Μεταφραστικά σφάλματα 5

Στη δημοσίευση της ιστορίας ο ιπτάμενος Ολλανδός, στο Μεγάλο Μίκυ 170, διαβάζουμε στο εισαγωγικό πρώτο καρέ:

Ένας ψηλός Ολλανδός έμπορος, που χάθηκε μυστηριωδώς πριν από 300 χρόνια, γίνεται η αιτία για τις απίθανες περιπέτειες του Σκρουτζ στις θάλασσες του νότου!

Όσοι έχετε διαβάσει τη γνωστή αυτή περιπέτεια του Μπαρκς, θα αντιληφθήκατε αμέσως, ότι κάτι δεν πάει καλά, μια και στην ιστορία δεν υπάρχει κανένας Ολλανδός έμπορος και μάλιστα ψηλός! Τι θέλει να πει ο ποιητής;

Μεταφραστικά σφάλματα 4

«Φτάσαμε στο λιβάδι», λέει ο ένας Λύκος στον άλλο. Γιατί φοράνε, όμως, μαγιώ, και τι σόι λιβάδι είναι αυτό, όπου αντί για προβατάκια βόσκουν… πλοία;

Προφανώς εδώ έχουμε ένα τυπογραφικό λάθος, από αυτά που πας να γράψεις μια λέξη και, αντί γι’ αυτήν, γράφεις συνειρμικά μιαν άλλη, παρόμοια, με εντελώς διαφορετική σημασία. Ένα προσεκτικό ξαναδιάβασμα θα το έπιανε, αλλά…

Το καρέ προέρχεται από την ιστορία οι καταζητούμενοι, σε σενάριο αγνώστου και σχέδιο Pete Alvarado, όπως δημοσιεύτηκε στο Μίκυ Μάους 830.

Ποια είναι αυτή η παραπλήσια λέξη, που ήθελε να γράψει ο μεταφραστής ή ο στοιχειοθέτης; Προφανώς «λιμάνι», όπως φαίνεται στην ανατύπωση της ιστορίας στο Μίκυ Μάους 1366.

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο.

Μεταφραστικά σφάλματα 3

Ο καιρός τού μέλιτος είναι μια ιστορία σε σενάριο Massimo Marconi και σχέδιο Massimo De Vita, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος 94 τού περιοδικού Μίννι. Και λοιπόν, θα ρωτήσετε. Προσέξτε το έντονα διακοσμημένο καρέ τού τίτλου. Έρωτιδέας, καρδούλες, χελιδόνια και ένα μεγάλο μήλο, αλλά μέλι, του οποίου η γενική είναι «του μέλιτος» στην καθαρεύουσα, ούτε για δείγμα.

(Προέλευση εικόνας: I.N.D.U.C.K.S.)

Μήλο, είπαμε; Δηλαδή, στα Ιταλικά mela και στον πληθυντικό mele, που μοιάζει με τη λέξη miele, που είναι το μέλι, στα Ιταλικά. Πράγματι, ο πρωτότυπος τίτλος τής ιστορίας είναι Qui Quo & Qua e il tempo delle mele, όπερ εστί μεθερμηνευόμενον, ο Χιούη, ο Ντιούη & ο Λιούη και ο καιρός των μήλων. Πάλι τα μπέρδεψε ο μεταφραστής με τα τρόφιμα! Αυτή τη φορά μπορεί να μη μπέρδεψε τα κουφέτα με τον… χαρτοπόλεμο, και το αποτέλεσμα τού λάθους να παρέμεινε εδώδιμο, αλλά και πάλι το σφάλμα είναι προφανές. Ακόμη κι αν ο μεταφραστής δεν είχε προσέξει την απουσία τού «i», θα έπρεπε να είχε προσέξει τον πληθυντικό, που υποδεικνύει ότι δεν μιλάμε για μέλι, καθώς «ο καιρός τού μέλιτος/μελιού» είναι στα Ιταλικά «il tempo di miele». Στη συνέχεια, για να δικαιολογήσει την επιλογή του, άλλαξε το όνομα της ηρωίδας τής ιστορίας από Paperella σε Μελίτα, μια και η ιστορία δεν έχει καμία σχέση με το μέλι.

Επομένως, η ιστορία ασχολείται με μήλα και όχι με μέλι, οπότε η σωστή μετάφραση τού τίτλου θα ήταν ο καιρός των μήλων, έτσι;

(Προέλευση εικόνας: I.N.D.U.C.K.S.)

Ναι και όχι. Αυτή την προσέγγιση, ας πούμε, ακολούθησαν στην Πορτογαλία, όπου απέδωσαν τον τίτλο ως Huguinho, Zezinho, e Luisinho e o tempo das maças, όπερ εστί μεθερμηνευόμενον ο Χιούη, ο Ντιούη και ο Λιούη και ο καιρός των μήλων.

Όμως, η ιστορία δεν έχει σχέση ούτε και με μήλα! Il tempo delle mele είναι ο ιταλικός τίτλος τής γαλλικής ταινίας La Boum του Claude Pinoteau, παρωδία τής οποίας αποτελεί η συγκεκριμένη ιστορία. Επομένως, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η σωστή μετάφραση θα ήταν το πρώτο μου πάρτυ, όπως αποδόθηκε ο τίτλος τής ταινίας στα Ελληνικά, μόνο που η ιστορία, εκτός από μέλι και μήλα, δεν έχει σχέση ούτε και με πάρτυ!

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο.

Μεταφραστικά σφάλματα 2

Η εκρηκτική πεταλούδα, σε σενάριο Rodolfo Cimino και σχέδιο Romano Scarpa είναι μία από τις ιστορίες, όπου ο Ντόναλντ τα κάνει τόσο θάλασσα, που αναγκάζεται να φύγει μακρυά από τη Λιμνούπολη, για να γλυτώσει. Έτσι, το τελευταίο καρέ τής ιστορίας, όπως το βλέπουμε στην πρώτη έκδοσή της στη χώρα μας, στο Μίκυ Μάους 599, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τυπικό, για μια τέτοια ιστορία.

Κοιτάξτε το, όμως, πιο προσεκτικά. Ταξιδεύουν, λέει, για δύο ημέρες και έχουν διανύσει συνολικά μόλις δύο χιλιόμετρα! Είπαμε ότι το αυτοκίνητο του Ντόναλντ είναι σαραβαλάκι, αλλά όχι κι έτσι! Δύο χιλιόμετρα σε δύο μέρες ασταμάτητου ταξιδιού σημαίνει ότι έτρεχαν με 41,6 μέτρα την ώρα ή 69,4 εκατοστά το λεπτό. Με τα πόδια θα πηγαίναν πολύ πιο γρήγορα! Τι γίνεται εδώ πέρα;

Η επανέκδοση της ιστορίας στο Μίκυ Μάους 1169 δεν είναι πιο κατατοπιστική, καθώς φαίνεται να χρησιμοποιεί την ίδια μετάφραση. Μόνο το κείμενο στην πινακίδα είναι ξαναγραμμένο, και η γραμμοσκίαση της εικόνας είναι πιο αχνή.

—Ταξιδεύουμε επί δύο μέρες, θείε! Δεν μπορούμε να σταματήσουμε;
—Όχι ακόμα, όχι ακόμα! Η Λιμνούπολη είναι μόλις 2.000 χιλιόμετρα… πολύ κοντά!
(Λιμνούπολη 2.000 χλμ.)

Για να βρούμε τι πραγματικά ήθελε να πει ο… ποιητής, θα πρέπει να ανατρέξουμε στο πρωτότυπο ιταλικό κείμενο. Εδώ πρέπει να το βλέπουμε από την πρόσφατη ανατύπωση της ιστορίας στον δέκατο έβδομο τόμο των απάντων τού Romano Scarpa. Τα δύο χιλιόμετρα της ελληνικής μετάφρασης είναι δύο χιλιάδες χιλιόμετρα στο πρωτότυπο! Να τους μπέρδεψε αυτή η άνω τελεία, που χώριζε τις χιλιάδες, και να την πέρασαν για υποδιαστολή;

Τα δύο χιλιάδες χιλιόμετρα, αν και μικρή απόσταση για ένα αυτοκίνητο, που ταξιδεύει ασταμάτητα επί δύο ημέρες (μέση ταχύτητα 41,6 χιλιόμετρα την ώρα) τουλάχιστον δεν είναι εξωπραγματική. Από την άλλη, για σαραβαλάκι πάνω στα κατσάβραχα, μια χαρά είναι!

Ευχαριστούμε τον Francesco για τη φωτογραφία από το ιταλικό καρέ.

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο.

Μεταφραστικά σφάλματα

Εκεί που διάβαζα ήσυχα ήσυχα το Μίκυ Μάους μου, ξαφνικά μου… επιτέθηκαν τα παρακάτω δύο καρέ!

(Τα καρέ προέρχονται από το Μίκυ Μάους 24 και την ιστορία επιχείρησις κουφέτα, σε σενάριο Ennio Missaglia και σχέδιο Pier Lorenzo De Vita.)

Τι γίνεται εδώ πέρα; Τρώγεται ο χαρτοπόλεμος και μάλιστα με τόση ευχαρίστηση, όση φαίνεται να δείχνει ο Γκούφυ; Μάλλον όχι. Ο Γκουφυ έχει κάνει πολλά παλαβά πράγματα στη ζωή του, αλλά μαθαίνει το μάθημά του και εδώ δεν φαίνεται να είναι η πρώτη φορά, που δοκιμάζει αυτό το εκλεκτό… έδεσμα.

Πρόκειται για καραμπινάτο σφάλμα, από αυτά που δεν θα περίμενες ποτέ να κάνει ένας μεταφραστής. Αυτά που βρήκε ο Γκούφυ είναι confetti, ήτοι κουφέτα, ιταλιστί. Μπορεί confetti στα Αγγλικά και στα Γαλλικά (αλλά και στα Ελληνικά, ως κομφετί) να είναι ο χαρτοπόλεμος, αλλά στα Ιταλικά, παρά τις διαβεβαιώσεις τού αυτόματου μεταφραστή τής Google περί τού αντιθέτου, ο χαρτοπόλεμος δεν λέγεται confetti, αλλά coriandoli. Τουλάχιστον, έτσι λένε δύο λεξικά, που συμβουλεύτηκα. Ακόμα κι αν υποθέσουμε, όμως, ότι confetti είναι και ο χαρτοπόλεμος, δεν παραξενεύτηκε ο μεταφραστής, όταν είδε τον Γκούφυ να πάει να τον φάει, ώστε να χρησιμοποιήσει την εδώδιμη έννοια της λέξεως;

Τα ίδια καρέ, από την επανέκδοση τής ιστορίας στο Μίκυ Μάους 1107, όπου εδώ η λέξη αποδίδεται σωστά. Άραγε τα μεγάλα γράμματα, με τα οποία είναι γραμμένη η λέξη «κουφέτα», να χρησιμοποιήθηκαν για να επισημάνουν στους παλιούς αναγνώστες ότι σ’ αυτή την έκδοση μετέφρασαν τη λέξη σωστά;

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο.