ΦΧΨ εις το τετράγωνο

Posted by Kriton

Κρατώ στα χέρια μου ένα βιβλίο τού παλιού γελοιογράφου Σταμάτη Πολενάκη, με τον αλλόκοτο τίτλο ΦΧΨ². Μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται για μαθηματικά, αλλά, όπως λέει και στο εξώφυλλο, σημαίνει «Φαντασία, Χιούμορ, Ψύχωσις».

Ο Σταμάτης Πολενάκης γεννήθηκε το 1908 και πέθανε το 1997 ή, όπως το είχε θέσει ο ίδιος το 1995: «Γεννήθηκα στην Aθήνα σε ηλικία μηδέν ετών, το 1900. (Eδώ παρακαλείται ο τυπογράφος να γράψη εκ λάθους 1928). Aπεβίωσα την… με συγχωρήτε… ζω ακόμα».

Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και ασχολήθηκε με τη γελοιογραφία και το ευθυμογράφημα, καθώς επίσης και με το κινούμενο σχέδιο. Είναι ο δημιουργός τής πρώτης ελληνικής ταινίας κινουμένων σχεδίων, Ο Ντούτσε αφηγείται πώς… κατέκτησε την Ελλάδα, γυρισμένη μεταξύ 1942 και 1945. Η πιο γνωστή δημιουργία του είναι ο Σπαγγορραμμένος, ο ήρωας μιας σειράς γελοιογραφιών, με τις οποίες θυμάμαι ότι έκλεινε η τελευταία σελίδα του «Ρομάντσου», που ήταν γεμάτη με έγχρωμες γελοιογραφίες. Ο Σπαγγορραμμένος έγινε και τηλεοπτική σειρά το 1971, με πρωταγωνιστή το Σταύρο Ξενίδη.

Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι το πρώτο βιβλίο τού Πολενάκη και σταχυολογεί γελοιογραφίες και κείμενά του από τα τριάντα χρόνια δουλειάς που είχε τότε στο ενεργητικό του. Αυτό πρέπει να μας τοποθετεί γύρω στο 1970.

Φαντάζομαι ότι βαρεθήκατε να διαβάζετε, οπότε, αντί να σας απαριθμήσω έναν-έναν τους τίτλους τών ευθυμογραφημάτων (τη γλιτώσατε!) θα παραθέσω αμέσως τρεις γελοιογραφίες από το βιβλίο, με το Σπαγγορραμμένο, για να θυμηθούν οι παλιοί και να μάθουν οι νεώτεροι.