλοντικές παρενέργειες , καταστροφολογία, υπερήρωες, τρισδιάστατα καρτούν, προσαρμογές παραμυθιών, αστυνομικά, αλλά και κάποιες στιγμές που ξεχωρίζουν για την μοναδικότητα τους και ξαφνιάζουν ευχάριστα. Με όπλο την υποκειμενικότητα, πιο κάτω θα διαβάσετε μια προσωπική αξιολόγηση, σε ταινίες που είδα φέτος και όχι κάποια γενικευμένη λίστα με τις καλύτερες ή τις πιο επιτυχημένες. Μακάρι να είχα χρόνο να δω περισσότερες.

Να ξεκινήσω από το πρόσφατο The Hobbit: The Desolation of Smaug, το δεύτερο μέρος της τριλογίας  του J. R. Tolkien. Πολύ εφέ και υπερβολική χρήση λογισμικών υπολογιστών, αλλά η ατμόσφαιρα μένει ζωντανή και, κατ’ εμέ, εν μέρει έστω, ανταποκρίνεται στις φιλοδοξίες των πολλών φίλων αυτών των ταινιών. Ένα άλλο δεύτερο μέρος, το The Hunger Games: Catching Fire, που θεωρώ ότι βγήκε πολύ βιαστικά σε σχέση με το πρώτο, είναι καθαρά μια μηχανή γέννησης εφιαλτών του μέλλοντος, όπου η πείνα καθορίζει τα πάντα στις ζωές μας. Τώρα από ποιους καθορίζεται, είναι μια άλλη ιστορία. Κι εδώ κυριαρχεί η υπερβολή, το σενάριο κάνει κοιλιά και η επανάληψη είναι στην είσοδο και χαζεύει τους θεατές. Τα Man of Steel, Thor: The Dark World και Iron Man 3, που εκπροσώπησαν τα κόμικς, μπορώ να πω ότι βούλιαξαν μέσα σε ένα χαμό ειδικών εφέ, αλλά κατάφεραν να βγουν στην επιφάνεια, ίσως λόγω της βαριάς κληρονομιάς που είχαν στις μπέρτες τους. Το Gravity ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Από τα φιλμ που σε βάζουν να σκεφτείς πράγματα, με ωραίο σενάριο, έξυπνο. Δεν είμαι σύμφωνος με τον ντόρο που έγινε γύρω από τις υποψηφιότητές του για Όσκαρ, εκτός κι αν πάμε στην λογική του «το μη χείρον βέλτιστο»… Πολύ splatter εκδοχή και με δόση διαστροφής το Hansel and Gretel: Witch Hunters. Το σινεμά θα ζήσει και χωρίς αυτό. Και το Jack the Giant Slayer έχει βία, όμως εδώ είναι πολύ προσεγμένη και αφήνει σχεδόν σε κάθε πλάνο ένα ανοιχτό παράθυρο, για να πετάξει η φαντασία. Καλό, αλλά δεν θέλουμε δεύτερο μέρος!

Πιστεύοντας ότι έχει έστω κάτι μέσα του από το “Wonderful Wizard of Oz”, κάθισα να δω και το φετινό Oz the Great and Powerful. Το χαρακτηρίζω σαν πλήρη απογοήτευση και σαν μια θλιβερή επιλογή της Disney. Ένας αχταρμάς, ένα μοντάρισμα κομματιών διάφορων ταινιών σε μια καινούργια(;) από το ναυάγιο του οποίου δεν διασώζονται ούτε κάποιες φιλότιμες προσπάθειες των ηθοποιών. Ακούστηκαν πολλά για το Oblivion. Μεγάλα ονόματα στο καστ, πολλή διαφήμιση. Το βρήκα σαν χλιαρό τσάι αρχές Μάη… Το ίδιο ακριβώς και με το After Earth, που περνάει δυστυχώς στο βιογραφικό του Tom Hanks. Το The Lone Ranger, αν δεν ήταν τόσο τραβηγμένο στα πλάνα, σε βαθμό να κουράζει και αν είχε μία ώρα λιγότερη σαν διάρκεια, θα μπορούσα να πω ότι ήταν καλό. Όμως, τα «αν» αυτά δεν υπήρχαν… Ένας τόσο μεγάλος ηθοποιός, όπως ο Robert de Niro, όταν παίζει σε ταινίες σαν το Killing Season, πιστεύω ότι όχι απλά δεν προσθέτει κάτι θετικό στην καριέρα του, αλλά μάλλον προσπαθεί να την μειώσει. Εξαιρετική κωμωδία, με ανατρεπτικό χιούμορ, ευρηματικές σκηνές και πολύ καλές ερμηνείες, θα βρείτε στο We’re the Millers. Ταινία που δεν μιμείται και πετυχαίνει να διασκεδάσει το κοινό, αν και η πολύ έντονη βωμολοχία είναι κάπου ενοχλητική.

Το φαντασμαγορικό Elysium δεν ξεφεύγει από τις μετριότητες ταινιών του είδους και διασώζεται μόνον από την πρωτοτυπία του σεναρίου του. Έχω την αίσθηση ότι όλοι τους στην παραγωγή έβαλαν τα δυνατά τους, για το ποιος θα αδικήσει περισσότερο το φιλμ… Από τις καλές φετινές ταινίες το αστυνομικό θρίλερ Prisoners. Ικανοποιεί και τους πιο απαιτητικούς φίλους του είδους και σε καμία περίπτωση δεν είναι προβλέψιμο, ούτε κουράζει, παρά τα 156 του λεπτά. Άφησα για τελευταίο το “Captain Phillips”. Ήταν το φιλμ που δεν με κούρασε καθόλου, το είδα δίχως να τραβήξω τα μάτια μου από τα πλάνα και το θεωρώ σαν το καλύτερο της χρονιάς αυτής. Ο Hanks είναι μεγάλος ηθοποιός και δεν χρειάζεται να αναλώνεται σε ανόητα φιλμ (“After Earth”). Αυτό που είναι επίσης αξιοσημείωτο εδώ, είναι ο ρυθμός που πραγματικά σε καθηλώνει.

 

1973

Κι ενώ αυτά ήταν τα συναισθήματα που μου προξένησαν οι φετινές παραγωγές, κοιτάζοντας το ράφι εκείνο με τα φιλμ της δεκαετίας του ’70, μπαίνω στον πειρασμό να τα παρατηρήσω πιο προσεχτικά, για να δω τι συγκρίσεις μπορούν να γεννήσουν.

Πώς να τα παραθέσω τώρα όλα αυτά, πού να σταθώ και από ποιο να ξεκινήσω; Για να είμαι δίκαιος λοιπόν, επέλεξα 17 ταινίες μόνον, όσες είδα και φέτος και θα αποφύγω την αξιολόγηση, αναφέροντας τις ταινίες με τυχαία σειρά.

 The Sting. Σκηνοθεσία και σενάριο για σεμινάριο! Ερμηνείες; Paul Newman και Robert Redford σε πολύ μεγάλα κέφια! Το μουσικό θέμα του Scott Joplin έχει στοιχειώσει τα αυτιά πολλών σινεφίλ. Έχω την αίσθηση ότι όποιος μπορεί να συλλάβει ένα τέτοιο σενάριο, μπορεί και να το υλοποιήσει εκτός σινεμά! Ένα άλλο σπουδαίο δίδυμο, οι Steve Mc Queen – Dustin Hoffman, πρωταγωνιστούν σε μια αληθινή και απίθανη ιστορία απόδρασης στο Papillon. Η σκηνή της πτώσης από την κορυφή του βράχου με την αυτοσχέδια σχεδία είναι καταπληκτική! Ένας άλλος σπουδαίος Αμερικανός ηθοποιός αφήνει το στίγμα και ξεδιπλώνει το μεγάλο του ταλέντο, σε ένα πολύ απαιτητικό ρόλο και δύσκολο. Το Serpico ήταν μια πολύ ξεχωριστή αστυνομική ιστορία, από τα χρόνια που τα καλά σενάρια ακόμη υπήρχαν, και η έμπνευση δεν είχε φτάσει στο ταβάνι, με έναν φοβερό Al Pacino, που πήρε και το Όσκαρ εκείνη την χρονιά.

Η ροκ όπερα του Norman Jewison, που συγκλόνισε, το Jesus Christ Superstar, δημιούργησε από μόνο του σχολή στο είδος αυτό. Ενέπνευσε πολλούς δημιουργούς στα χρόνια που ακολούθησαν και εξακολουθεί να επηρεάζει, στέκοντας συγχρόνως σαν φωτεινό σημείο αναφοράς. Δεν γνωρίζω αν το είδατε, αλλά το Jonathan Livingston Seagull ανέκαθεν ήταν από τα πιο ξεχωριστά φιλμ – ντοκιμαντέρ κατά την άποψή μου, με πολλά μηνύματα και αισιοδοξία. Προτιμήστε να διαβάσετε πρώτα το βιβλίο, για να διαπιστώσετε τι σημαίνει πραγματικά πιστή μεταφορά στον κινηματογράφο. Το αλληγορικό δράμα του Peter Bogdanovich, Paper Moon, με τον Ryan O’Neal, συγκαταλέγεται και αυτό στα φιλμ που βγάζουν διαφορετικότητα και προσεγγίζουν εντελώς μοναδικά ιστορίες χιλιοειπωμένες. Πολύ άμεση και δυνατή ταινία το Scarecrow, με τους Al Pacino και Gene Hackman, που τους δίνει την ευκαιρία να κάνουν καταπληκτικές ερμηνείες. Η ζωή πίσω από τα μεγάλα φωτεινά γράμματα των πινακίδων και η όψη της σκληρής αλήθειας κάτω απ’ τις λέξεις και τα πρόσωπα. Μεγάλη ταινία και δύσκολη.

Τα ρομαντικά The Way We Were, Last Tango in Paris και A Touch of Class σε κερδίζουν με την πρωτοτυπία και την ατμόσφαιρα που μεταφέρουν. Δύο φιλμ επιστημονικής φαντασίας, που ξεχώρισαν, ήταν τα Soylent Green και Battle for the Planet of the Apes, ενώ για μια ακόμη φορά το μάτι του Jack Nicholson γυαλίζει και μάλιστα πολύ, στο The Last Detail, όπου, μεταξύ άλλων, έχουμε και τον καλύτερο Randy Quaid, που πέρασε ποτέ μπροστά απ’ τις κάμερες. Και σαν τελευταίες τέσσερις, σας προτείνω να επανεκτιμήσετε φιλμ μακριά από τα Χολιγουντιανά μονοπάτια. Το The Adventures of Rabbi Jacob και τις ξεκαρδιστικές γκριμάτσες του Louis de Funès, το Amarcord του χαρισματικού κινηματογραφιστή Federico Fellini, το δραματικό Ana and the Wolves του Ισπανού Carlos Saura, με την κορυφαία στιγμή στην καριέρα της Geraldine Chaplin, και το αστυνομικό θρίλερ Don’t Look Now, με τους Donald Sutherland  &  Julie Christie, του Nicolas Roeg, που μπορεί να λειτουργήσει και σαν μηχανή του χρόνου, στέλνοντας σας πίσω στο Λονδίνο του ’70.

Για το Comics Trades 2013–2014

Γιώργος Σ. Κοσκινάς

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο .

2014 ευχές για μια καλύτερη χρονιά σε όλα τα επίπεδα, κι ας μιλήσαμε για το κινηματογραφικό της σκέλος μόνον! Να είστε υγιείς στο σώμα και στο πνεύμα και να επιτύχετε ό,τι βάλετε στο νου! Έμπνευση και κέφι για δημιουργία!