ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΡΗ – «ΒΗΜΑ»

Δεν γίνονταν να μην προσθέσουμε και αυτή την προσφορά, που βρίσκεται στην κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας «Βήμα». Πολύ αγαπητός σε όλους όσους «πάτησαν» τα 40 και στους φίλους τόσο του βιβλίου, όσο και των αναμνήσεων, ο Έλληνας συγγραφέας εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να συναρπάζει με τις αστυνομικές του ιστορίες. Ο ήρωας των βιβλίων του, ο αστυνόμος Μπέκας, έγινε θρύλος για τους λάτρεις της αστυνομικής φιλολογίας, μέχρι και τηλεοπτική σειρά. Πολύ καλή η δουλειά που έγινε από τους υπεύθυνους, στα εξώφυλλα των βιβλίων, με το artwork να παραπέμπει ευθέως στα πρώτα χρόνια κυκλοφορίας τους και να αντανακλά το ύφος εκείνης της εποχής. Οι σινεφίλ, θα παρατηρήσετε ότι θυμίζουν έντονα φιλμ νουάρ. Δημιουργήσαμε λοιπόν, μια ξεχωριστή κατηγορία, στην οποία θα βρίσκετε τα εξώφυλλα της έκδοσης της εφημερίδας «Βήμα», έτσι όπως θα κυκλοφορούν κάθε Κυριακή. Φυσικά, θα έρθει και ένα αφιέρωμα στον συγγραφέα, ώστε να συμπληρωθεί με τον καλύτερο τρόπο, το περιεχόμενο αυτής της κατηγορίας.

Τα εξώφυλλα θα προστίθενται με την σειρά της κυκλοφορίας τους(αν προσέξετε, θα δείτε ότι έχουν άλλωστε και αρίθμηση).

«Ο θάνατος του Τιμόθεου Κώνστα»

«Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν»

«Έγκλημα στο Κολωνάκι»

«Έγκλημα στα παρασκήνια»

«Υπόθεση εκβιασμού»

Θα βρείτε την ομώνυμη κατηγορία εδώ.

Επιχείρησις: “Μαργαριτάρια„

Ελπίζοντας να σας άρεσε το άρθρο για τα στραβά και ανάποδα τού Κυριάκου Ντελόπουλου, σας παρουσιάζω τη συνέχειά αυτού τού βιβλίου, το Επιχείρησις: “Μαργαριτάρια„ όπου ο συγγραφέας συνεχίζει να παρουσιάζει τα διάφορα ευτράπελα, που έχει συλλέξει.

Το βιβλίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Δωδώνη». Δεν αναφέρει ημερομηνία εκδόσεως, αλλά διάφορα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία αναφέρουν ως έτος κυκλοφορίας το 1990 ή 1991. Όπως λέει ο συγγραφέας του, το βιβλίο αφιερώνεται σ’ όλους εκείνους που το έγραψαν για μένα.

Όπως και στο προηγούμενο βιβλίο, θ’ ακολουθήσουμε τη δομή τού βιβλίου, παρουσιάζοντας τυχαία δείγματα από κάθε ενότητα.

Τα αρχικά στη ζωή μας

Α.Ε.Π.Π.Ι.
Α.Ε.Τ.Α.
Α.Δ.Α.Π.Π.
…

Οι εφημερίδες και τα περιοδικά

Τα θεάματα

Ο Ελληνικός κινηματογράφος και άλλα επίσης κινηματογραφικά

Το θέατρο σκιών…

…το σκιώδες νεοελληνικό θέατρο

Διάφοροι τίτλοι από ελληνικά θεατρικά έργα χωρίς αξιώσεις, όπως:

ΚΑΙ Η ΓΑΤΑ ΜΟΥ ΕΧΕΙ ΤΡΙΣΕΓΓΟΝΑ, ΑΛΛΑ ΠΟΙΟΣ ΤΗΝ ΜΑΖΕΥΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΚΕΡΑΜΙΔΙΑ…
Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΔΕΝ ΤΡΩΕΙ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ

αλλά και πολλοί τίτλοι θεατρικών έργων που γυρίστηκαν ταινίες, που σήμερα θεωρούνται κλασικές, οπότε προχωράμε στην επόμενη ενότητα.

Ποικίλα νεοελληνικά κείμενα

Επιστολές

Για πρώτη φορά στην ζωή μου σαν οδηγού τρομοκρατήθηκα: ποδηλάτες, κάρρα, πεζοί, π ρ ό β α τ α χωρίς κανένα φ ω ς, πρόσθιο ή οπίσθιο, βρισκόταν σε οποιοδήποτε μέρος τού δρόμου…

Ανακοινώσεις και «ξέναι δημοσιεύσεις»

Ανακοινώ ο υπογεγραμμένος μαναροφύλαξ Γ. Α. Β. προς τους αξιοτίμους κατοίκους Αραχόβης τούς χρησιμοποιούντας τόν τράγον μου, φυλής Ζαάνεν, δι’ αναπαραγωγήν τών αιγών των, ότι το αντίτιμον εκάστης πρώτης επιβάσεως τού τράγου καθώρισα το ποσόν τών 60 δρχ. προς αντιμετώπισιν τών δαπανών διατροφής και περιποιήσεως αυτού.

Εις περίπτωσιν μη συλλήψεως τής αιγός η επίβαση θα επαναλαμβάνεται δ ω ρ ε ά ν. Το ποσόν τούτο θα πρέπει να προκαταβάλεται.

Αν τελικώς η αίγα δεν συλλάβη, θα επιστρέφεται το καταβαλλόμενον τοιούτου δικαίωμα.

Λόγοι

Έχω την πεποίθησιν ότι το νομοσχέδιον το οποίον υποβάλλω δεν αντίκειται προς τα διατάξεις τού Συντάγματος, διότι εάν είχον εναντίαν ιδέαν, με όλην την πεποίθησιν την οποίαν έχω ότι το συμφέρον τού στρατού επιβάλλει ίνα ληφθή μέτρον τι, δεν ήθελον υποβάλλει το νομοσχέδιον το οποίον η Κυβέρνησις θέλει υποβάλει εις την κρίσιν τής Βουλής.

Ποιήματα

Ο ΣΠΟΥΤΝΙΚ

Ρουκέτες από χαλύβδινα Μασούρια
ερευνούν το αχανές
πέρνουν φωτογραφίες
με φωτογραφικές μηχανές.

…

Μαθητικά κείμενα

Ο Ιουστινιανός ήταν ένας νομοθέτης ο οποίος εξέδιδε νεαράς.

Λίγα γλωσσικά και κάποια σχολικά βιβλία…

Ο μεν άρης έλαφος έχει κέρατα, η δε θύλη…

Μερικά ακόμη…

– τοπείο με μαρούλια και βολβοειδή λουλούδια: αποφύσεις σε μια καφετιά και επίπεδη γη.

– ατμόσφαιρα προ-εικονική

Λίγα προφορικά ολισθήματα

Στη σελήνη που είναι αυτοί οι α σ τ ρ ο ν ά π τ ε ς, θα φυσάει πολλά μ π ο χ ώ ρ.

Βιβλία

Η διαφήμιση είναι σπουδαίο πράγμα

Ελληνοαμερικανικά

Μια βόλτα στα εστιατόρια

Η Α.Μ. η νεοελληνική επιγραφή

Οι ανεπίσημες επιγραφές…

…κε η επήσημες επειγραφαίς

Ονομα – Επάγγελμα: Μια σχέση

Ποικίλα

Επίλογος

Έκδοση Ελληνικού γραμματοσήμου. Ομοιάζει κατά σύμπτωσιν με τη γνωστή φωτογραφία τού Joe Rosenthal, με το γνωστό Αμερικανικό γραμματόσημο τού Victor S. Mc Closkey, και το γνωστό Μνημείο τών Πεζοναυτών τού Felix De Weldon. Έργο αγνώστου καλλιτέχνου ο οποίος όμως πρέπει να πιστωθή με την φαεινή ιδέα να ανεβάσει το ναυτικό στα όρη…

Α υ λ α ί α

Στραβά και ανάποδα

Μια και σας άρεσε το άρθρο για το λιβάδι με τους μαργαρίτες, λέω να σας παρουσιάσω και τα στραβά και ανάποδα τού Κυριάκου Ντελόπουλου, ένα βιβλίο στο ίδιο πνεύμα.

Το βιβλίο εκδόθηκε το 1970, από τις εκδόσεις Γρηγόρη. Ο συγγραφέας του, Κυριάκος Ντελόπουλος, γεννήθηκε στην Κέρκυρα, το 1933. Σπούδασε αγγλική φιλολογία και βιβλιοθηκονομία. Δούλεψε ως βιβλιοθηκάριος στο Κολλέγιο Αθηνών από το 1952 έως το 1985, της οποίας έφτασε να γίνει διευθυντής. Έγραψε πολλά θεωρητικά βιβλία περί βιβλιογραφίας και βιβλιοθηκονομίας, αλλά εδώ τον πετυχαίνουμε σε μια από τις πιο ανάλαφρες στιγμές του.

Περισσότερα στοιχεία για το συγγραφέα μπορείτε να βρείτε εδώ και εδώ.

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε διάφορες ενότητες, από τις οποίες θα διαλέξουμε στην τύχη μερικά αποσπάσματα και φωτογραφίες.

ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Εδώ ο συγγραφέας μάς παρουσιάζει μια τραγική ιστορία με αρχή, μέση και τέλος, η οποία είναι γραμμένη αποκλειστικά με τίτλους λαϊκών τραγουδιών! Σύμφωνα με το συγγραφέα:

Σημειώνεται ότι δεν έγινε η παραμικρή συντακτική ή γραμματική παραποίηση σε καμμιά απολύτως περίπτωση. Ακόμη και η στίξη διατηρήθηκε σχολαστικά. Κάπου ακούγεται κι ένας πυροβολισμός: ΜΠΑΜ. Είναι κι αυτό ένα λαϊκό τραγούδι. Μάλιστα.

Ας διαβάσουμε, λοιπόν, το σχετικό απόσπασμα, με τη σκηνή τού φόνου:

— Μην το παίρνεις για αστείο… Ήρθε η ώρα. Πιο καλά είναι να πεθάνης. Ήρθε η ώρα κι η στιγμή.
— Εσύ δεν έχεις μπέσα.
— Όλα εδώ θα τα πληρώσης.
— Άη Νικόλα… Μπάμπη… Κυρ-Αλέκο… Πού το βρήκες το κουράγιο. Χριστέ και Παναγιά. Μην ξεχνάς πως έχω παιδί. Φτάνει, φτάνει. Μαύρε τύραννε.
— Γράψε αλοίμονο σε σένα. Δεν φταίω εγώ. Εσύ τα φταις.
—Ήμαρτον ήμαρτον. Είχα κακιά προαίσθηση. Τώπες και τώκανες. Πατέρα μου, μητέρα μου… Παναγιά μου χρυσή. Πάει πάει.
ΜΠΑΜ
— Με κτυπούν κατάστηθα. Αλλοί και τρισαλλοί. Δε με λυπάσαι. Μέφαγες μέφαγες. Αχ, γιατί γιατί γιατί. Μαννούλα μου μάννα. Τέτοια νειάτα τέτοια κάλλη. Τέτοια κούκλα και τσαχπίνα…
— Σαν ψεύτικη κούκλα. Ανάθεμα την ομορφιά σου… Πες μου τι σου ζήλεψα. Μαύρη νάτανε η ώρα που σ’ αντάμωσα.

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Αξιότιμε Κύρηαι,

Κύρηε ( . . . ) σας γνορίζο ότη ημε μια Κυρία Τελήος άπορη και έχο (7) Κορίτσα κε θέλο ναπαντρέψο της (2) κε έχουν βρεθή (2) γαμπρή κεμουζητούν τα δύο κορήτσια αλλά θέλουν χρίματα και επηδή δεν εχό σας ξητό την βοήθηάσας και μόλης της παντρέψο θασάς στήλουν ενά δόρο Κρητηκό, κέστηλετέμου ότι σας φοτήση οθεός. Περημένο σύντομα κε όσα στήλης θάσάς τα ανταποδόση ο θεός με μεγάλη εκτήμησι τα (7) κορίτσα μου σας φηλούν τοχέρη.

η σηστασήμου ήνε
Κυρία
. . . . . .

Βεβεό τα ανοτέρο ο Πρόεδρος της Κηνότητος

(Τώρα θα την πω την κακία μου: οι περισσότεροι Έλληνες έτσι γράφουμε πια, κι ας έχουμε πάει 12 χρόνια στο σχολείο. 😦 )

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Β

Είμεθα κατενθουσιασμένοι με τα «ειρωνικά» κατορθώματα του στρατού μας.

Ληξάσης τής δοθείσης υμίν αδείας μου…

Παναγιώτη μου,
μου γράφεις ότι δεν μου γράφεις όπως μου έγραφες πρώτα, αλλά όπως γράφεις σε ένα φίλο σου…

Απορώ γιατί παραπονιέσαι γιατί δεν σου γράφω. Δεν περνούν 3-4 μήνες χωρίς να σου γράψω.

Η ΠΟΙΗΣΙΣ

Η Δ.Ε.Η.

(Φως ηλεκτρικόν φωτίζει και στο σκότος μάς μαυρίζει)

Τι ωραία επιχείρησις
του ηλεκτρικού φωτός,
που σε κάνει να μην είσαι
σ’ ένα μέτρον ορατός.

Τα ηλεκτρικά τα φώτα,
μας φωτίζουνε με χάρι,
κι’ από τα πολλά τα φώτα,
σπας τα μούτρα στο ντουβάρι.

. . .

ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οι Έλληνες αντιστάθηκαν στον πόλεμο μεταξύ Ιταλών και Ελλήνων και ελευθερώσαμε μερικά χωριά.

…και την σημαία που στην κορυφή της κυματίζει ο σταυρός.

Τον εορτασμόν τής 28ης Οκτωβρίου τον κάνομεν για να θυμηθούμε την αντίστασιν των Ιταλών και Ελλήνων κατά το 1821.

Ένα δάκρυ κυλά στο μέτωπό μου αργά.

ΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΕΛΛΗΝΙΣ ΚΥΡΙΑ
Προσφάτως χηρεύσασα κυρία, η οποία ζει μόνη, επιθυμεί σύντροφον ή φοιτήτρια.

…Ζητεί σύζυγον με μόνιμον εργασίαν, δημόσιον υπάλληλον ή επαγγελματίαν με μηνιαίον εισόδημα ουχί κάτω των 3 χιλιάδων δρχ. και ουχί άνω των 45 ετών.

ΚΥΡΙΑ ζητεί βρέφος με αρίστας συστάσεις και με πενταετή πείραν ή συνοδός εις κυρίαν.

ΑΝΩΜΑΛΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Την Κυριακήν 11 π.μ. με αφετηρίαν και τέρμα το γυμναστήριον του Πανιωνίου, θα τελεσθή ο β’ εφετεινός ανώμαλος δρόμος γυναικών.

Ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Από κάποιο πρόγραμμα ταινίας, το οποίο ο συγγραφέας παραθέτει για την άκαιρη διακοπή τής εξιστόρησης της υποθέσεως η οποία ενδεχομένως—και πολύ φυσικά—μπορεί να οδηγήση σε παρανοήσεις σκανδαλιστικές…
. . .
Ο Ντιουκ κατορθώνει να προσληφθή ως κηπουρός στο σπίτι της και ύστερα από λίγες μέρες να την παρασύρη στο κρεββάτι του, ώστε ο Μπουτς να τα βρη όλα έτοιμα. Όταν η Ανν ανοίγει τα…
Η συνέχεια επί της οθόνης

Το κεφάλαιο περιλαμβάνει εκτενή λίστα τίτλων ελληνικών ταινιών, χωρισμένων σε κατηγορίες. Ως λάτρης τού είδους, δεν μπορώ να τη βρω αστεία, αξίζει όμως να παραθέσουμε τις κατηγορίες, με ένα παράδειγμα από κάθε κατηγορία:

Αγάπη – Αίσθημα – Έρωτας -Πόθος – Πάθος
Ιστορία μιας αγάπης
Δάκρυα – Πόνος – Σπαραγμός
Αγάπησα και πόνεσα
Ιστορίες τής ζωής
Το μυστικό τής κατηγορουμένης
Ο γάμος
Του Κουτρούλη ο γάμος
Αμαρτίες και παραστρατήματα
Αμαρτίες γονέων
Πονεμένοι γονείς
Το μυστικό τού πατέρα
Μοιρολατρεία
Η μοίρα γράφει την ιστορία
Παροιμίες, γνωμικά και άλλες τυποποιημένες φράσεις
Κούνια που σε κούναγε
Τουρισμός
Οι τουρίστες
Σπουδαία γεγονότα…
Η Νάνσυ την ψώνισε
…και σπουδαίες προσωπικότητες
Ο Μιχαλιός τού 14ου Συντάγματος
Το επάγγελμα, η βιοπάλη…
Η ανθοπώλις τών Αθηνών
…και οι δουλειές τού ποδαριού
Άνθρωπος για όλες τις δουλειές
Μερικά κορίτσια…
Το κορίτσι τής ταβέρνας
…και μερικοί άγγελοι
Χαμένοι άγγελοι
Η φτώχεια…
Φτωχολογιά
…και η ορφάνια
Χωρίς γονείς κι αδέλφια
Λεκτικοί συνδυασμοί
Γλέντι, λεφτά κι αγάπη
Ονόματα βαπτιστικά
Αγιούπα
Ανθρώπινοι χαρακτήρες και άλλοι τύποι
Αρσενικοί…
Ο άσωτος
…Θηλυκοί…
Η άγνωστος
…και ουδέτεροι
Το αγοροκόριτσο

Ακολουθεί τμήμα με τις παντελώς άσχετες αποδόσεις, στα Ελληνικά, των τίτλων τών ξένων ταινιών. Με κεφαλαία ο πρωτότυπος τίτλος, μεταφρασμένος, με μικρά ο ελληνικός:

Η ΖΑΖΙ ΣΤΟ ΜΕΤΡΟ
Δυο μάτια είδαν πολλά
ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ
Ακόλαστη σάρκα
ΤΡΥΦΕΡΗ ΚΑΙ ΒΙΑΙΗ ΕΛΙΣΑΒΕΤ
Ο πρώην εραστής μου
ΔΡΟΣΕΡΟΣ ΑΝΕΜΟΣ ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ
Η σάρκα θέλει έρωτα

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Αν θέλετε να δείτε τις σκηνές, διαβάστε το βιβλίο!

ΑΠΟΨΕ ΩΡΑ 9 μ.μ.

Ο ΣΠΑΘΑΡΗΣ ΠΑΙΖΕΙ:

ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

1η ΠΡΑΞΙΣ: Δολοφονία, κόψιμο και τεμαχισμός τού πτώματος.
2α ΠΡΑΞΙΣ: Μεταφορά τού πτώματος δι’ αμάξης—Οι δολοφόνοι εις τας χείρας τής δικαιοσύνης.
3η πράξις: Η αναπαράστασις του εγκλήματος.
ΤΕΛΟΣ

(Καημένε Αθανασόπουλε, τι σου ‘μελε να πάθεις, από κακούργα πεθερά τα νιάτα σου να χάσεις, που λέει και το τραγούδι. Μέχρι και παράσταση Καραγκιόζη έγινες!)

ΚΑΡΤ ΠΟΣΤΑΛ

(Αν θέλετε να φρικάρετε κάποιον, ευχηθείτε του χρόνια πολλά, χωρίς να είναι κάποια γιορτή. Η έκφραση έχει γίνει τόσο στερεότυπη, που, αν ευχηθείτε σε κάποιον να ζήσει πολλά χρόνια, απλώς επειδή έτσι το αισθάνεστε, θα σας αντιμετωπίσει με τρομερή καχυποψία. Χρόνια πολλά σε όλους, λοιπόν!)

ΠΟΛΥΣΥΝΘΕΤΑ ΜΑΓΑΖΙΑ

Για κάθε ένα από τα παρακάτω καταστήματα, υπάρχει ολόκληρη κατηγορία καταστημάτων, η περιγραφή τών οποίων αρχίζει από το ίδιο πρώτο συνθετικό:

ΚΑΦΕΟΙΝΟΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΝ
ΟΙΝΟΚΑΦΕΝΕΙΟΝ
ΟΠΩΡΟΛΑΧΑΝΟΠΩΛΕΙΟΝ
ΙΧΘΥΟΠΩΡΟΠΟΛΕΙΟΝ
ΖΥΘΟΨΗΤΟΠΩΛΕΙΟΝ
ΑΥΓΟΡΝΙΘΟΠΩΛΕΙΟΝ
ΖΑΧΑΡΟΓΑΛΑΚΤΟΠΩΛΕΙΟΝ
ΑΡΤΟΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟΝ
ΛΑΧΑΝΟΠΩΡΟΠΟΛΕΙΟΝ
ΠΟΤΟΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟΝ
ΓΑΛΑΚΤΟΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟΝ
ΚΡΕΟΠΩΡΟΠΩΛΕΙΟΝ

ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΩΝΥΜΙΕΣ

Πάλι διάφορες κατηγορίες:

ΒΙΟ – ΒΙΟΒΑΚ
ΧΡΩΜΑΤΑ – ΒΕΡΝΙΧΡΩΜ
ΤΕΧΝ – ΤΕΧΝΑΝΤ
ΤΕΧΝΙΚΗ – ΑΛΟΥΜΙΝΟΤΕΧΝΙΚΗ
ΗΛΕΚΤΡΟ – ΗΛΕΚΤΡΕΜΠΟΡΙΚΗ
ΕΛ-ΕΛΛ – ΕΛΑΜΕΡ
ΜΕΤΑΛΛΑ – ΜΕΤΑΛΛΟΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗ
ΕΜΠΟΡ- -ΙΚΗ – ΕΜΠΟΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ
ΣΤΡΩΜΑΤΑ – ΒΕΡΑΣΤΡΩΜ
ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ – ΑΓΝΟΠΟΥΛ
ΤΕΝΤΕΣ – ΤΕΝΤΕΞ

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΑ Β’

Το βιβλίο τελειώνει με… διαφήμιση του εαυτού του, παραθέτοντας κριτικές για την πρώτη του έκδοση. Νομίζω ότι ήδη έχετε σχηματίσει εικόνα για το βιβλίο, οπότε δεν νομίζω να χρειάζεται να παραθέσουμε τι έγραψαν γι’ αυτό ο Τσιφόρος, ο Ψαθάς και ένα σωρό άλλοι.

Και πάλι, χρόνια πολλά!

ΝΕΟΝ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟΝ ΔΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ «ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΗΡΥΚΟΣ»

Όταν ο πατέρας μου ήταν τεσσεράμισι ετών, ο παππούς μου τού χάρισε ένα αλφαβητάριο. Πρόκειται για το Νέον Αλφαβητάριον διά τα Ελληνόπουλα, μια έκδοση τού Εθνικού Κήρυκος, τής ελληνοαμερικανικής εφηρίδας που εκδίδεται στη Νέα Υόρκη από το 1915.

Το βιβλίο εκδόθηκε στη Νέα Υόρκη το 1930, αν και σε κάποιο σημείο αναφέρει ως ημερομηνία Copyright το 1931. Ο συγκεκριμένος τόμος είναι ο δεύτερος τόμος τού αλφαβηταρίου. Σύμφωνα με την εισαγωγή, ο πρώτος τόμος δίδασκε το αλφάβητο και τα πρώτα στοιχεία τής αριθμητικής, χρησιμοποιώντας μεγάλα, χρωματιστά γράμματα και πολύχρωμες εικόνες, κάτι που, πάλι σύμφωνα με την εισαγωγή, εκείνη την εποχή ήταν μεγάλη καινοτομία. Την επιμέλεια του αλφαβηταρίου την είχε η Βενετία Βιδάλη, για την οποία δεν μπόρεσα να βρω κάποιο στοιχείο.

Όπως και να έχει το πράγμα, η εικονογράφηση του βιβλίου μάγεψε τον πατέρα μου, ο οποίος, με κάποιο τρόπο, έμαθε από αυτό το βιβλίο να διαβάζει, πριν πάει σχολείο! Υπερβολή; Δεν είμαι καθόλου σίγουρος. Κι’ εγώ κάπως έτσι έμαθα να διαβάζω, από ένα παιδικό βιβλίο με τίτλο «το καλοκαιράκι», κι’ ας έλεγε η μητέρα μου ότι απλώς το είχα αποστηθίσει.

Σε ηλικία όχι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που το πήρε ο πατέρας μου, το βιβλίο έπεσε στα χέρια μου και μάγεψε και μένα. Τις προάλλες, που ανέβηκα στο πατάρι, ψάχνοντας για άλλα πράγματα, το βρήκα και σας το παρουσιάζω. Το βιβλίο είναι στην κατάσταση που θα περίμενε κανείς να είναι ένα βιβλίο 82 ετών, που πέρασε από τα χέρια δύο παιδιών. αν και υποψιάζομαι ότι ο κύριος ένοχος, για την κατάσταση τού βιβλίου, είναι το δεύτερο παιδί…

Ξεκινάμε με το εξώφυλλο, που είναι σε κακή κατάσταση, φθαρμένο και ξεθωριασμένο. Μετά από κάμποση επεξεργασία, μπορούμε να διακρίνουμε, στο κάτω μέρος τής εικόνας, δύο παιδιά σε κάποιου είδους εξοχή. Στην κορυφή, διακρίνουμε τον τίτλο

ΝΕΟΝ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟΝ
ΔΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ
ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΗΡΥΚΟΣ

και, κάτω δεξιά, το κείμενο

ΜΕΡΟΣ Β’
ΕΚΔΟΤΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ
ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΗΡΥΚΟΣ
ΕΝ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ

Στην εισαγωγή ξεχωρίζει η συγχαρητήρια επιστολή τού Γεωργίου Παπανδρέου, που το 1930 ήταν υπουργός παιδείας, προς τον διευθυντή τού Εθνικού Κήρυκος, για το εν λόγω αλφαβητάριο.

Ας φυλλομετρήσουμε κι’ εμείς το αλφαβητάριο και ας αφεθούμε στη μαγεία τής εικονογράφησης.

Τύφλα να ‘χει η δική μας Έλλη, με το μήλο της!

Ο τίτλος τού κειμένου αριστερά είναι «Μια εκδρομή στο Περιστέρι», ενώ η λεζάντα στην εικόνα πάνω δεξιά λέει «Τι ωραία εξοχή που είναι το Περιστέρι». Μάλλον δεν μιλάει για το Περιστέρι Αττικής…

Αυτός ο χάρτης μπορεί να μη λέει πολλά στην εποχή τού Google Earth, αλλά τον πατέρα μου τον μάγεψε. Αποστήθισε τα γεωγραφικά διαμερίσματα τής Ελλάδος, που αναγράφονται στο χάρτη, ενώ η αγάπη του για τους χάρτες, που ξεκίνησε από αυτόν εδώ τον μικρό, κρατάει μέχρι σήμερα.

Κάπου εδώ τελειώνει το πρώτο μέρος τού τόμου. Το δεύτερο μέρος αναλώνεται κυρίως σε ποιήματα, με πιο απλή, μονόχρωμη εκονογράφηση.

Εδώ τελειώνει το κυρίως περιεχόμενο του βιβλίου, μ’ αυτόν τον πίνακα με καλλιγραφικά γράμματα.

Μην ξεχνάμε, όμως, ότι το βιβλίο απευθύνεται σε Ελληνοαμερικανούς, που ενδέχεται να μην μπορούν να το διαβάσουν!

Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ‘ναι.

Ενημέρωση 26-11-2017: To Νέον Αλφαβητάριον δια τα Ελληνόπουλα κυκλοφόρησε ως ένθετο στο σημερινό Βήμα τής Κυριακής, σε μικρότερο σχήμα, με το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο του πρώτου μέρους. Ο τόμος περιέχει και τα δύο μέρη τού αλφαβηταρίου, με ενιαία σελιδαρίθμηση. Αν και στο τέλος τού τόμου υπάρχει εκτεταμένο επίμετρο, δεν αναφέρεται κάποια πληροφορία για τη Βενετία Βιδάλη, της οποίας το όνομα δεν αναφέρεται καν.

Το λιβάδι με τους μαργαρίτες

Ήτοι ρήσεις τερπναί και εμμέσως ωφέλιμοι, ενδελεχώς ερανισθείσαι, χάριν τού απανταχού φιλοπροόδου, φιλοσκώμονος, φιλογλώσσου, αλλά & ρηξικελεύθου Ελληνισμού.

Σίγουρα θα έχετε δει κάποια κείμενα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο με λίστες από διάφορα εξωφρενικά μαθητικά ή άλλα κείμενα. Πολλά από αυτά προέρχονται από ένα μικρό βιβλιαράκι, 109 μόλις σελίδων, που κυκλοφόρησε γύρω στο 1964 από τις εκδόσεις Γρηγόρη. Πρόκειται για το λιβάδι με τους μαργαρίτες τού Αθανασίου Φωτιάδη, λογίου, όπως αναφέρεται στο εξώφυλλο.

Μαργαρίτες (αρσενικό) είναι, βεβαίως, τα μαργαριτάρια, στην καθαρεύουσα, και όχι οι μαργαρίτες (θηλυκό), τα λουλούδια. Το ότι οι συγκεκριμένοι μαργαρίτες φυτρώνουν σε λιβάδια δίνει και το στίγμα αυτού του βιβλίου: κείμενα που έχουν ως αποτέλεσμα την κακοποίηση, την παραμόρφωση ή την περιφρόνηση της κοινής λογικής και της γλώσσας.

Ο συγγραφέας άρχισε να μαζεύει τέτοιο υλικό το 1940, όταν διάβασε σε σοβαρή αθηναϊκή εφημερίδα περί δράσεως περιπόλων εις την Νομανσλάνδην, όπου με τον όρο αυτό απεδίδετο o αγγλικός όρος “no man’s land”.

Το βιβλίο χωρίζεται σε 9 ενότητες και ένα επίμετρο, αφιερωμένο στον Μπάμπη Άννινο. Θα παραθέσουμε ένα τυχαίο δείγμα από κάθε ενότητα.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Κάποια από τα κείμενα, που ακολουθούν, είναι (ή νομίζουν ότι είναι) γραμμένα στην καθαρεύουσα, την οποία ίσως να χρειαστεί να ξεσκονίσετε!

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ

Έχει ωραίαν καρατομήν.

Εγώ είδα σωτηρία με τα λουτρά τής Ικαρίας. Είναι πολύ ραδιούργα.

Παρευρέθησαν πολλοί επίσημοι εις τα εγκαίνια της περιτομής.

Επιβήτωρ λεωφορείου.

Σε φιλώ με εντριβήν τής καρδίας.

ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ

Ο Λυκούργος εικάζεται ότι ήτο μυθικόν πρόσωπον το οποίον έζησε κατά τον 8ον αιώνα.

Σκοπός τού Σόλωνος ήτο η ελάττωσις τών ευγενών και η αύξησις των πτωχών.

Ο λαός αποτελείται από παθητικούς και ενεργητικούς πολίτας.

Η ιθαγένεια είναι ο βιασμός τού προσώπου προς το κράτος.

Εις τας εξετάσεις θα λάβουν χώραν φοιτηταί παρελθόντων και φοιτήτριαι παρελθουσών ετών.

Η φυματίωση είναι μία φοβερή αρρώστεια και υιός αυτής ο Κωχ.

ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Η δε βουλή θα μετετρέπετο από νόθου εις γνησίαν.

Η άρνησις, Μεγαλειότατε, της παραδόσεως της πόλεως εις τον Ιμπραήμ, ήταν μία επανάληψις του Μολών Λαβέ, ήταν μία επανάληψις του Όχι.

Όσοι παρ’ εμού οφθώσι και των οργάνων μου εργολαβούντες άρρενες μετά θηλέων θέλουσι ραβδισθή ανελλιπώς εν τω Κρατητηρίω.

Απαγορεύεται μεθαύριον Πέμπτην εορτήν τού Αγ. Νικολάου να τεθώσιν εις τα εξ ων συνετέθησαν.

ΜΙΚΡΕΣ ΑΓΓΕΛΙΕΣ – ΣΥΝΟΙΚΕΣΙΑ

Πωλείται παπαγάλος εις τιμήν ευκαιρίας αντί δραχ. 150, λόγω αναχωρήσεως – Ομιλεί την ελληνικήν και γερμανικήν.

Ευρέθη θήλυς όνος χρώματος μπεζ. Ο απωλέσας να την ζητήση από το τηλέφωνον 111-012.

ΝΕΑ, ηλικίας 30 ετών, διαθέτουσα 140 λίρας, ζητεί σύζυγον με οιονδήποτε επάγγελμα. Προτιμάται όμως ο παντοπώλης.

ΕΛΥΘΗ κατ’ ευχήν το ζήτημα του γάμου τής Κας Ελπινίκης Χ, οδός Αγίου Δ. 63. Ουδεμία πρότασις συνεπώς, θα λαμβάνεται υπ’ όψιν.

ΕΝΑΣ ΔΑΙΜΟΝΙΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΥΣ

Η ενότητα αυτή ασχολείται με τα έργα τού συγγραφέα Δ. Παπαγιαννάκου, αυτοτιτλοφορουμένου «εθνικού ποιητού τής Ελλάδος», τον οποίον ο Φωτιάδης αποκαλεί δαιμόνιο, ενθυμούμενος μια αναφορά που διάβασε σε μια εφημερίδα για τον Σαίξπηρ: του δαιμονίου συγγραφέως Σαίξπηρ.

Είναι ένα από τα πιο αδύναμα μέρη τού βιβλίου. Ας αναφέρουμε, όμως, κάτι και από εδώ:

Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΥΜΝΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΝΣΘΕΝΟΥΡΓΟΝ ΒΟΜΒΑΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ.

…

1. Το Κοντάκιον

Ήχος πλ. δ’.

Τη πανθαυμάστω κ’ ισχυρά βόμβα τα θούρια, ως λυτρωθείσα τών δεινών ευχαριστήρια, αναπέμπω σοι πάσα η οικουμένη.

Αλλ’ ως έχουσα εισέτι τον πανδιχασμόν και εις τούτον φέρε τον κατευνασμόν. Ίνα κράζω σοι: Χαίρε βόμβα πανίσχυρη.

ΠΟΙΗΤΙΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΙ

Άλλο ένα αδύναμο μέρος. Ας παρουσιάσουμε μόνο ένα μικρό ποίημα, που είναι γεμάτο παραπομπές, λες και πρόκειται για πανεπιστημιακό σύγγραμμα:

Ποιος σαν εμέ έχει μοκαμπό(1), σε ποια φαβέλλα(2)
μεσ’ στους καμπόκλος(3), μέσα στο σερτάο(4);
Την πασ’ αυγή, πρώτος τού καναλιού
τους μπαρκουέιρος Ίντιος(5) χαιρετάω…
Μα, έφερα από τη Μάγη(6), τού Ρίο τη Γιοσιβάρα(7)
χίλια κρουζέιρο(8) αγορασμένη,
τη Νίνια δε λος Πέινες — ντόπια φάρα —
δεκάξη χρόνων, σα διαμάντι μαύρο…

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Τέτοιο μηχάνημα υπάρχει στα νοσοκομεία για τις παθήσεις τών πνευμόνων. Ασφαλώς όμως δεν μιλάτε σοβαρά, όταν μου γράφετε ότι θέλετε μηχανήματα για να κάνετε βαθειές αναπνοές, γιατί βαρυέστε εσείς ν’ αναπνέετε.

Και τώρα περνούν εκείνοι που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα!

Η βασιλική πομπή πλησιάζει, προχωρεί, προχωρεί εν είδει… πομπής!

Κατά πληροφορίας μας Σας ευχόμεθα καλήν πρόοδον επί των υποθέσεών σας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ

ΦΕΡΕΤΡΟΠΟΙΕΙΟΝ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΙΣ. Σπ. Μακροπόδης.

ΚΡΕΟΠΩΛΕΙΟΝ Ο ΥΙΟΣ ΜΟΥ ΠΕΤΡΟΣ

ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΕΚΚΕΝΩΣΕΩΣ ΒΟΘΡΩΝ «Η ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ»

ΣΙΝΕ ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΣ
ΑΠΟΨΕ
Ο ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΚΑΙ
ΟΙ ΓΑΜΟΙ ΤΗΣ ΓΚΡΕΥΣ ΚΕΛΛΥ
Κατάλληλον

ΠΑΡΑΔΟΞΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ο ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ ΕΠΕΣΕ ΘΥΜΑ ΠΟΡΤΟΦΟΛΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΡΩΜΗΝ.

Ύστερα από 32 ετών συμβίωσιν.
ΕΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΑΝ ΤΑΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΥΣΗ ΤΟ ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΙΟ.

Ο Αντ. Λεμονίδης, ετών 56, εκ Σερρών, ιδιωτ. Υπάλληλος, ενώ ίστατο καπνίζων προ του παραθύρου του, αιφνιδίως κατέπεσεν εξ αυτού από ύψους 6 μέτρων και ετραυματίσθη ελαφρώς εις τους πόδας. Ως εξηκριβώθη, ούτος, εις μίαν στιγμήν αφηρημάδας, αντί να πετάξη το τσιγάρον του από το παράθυρον, ερρίφθη ο ίδιος.

ΤΡΕΙΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΤΡΟΜΠΟΝΙΣΤΑΙ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΔΩΣΟΥΝ ΜΕΓΑΛΗΝ ΣΥΝΑΥΛΙΑΝ

ΕΠΙΜΕΤΡΟΝ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΠΑΜΠΗ ΑΝΝΙΝΟ

Οι κάτοικοι των Αθηνών διαιρούνται εις μικροκηπουρούς, εις πρώην αμαξηλάτας και εις πλουσίους ομογενείς.

Ελάμβανε το κλειδοκύμβαλον ανά χείρας και το έκρουεν.
(Για όσους δεν το ξέρουν, κλειδοκύμβαλο είναι το… πιάνο!)

Περιεπάτει σύννους εις τον κήπον, έχων τας χείρας συμπεπλεγμένας όπισθεν, και αναγινώσκων την εφημερίδα του!

Ο πέλεκυς τής λαιμητόμου καταπεσών εχώρισε την κεφαλήν από του κορμού˙ η δε πληγή υπήρξε θανατηφόρος.

Ο αστυνόμος ανακαλύψας 35 υπόπτους και αέργους, απέπεμψε της πόλεως εις τα εξ ων συνετέθησαν.

Επίσης θα καταδιωχθούν οι μαχαιροποιοί και πάντες όσοι διατηρούν εντός τής πόλεως κέρατα.

Από τις εκδόσεις Γρηγόρη εκδόθηκε και δεύτερος τόμος από τη συλλογή τού Φωτιάδη, με τίτλο το περιβόλι με τους μαργαρίτες. Πιο πρόσφατα, οι εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα εξέδωσαν τρίτο τόμο, με τίτλο ο μπαχτσές με τους μαργαρίτες, επιμελημένη από το Χρήστο Φωτιάδη, γιο τού Αθανασίου Φωτιάδη.

Γύρω στα τέλη τής δεκαετίας τού 1960, μία φαρμακευτική εταιρεία είχε την εκπληκτική ιδέα να κυκλοφορήσει διαφημιστικά φυλλάδια σε γιατρούς, στα οποία δημοσίευε, σε συνέχειες, αποσπάσματα από το βιβλίο, εικονογραφημένα από ένα γνωστό γελοιογράφο, που δεν μπορώ να θυμηθώ αν ήταν ο ΚΥΡ, ο Μητρόπουλος ή ο Σκουλάς. Αυτό που θυμάμαι είναι η εικονογράφηση για το «περιεπάτει σύννους εις τον κήπον», όπου έδειχνε έναν τύπο με ένα κλαδί περασμένο στην πλάτη του, στην άλλη άκρη του οποίου είχε κρεμάσει μια εφημερίδα, ώστε να μπορεί να την διαβάζει «με τας χείρας συμπεπλεγμένας όπισθεν»!

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 18/4/2012: Τα διαφημιστικά φυλλάδια βρέθηκαν! Είναι εικονογραφημένα από τον Ηλία Σκουλά και παρουσιάζονται εδώ.

Στοιχεία για τον Αθανάσιο Φωτιάδη μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Δείτε και τους δικούς μας μαργαρίτες, στη νέα μας κατηγορία
CT BLOOPERS.