ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Νομίζω ότι καλύτερη και πιο σαφής περιγραφή δεν μπορεί να δοθεί. Συνεντεύξεις ανθρώπων των τεχνών και του πολιτισμού (φυσικά και των κόμικς!), σε αποκλειστικότητα για τα μέλη και τους αναγνώστες του Comics Trades. Όταν θα είμαστε έτοιμοι, θα σας ενημερώνουμε σχετικά, με άρθρο στην κεντρική σελίδα. Η αποκλειστικότητα των συνεντεύξεων έγκειται στο δικαίωμα δημοσίευσής τους μόνον στο Comics Trades. Για αναδημοσιεύσεις μέρους ή ολόκληρων των περιεχομένων, θα πρέπει να έρθετε σε επικοινωνία μαζί μας πρώτα και έπειτα με αυτούς που μας τις παραχώρησαν, προκειμένου να έχετε το ελεύθερο της χρήσης των.

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο .

——————————————————————————————————————————————————————–

Συνέντευξη με τον δημιουργό του comicorama.gr – Τάσο Μαμελετζή 15/1/2013

Συντάκτης corto

12 παρά τέταρτο, μεσημεράκι για τους Άγγλους της Κυριακής, με καφέ ανά χείρας (γιατί εδώ ξυπνάμε κάπως πιο αργά αυτή τη μέρα, σαν χώρα!), κουβεντιάζουμε επί παντός κόμικς επιστητού με τον φίλο Τάσο Μαμελετζή, ιδρυτή της σελίδας comicorama.

Καλημέρα, Τάσο!

Έτοιμος;

Καλημέρα, Γιώργο!

Έτοιμος!!

Τάσο, να ξεκινήσω με έναν… ανάποδο τρόπο! Αν ήσουν στην θέση μου, με τι ερώτηση θα διάλεγες να ξεκινήσεις;

Πιστεύω ότι θα ξεκινούσα με το ποια είναι η σχέση σου με τα κόμικς και πώς προέκυψε η ιδέα για την δημιουργία αυτής της ιστοσελίδας!

Ωραία λοιπόν, οπότε θα πρέπει και να την απαντήσεις, για να ξεκινήσουμε!

Από μικρός είχα αδυναμία στα κόμικς, στις παιδικές σειρές και γενικά ό,τι είχε να κάνει με κινούμενο σχέδιο! Όσο μεγάλωνα έβλεπα ότι αυτή η αγάπη παρέμενε ίδια!

Πριν λίγο καιρό έπρεπε να βρω μια ιδέα για να φτιάξω μια ιστοσελίδα για ένα μάθημα της σχολής μου. Το θέμα της ιστοσελίδας έπρεπε να είναι κάτι που μας αρέσει πολύ, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φανούμε δημιουργικοί, και το μυαλό μου πήγε κατευθείαν στα κόμικς!

Τι κόμικς διαβάζεις;

Διαβάζω τα πάντα από κόμικς. Από τα κλασσικά της Disney μέχρι τις περιπέτειες των υπερηρώων της Marvel και της DC Comics… Αλλά οφείλω να ομολογήσω ότι έχω μια μικρή αδυναμία στο Lucky Luke.

Αν σου έλεγα να φτιάξεις ένα μανιφέστο (ενδεχομένως και εγχειρίδιο, προς κάθε ενδιαφερόμενο), για το τι είναι κόμικς, με τρεις μόνο λέξεις, ποιες θα διάλεγες;

Φαντασία… Δημιουργικότητα… Ευφυΐα!!

Ποια κόμικς θεωρείς ότι είναι αυτά που χαρακτηρίζουν τον 21^ο αιώνα;

Δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα. Πιστεύω ότι το κλασσικό παραμένει κλασσικό ανεξάρτητα αν έχουν περάσει κάποια χρόνια… Αν και αυτά που φαίνεται να ανεβαίνουν όλο και πιο γρήγορα θέσεις στο βάθρο είναι τα γιαπωνέζικα MANGA!

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός κόμικς που του δίνουν την στάμπα του διαχρονικού;

Πιστεύω ότι διάλογοι που εξελίσσονται μέσα στα συννεφάκια και μπορούν να αφήσουν την φαντασία σου να σε ταξιδέψει όπου αυτή θέλει ανεξάρτητα από την ηλικία σου, είναι ένα από τα πιο βασικά χαρακτηριστικά που μπορεί να έχει ένα διαχρονικό κόμικ. Είναι καταπληκτικό το ποσά πολλά μπορείς να φανταστείς από τις μικρές ατάκες που βρίσκονται μέσα στα »συννεφάκια»!

Δύσκολη ερώτηση, Τάσο. Διάλεξε 10 τεύχη κόμικς, για να πάρεις μαζί σου σε ένα ερημονήσι!

Όντως δύσκολη ερώτηση. Σίγουρα θα έπαιρνα μαζί μου το Λούκυ Λουκ- Ο ληστής με το ένα χέρι, Λούκυ Λουκ-Η κούρσα του Μισισιπή, Αστερίξ και Οβελίξ-Ο Αστεριξ και η χύτρα, Αστερίξ και Οβελίξ-Ο γύρος της Γαλατίας, Μίκυ Μυστήριο-Η υπόθεση του χαμένου μάγου, Μίκυ Μυστήριο-Σκιές μυστηρίου, Τεν Τεν-Το σπασμένο αυτί, Αλμανάκο, το πρώτο τεύχος του Μίκυ Μάους και τέλος το πρώτο τεύχος του Superior Spiderman που θέλω πολύ να διαβάσω!

Ενδιαφέρουσα λίστα. Για να συνεχίσουμε. Αγαπημένος σχεδιαστής;

Νομίζω από αυτά που έχω πει μέχρι τώρα έχεις καταλάβει την »αδυναμία» μου. Ο Morris!!

Από τους αγαπημένους μου σχεδιαστές και εμένα, Τάσο! Τι είναι προτιμότερο. Να έχεις πολλά κόμικς στα ράφια ή λίγα και να τα έχεις διαβάσει;

Σίγουρα το να έχει κάποιος την δυνατότητα να έχει μια μεγάλη συλλογή από κόμικς είναι κάτι το πολύ όμορφο, και θέλω να πιστεύω ότι κάποιος που θα μπει στην διαδικασία να δημιουργήσει μια μεγάλη συλλογή θα το κάνει καθαρά και μόνο από την αγάπη του γι αυτά και όχι μόνο για να στολίσει το ράφι του. Προσωπικά όμως πιστεύω ότι είτε είναι μεγάλη η συλλογή είτε μικρή έχει διαφορετική αξία για τον καθένα. Και αυτό το κατάλαβα όταν κάποτε ανακάλυψα σε ένα ντουλάπι του σπιτιού μου ένα ξεχασμένο Αστερίξ που έγραφε πάνω δύο δραχμές που ούτε ο πατέρας μου θυμόταν ότι υπήρχε. Αλλά για να έμεινε τόσα χρόνια κάποιος λόγος θα υπήρχε!

Για ποιο κόμικς μπορείς να πεις ότι βοήθησε περισσότερο στην διαμόρφωση της άποψης και της συνείδησής σου, σαν αναγνώστη; Αυτό που μπορείς να το αποκαλέσεις και συγκλονιστικό ή καθοριστικό γενικότερα.

Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο είναι η αλήθεια. Μπορώ να πω με σιγουριά όμως ότι όλα τα κόμικς περνάνε μηνύματα… Από την απληστία του Scrooge μέχρι την άρνηση υποταγής των περήφανων Γαλατών στην εξουσία και την απόδοση της δικαιοσύνης από τον Lucky Luke… Σου παρουσιάζουν τα πράγματα όπως είναι και από εκεί και πέρα είναι στο χέρι του καθενός με ποιανού το μέρος είνα … Με τον Scrooge και την παρέα του ή με τους Μουργολύκους;

Αν ένας νεαρός φίλος επισκέπτονταν το comicorama και σου ζητούσε από πού να ξεκινήσει, για να ασχοληθεί με τα κόμικς, τι θα του απαντούσες;

Χωρίς καμία αμφιβολία θα του έλεγα να ξεκινήσει από το Μίκυ Μυστήριο. Πιστεύω ότι από την πρώτη κιόλας στιγμή θα κολλήσει με την δράση και την αγωνία που θα του παρέχει. Εμένα προσωπικά έκανε την φαντασία μου να ‘»οργιάζει»!

Υπάρχει κόμικς ζωή στον πλανήτη Ελλάδα; Κι αν ναι, πού υπερτερεί (λέμε τώρα), αλλά και πού υστερεί;

Αναμφίβολα υπάρχει. Απλά το κοινό έχει περιορισμένες δυνατότητες να ασχοληθεί με τα κόμικς στην Ελλάδα. Είτε δεν μπορεί να βρει πληροφορίες για κάποιο συγκεκριμένο κόμικ είτε τεύχη από κόμικς που ψάχνει πέρα από πολύ συγκεκριμένα σημεία σε κάθε περιοχή… Παρόλα αυτά όμως, ο κόσμος δεν αποθαρρύνεται και συνεχίζει να ασχολείται με τα κόμικς και το κοινό συνεχώς αυξάνεται!

Κουράγιο, τελειώνουμε! 4 ερωτήσεις ακόμη. Είναι ακριβά τα κόμικς στην Ελλάδα;

Για τις μέρες που διανύουμε, που και το τελευταίο ευρώ έχει αξία, πιστεύω ότι είναι ακριβά και δεν μπορώ να καταλάβω τον λόγο… Όπως το 2007 περίπου αν θυμάμαι καλά η τιμή του Μίκυ Μάους αυξήθηκε κατά περίπου 30 λεπτά χωρίς λόγο. Την στιγμή που τα ίδια κόμικς στο εξωτερικό πωλούνται σε πολύ καλύτερη τιμή. Θέλεις να προσελκύσεις νέο κοινό χωρίς όμως να κάνεις κάτι γι αυτό. Δεν είναι έτσι όμως!

Με βρίσκεις απόλυτα σύμφωνο και εξίσου προβληματισμένο, σχετικά με ό,τι ανέφερες. Τι σου κεντρίζει περισσότερο το ενδιαφέρον, σε μια νέα κυκλοφορία κόμικς, ώστε να φτάσεις μέχρι το ταμείο;

Πλέον θα κοιτάξω αν όντως είναι νέα η κυκλοφορία. Γιατί όπως θα έχεις δει και εσύ, πολλά από τα κόμικς που πωλούνται είναι απλά ανατυπώσεις. Όταν το πάρω στα χέρια μου, διαβάσω τον τίτλο και σε συνδυασμό με την εικόνα με κάνουν να φανταστώ πώς θα εξελιχθεί η ιστορία, τότε θα το πάρω, ανεξαρτήτως τιμής!

Ευρώπη – Αμερική – Ιαπωνία – Λατινική Αμερική. Δώσε μας τις ιδιαιτερότητες της παραγωγής κόμικς, αυτών των 4 σχολών.

Κάθε κατηγορία είναι διαφορετική. Τα ευρωπαϊκά κόμικς ήταν βασισμένα σε εντελώς διαφορετική φιλοσοφία. Όπως για παράδειγμα το ότι τα ευρωπαϊκά ξεκίνησαν να δημοσιεύονται πρώτα σε συνέχειες σε κάποιο περιοδικό και στην συνέχεια γίνονταν ολόκληροι τόμοι, μια διαδικασία που γίνεται ακόμη και σήμερα σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Από την άλλη, τα αμερικάνικα είναι ειδική κατηγορία, γιατί εκεί τους ήρωες των κόμικς τους έχουν σαν εθνικούς ήρωες. Λόγω της μικρής ιστορίας της Αμερικής, στερούνται ηρώων όπως έχουμε εμείς, για παράδειγμα, τον Κολοκοτρώνη..
Το στυλ των ιαπωνικών κόμικς είναι σε εντελώς διαφορετικό στυλ από τα υπόλοιπα. Με πολύ γεμάτο σενάριο, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει φόνους και ίντριγκες και όχι μόνο. Κάτι που δεν βλέπεις τόσο εύκολα στα ευρωπαϊκά και στα αμερικάνικα!

Τι θα ήθελες να δεις σε σχέση με τα κόμικς, μέσα στο 2013 και σε τι θα ήθελες να δεις να συμμετέχει το comicorama;

Σίγουρα θα ήθελα να δω να γίνονται κινήσεις για να προσελκύσουν νέους ανθρώπους στον χώρο των κόμικς, όπως για παράδειγμα κάποιες εκθέσεις, κάποια φεστιβάλ και φυσικά θα ήταν ό,τι καλύτερο εάν το comicorama θα μπορούσε να συμμετέχει σε αυτό!

Για το Comics Trades 2012 – 2013

Γιώργος Σ. Κοσκινάς

Όλες τις συνεντεύξεις μας, μπορείτε να τις βρίσκετε εδώ.

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο.

—————————————————————————————————————————————————————–

Interview with Sean Patrick O’ Reilly 30/12/2012

Συντάκτης velle

Μετά από έναν πρώτο κύκλο συνεντεύξεων με Έλληνες δημιουργούς κόμικ, ήρθε η ώρα για μία μικρή (εορταστική) αλλαγή στην αναζήτηση απαντήσεων και να στραφούμε στην Αγγλία και στον εκδότη της εταιρείας Arcana Comics, τον Sean Patrick O’ Reilly, για να μας μιλήσει για την κατάσταση του χώρου στην πατρίδα του και όχι μόνο.
Τον ευχαριστούμε για το χρόνο που διέθεσε για να απαντήσει στις ερωτήσεις μας, αλλά και για τις εικόνες που μας έστειλε από το κόμικ του, Kade (τόσο από τις τρέχουσες δουλειές, όσο και από την επερχόμενη-αδημοσίευτη) που θα γίνει προσεχώς ταινία από την 1821 comics.
Το πληκτρολόγιο λοιπόν στον Sean.

-Τι σε οδήγησε να ιδρύσεις την Arcana Comics; Η φράση στο mail σου (εκείνη κάτω από την υπογραφή) «Si vales, gaudeo! Illegitimi non carborundum» (Μην αφήσεις αυτούς τους μπάσταρδους να σε τραβήξουν κάτω), έχει κάποια σχέση με τις αρχές της εταιρείας;

*Αγαπώ τα κόμικς από τότε που ήμουν μικρός και μεγάλωνα με τους X- Μen, Transformers, και την ομάδα της Marvel. Δημιούργησα τον Kade το 2002 και εξέδωσα το πρώτο τεύχος το 2004. Η φράση στο email μου: “Αν είσαι εντάξει, είμαι εντάξει” (if you’re good, I’m good), και: “Μην αφήσεις αυτούς τους μπάσταρδους να σε τραβήξουν κάτω” (Si vales, gaudeo! Illegitimi non carborundum), πράγματι επιδεικνύουν κάποιες αρχές της Arcana. Η πρώτη φράση εννοεί: Είμαστε όλοι τόσο απασχολημένοι που θα ευχόμουν να είχα περισσότερο χρόνο, έτσι εύχομαι να είναι όλοι καλά κι αν όχι, παρακαλώ πείτε μού το. Όσο για τη δεύτερη: είναι αστεία και εμπνευσμένη και σε μία ανταγωνιστική βιομηχανία είναι εύκολο να πέσεις και… πολύ δυσκολότερο να παλέψεις γι’ αυτό που θέλεις.

-Σε εποχή οικονομικής κρίσης επηρεάζεται τελικά η παραγωγή κόμικς με κάποιον τρόπο;

*Πιστεύω ότι τα πάντα επηρεάζονται αυτόν τον καιρό… Ανάμεσα στις τεχνολογικές εξελίξεις που αλλάζουν τις καθιερωμένες δομές που υπάρχουν εδώ και δεκαετίες, και της παγκόσμιας οικονομικής αλλαγής, οι άνθρωποι και οι εταιρείες πρέπει να μάθουν πώς να κάνουν περισσότερα με λιγότερα. Δεν είναι εύκολο για κανέναν αλλά ναι: οι ρόλοι μας έχουν αλλάξει αισθητά και είμαι σίγουρος πώς θα συμβεί το ίδιο και στο μέλλον.

-Μίλησέ μας για τον Kade σου, το σενάριο, τι θα ακολουθήσει στο μέλλον.

*Η Arcana μόλις ολοκλήρωσε το: “Kade: Tribal Sun” το οποίο είναι η 8^η συνέχεια του κόμικ και δουλεύουμε αυτή τη στιγμή το 9^ο μέρος που θα μας μεταφέρει στην μοντέρνα εποχή. Η Arcana επίσης επιταχύνει τις προσπάθειες για ένα είδους Kade «ζωντανής δράσης» κάπου στο 2013 και είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι γι’ αυτό.

-Όπως έχουμε δει στις παρουσιάσει τευχών του Kade από τον ιστότοπο της Arcana, ο ήρωας παρουσιάζεται σε κάθε ιστορία και σε διαφορετικό χρόνο και τόπο. Ίσως μία ιδέα βασισμένη στον Sláine του Pat Simons;

*Για να είμαι ειλικρινής, δυστυχώς δεν έχω ακουστά τον Sláine (τεράστια πάντως η σελίδα για αυτόν στο Wikipedia και φαίνεται σπουδαίος με μια ματιά). Η εξέλιξη του χρόνου στον Kade είναι γραμμική, από την Κλασσική Αθήνα του 489 π.Χ. μέχρι τη σημερινή εποχή, και μπορεί να διαβαστεί σε 9 μέρη. Ωστόσο δεν είναι ταξιδιώτης στο χρόνο “πηδώντας” από σημείο σε σημείο της παγκόσμιας Ιστορίας. Έχουμε προετοιμάσει την πλοκή σε ιστορική σειρά των γεγονότων, κι ο Kade έχει ωριμάσει πολύ αυτά τα 2500 χρόνια. 🙂

-Υπάρχει κάποιο αποφασιστικό χαρακτηριστικό που πρέπει να έχει κάθε κόμικ για να αγαπηθεί;

*Νομίζω ότι η ποικιλία αυτής της όμορφης επιχείρησης είναι το κλειδί.

-Πότε αποφάσισες ότι η δουλειά σου ήταν αρκετά καλή για να εκδοθεί;
Υπάρχει κάποιο κρίσιμο σημείο που ο δημιουργός απλώς το ξέρει;
Επιπλέον, ως εκδότης, αναζητάς κάποιο αποφασιστικό χαρακτηριστικό στις υποψήφιες για έκδοση δουλειές ;

* Για εμένα ήταν απλώς ρίσκο και επιβράβευση. Έγραψα την ιστορία, σχεδίασα τον χαρακτήρα και μετά έβαλα έναν άλλο καλλιτέχνη να σκιτσάρει την ιστορία. Αυτοεξέδωσα το πρώτο τεύχος και κατάφερα να έχω τα λεφτά μου πίσω -τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο…
Ωστόσο το αγαπούσα, οπότε το συνέχισα και τώρα έχουμε μία βιβλιοθήκη που δημιουργεί εξαιρετικές ευκαιρίες.
Μιλώντας ως εκδότης, δεν απαιτείται κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό (στις υποψήφιες για έκδοση δουλειές), αλλά —προφανώς— η εξαιρετική τέχνη είναι το πρώτο πράγμα που παρατηρεί ο καθένας, οπότε ανεπιφύλακτα θα πρότεινα όλα να ξεκινούν από εκεί.

-Πού πιστεύεις ότι μια κόμικς κοινότητα θα πρέπει να στοχεύει σε μία χώρα με ένα όχι και τόσο ευρύ κοινό;

*Ίσως με το να ξεκινούσε να μοιράζεται ιστορίες-χαρακτήρες, εμπειρίες μέσω internet. Το επόμενο βήμα είναι να βρεθούν τα μέλη μαζί και πιθανόν να κάνουν μία σύμπραξη. Τα κόμικς είναι μία συνεργατική διαδικασία και όταν ερχόμαστε σε επαφή, πολλές σπουδαίες ιδέες μπορούν να συμβούν!

Για το comicstrades.me 2012-2013,
Βασίλης Μαρκουίζος.

Interview with Sean Patrick O’ Reilly, publisher of Arcana Comics.

After a first «circle» of interviews taken by Greek comic creators, it’s time for a small (Christmas) change to our quest for answers and turn our attention to England and to the publisher of the «Arcana Comics» company, Sean Patrick O’ Reilly, to speak about the situation of comics in his country and other things.
We thank him for the time he took to answer our questions and for the pictures he sent to us from his comic, Kade (from the current works and the unpublished one), soon to be a movie by 1821 comics.
So, lets hand over the keyboard to Sean, shall we?

-What led you to establish arcana comics? Does the phrase in your mail (the one under your signature) «Si vales, gaudeo! Illegitimi non carborundum» have anything to do with the company’s principles?

*I have loved comics since I was young growing up on X-Men, Transformers and Marvel Team-Up. I created Kade in 2002 and got the first issue published in 2004. The phrase in my email («if you’re good, I’m good» and «Don’t let the bastards drag you down») do demonstrate some of Arcana. We’re all so busy that I wish I had more time, so I hope everyone is doing well and if not, please let me know. As for the other one, it’s funny and inspirational and in a competitive industry it’s easy to get down…much harder to strive for what you want.

-In a time of economic crisis is actually the comics production affected somehow?

*I think everything is affected right now…between the advancements of technology breaking paradigm structures that have been around for decades, and a global economic change, people and companies, need to learn how to do more with less. It’s not easy for anyone, but yes our roles have changed significantly and I’m sure will continue to change into the future.

-Tell us about your «Kade», the plot, what will follow in the future.

*Arcana just completed Kade: Tribal Sun which is the 8th volume of Kade and we’re working on our 9th one which will take us to modern day. Arcana is also gearing up for a live action Kade short and we’re pretty excited about that for 2013.

-As we see from Kade’s previews in arcanacomics, the hero appears in each novel in a different time and place. Perhaps an idea borrowed from Pat Simon’s Sláine?

*To be honest I sadly haven’t heard of Sláine (huge Wiki page on it though and it sounds great). Kade’s storyline is linear progression from Athens, 489 BC to modern day and can be read in the 9 volumes. But he’s not a time traveller and doesn’t jump around through history. We have released the adventures in historical order and he’s matured a lot over the 2500 years. 🙂

-Is there a decisive characteristic that every comic must have in order to be loved?

*I think diversity of this beautiful industry is the key.

-When did you decide that your work was good enough to be published?
Is there a critical point where the creator just knows it?
Furthermore, as a publisher, do you seek a decisive characteristic in the works submitted to you which makes you give a comic creation a chance?

*For me it was just risk and reward…I wrote the story, designed the character and then had another artist draw the story. I self-published the first issue and managed to get my money back…literally nothing more. But I did love it and did it again and now we have a library that has created great opportunities. As a publisher there is no one characteristic required but obviously great art is the first thing anyone sees, so I would highly suggest starting there.

-Where do you think a comics community should aim in a country which does not have a wide comics audience?

*Maybe start simply on the Internet sharing stories, characters and experiences…the next step is getting together and possibly doing a convention. Comics are a collaborative process and when getting together many great ideas can happen!

For comicstrades.me 2012-2013,
Basilis Markouizos.

——————————————————————————————————————————————————-

Συνέντευξη με τον δημιουργό Γιώργο Γούση 25/11/2012

Συντάκτης velle

Σειρά του δημιουργού Γιώργου Γούση (http://comicstrades.me/2012/11/11/παρουσίαση-comics-site-shyborg/) να υποστεί μία μικρή ανάκριση. Βέβαια ο σκοπός ήταν να μας λύσει μερικές απορίες για κάποιες συγκεκριμένες πτυχές των κόμιξ, αλλά εκείνος φρόντισε να μας εξηγήσει ταυτόχρονα και κάποια επιπλέον ζητήματα, που ούτε καν σκεφτήκαμε να αναρωτηθούμε πάνω σε αυτά, και να μας μιλήσει γενικώς για πράγματα και καταστάσεις όπως είναι, χωρίς περιστροφές.
Τον ευχαριστούμε θερμά για το χρόνο που μας διέθεσε.

-Ας ξεκινήσουμε με το κόμικ που ετοιμάζεις αυτόν τον καιρό Γιώργο. Πες μας κάποιες λεπτομέρειες σχετικά.

Ετοιμάζω ένα κόμικ, για την ακρίβεια ένα demo του αρχικά, το οποίο σκοπεύω να το προτείνω σε διάφορους εκδότες, στο εξωτερικό κυρίως αλλά και το εσωτερικό. Τίποτα δεν αποκλείεται. Όσων αφορά το θέμα, είναι μια ιστορία την οποία έχω στο μυαλό μου εδώ και δύο χρόνια, αρχικά έκανα έρευνα και αργότερα «συνάντησα» τον Γιάννη Ράγκο (http://www.biblionet.gr/author/38697/Γιάννης_Ράγκος), ειδήμων στην θεματολογία αυτή της ιστορίας, εξαιρετικό συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων και φίλο των κόμικ με το οποίον συνεργαζόμαστε σε αυτήν την προσπάθεια. Πρόκειται για την ζωή και την μεταξύ σχέση δύο αδερφών, ληστών στην Ήπειρο, στις αρχές του 20ου αιώνα. Ξεκινώντας απ’ το 1909 και τελειώνοντας το 1930, η αφήγηση -εμπνευσμένη από αληθινά περιστατικά- περιγράφει λίγο-πολύ όλη την ζωή τους και έχει για φόντο τα μείζονα γεγονότα μιας περιόδου που διαμόρφωσε τον σημερινό «χάρτη» της χώρας.

-Πιστεύεις ότι το «Ελληνικό στοιχείο» στα κόμιξ μπορεί να παίξει κεντρικό ρόλο στη δημιουργία Ελληνικής σχολής;

Εξαρτάται από το τι εννοείς «Ελληνικό στοιχείο». Οι Γάλλοι, οι Βέλγοι, οι Αμερικάνοι, οι Ιάπωνες κτλ που έχουν σχολές, δεν απεικονίζουν απλώς τις χώρες τους ή χρησιμοποιούν φολκλόρ στοιχεία για να αποκτήσουν χαρακτήρα οι δουλειές τους. Αλλά, επηρεασμένοι από τις κουλτούρες τους, έχουν εφεύρει γλώσσες και κώδικες στην τέχνη των κόμικ, τις οποίες χρησιμοποιούν μόνο αυτοί και αυτό τους κάνει αναγνωρίσιμους. Μετά εμείς αυτό το είπαμε «Ιαπωνική σχολή», «Γαλλική σχολή» κτλ. Δηλαδή, τα αφηγηματικά μέσα (σχεδιαστικό ύφος , αφηγηματικό ύφος, θεματολογία, τρόπος γραφής των κειμένων, διαστάσεις εκδόσεων κτλ) που χρησιμοποιεί κάθε μία από αυτές τις σχολές είναι ιδιαίτερα και τις χαρακτηρίζουν. Αυτό έχει γίνει μέσα από μια διαδικασία που προϋποθέτει εμπόριο. Δηλαδή το κάθε στυλ από αυτά έχει γίνει trademark, παράγονται πολλά κόμικ κάθε χρόνο και καταναλώνονται αρκετά ώστε να υπάρχουν κέρδη. Δυστυχώς, αν δεν υπάρχει αυτό, το οποίο θα έχει ανάγκη από πολλούς σχεδιαστές και με τα χρόνια θα αποκτήσει συγκεκριμένη μορφή, δεν μπορεί να υπάρχει και το άλλο που είναι η δημιουργία σχολής. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, ούτε σημαίνει πως δεν έχουμε καλούς σχεδιαστές. Απλώς ο κάθε σχεδιαστής έχει άλλες επιρροές με αποτέλεσμα να δημιουργεί κόμικ επηρεασμένα από κάποια σχολή του εξωτερικού ή με εντελώς δικό του ύφος.

-Λεπτομέρειες, όπως η εισαγωγή Ελληνικών εικόνων (π.χ. καθημερινότητας) μπορούν να δώσουν κάποιο έναυσμα;

Δεν είναι οι εικόνες που κάνουν την διαφορά αλλά το πως αφηγούνται τις ιστορίες τους. Δεν μοιάζουν απλώς τα σχέδια τους, είναι πιο γενικό. Ξεκινάει με το τι ιστορίες λένε, με την μυθολογία που έχουν εφεύρει και φτάνει στο πόσα καρέ συνήθως χρησιμοποιούν στις σελίδες τους ή σε πια μορφή τα εκδίδουν. Όμως, ακόμα και στις χώρες που έχουν σχολή, θα δούμε πως υπάρχουν δημιουργοί που δημιουργούν ανεξάρτητα, με τελείως προσωπικό τους τρόπο και μας παρουσιάζουν, μας προσφέρουν την δική τους ματιά, αλλάζοντας συχνά πυκνά το ίδιο το μέσο, εφευρίσκοντας νέες μεθόδους αφήγησης. Η παρουσία όμως σχολής στα κόμικ παίζει βασικό ρόλο στο να εκπαιδεύει τους νέους αναγνώστες.

-Πώς βλέπεις την Ελλάδα από πλευρά παραγωγής δημιουργιών και γενικά ευκαιριών να έρχονται νέα κόμιξ στο κοινό;

Η παραγωγή κόμικ στην Ελλάδα κυμαίνεται σε συμπαθητικά επίπεδα για μια χώρα που τα κόμικ δεν ανήκουν στην κουλτούρα της. Όμως είναι ακόμα αρκετά ομφαλοσκωπική με αποτέλεσμα να μην κεντρίζει το κοινό που είναι, ούτως ή άλλως, απαίδευτο με τα κομικ. Οπότε ή θα προσπαθήσεις εσύ σαν δημιουργός να ανοιχτείς και να κερδίσεις αυτό το κοινό ή θα ψάξεις να βρεις το έτοιμο κοινό σου σε άλλες χώρες που έχουν τα κόμικ στην κουλτούρα τους. Για το μέλλον, δεν πιστεύω πως θα γίνει ποτέ κάποια συντονισμένη κίνηση. Όπως για όλα τα πράγματα στην Ελλάδα θα βασίσω τις ελπίδες μου στις περιπτώσεις τον μεμονωμένων ανθρώπων με μεράκι που πασχίζουν και τα καταφέρνουν. Αν υπάρξουν αυτοί, τότε θα γίνει η αρχή για να αποκτήσουν μια καλύτερη θέση στα μάτια του μελλοντικού Έλληνα τα κόμικ.

-Αν οι δημιουργοί «συνασπίζονταν» σε μία κοινή προσπάθεια, κάποια από κοινού εκδοτική κίνηση ας πούμε, πιστεύεις ότι θα δινόταν μία ώθηση σε μία εποχή που οι κάθε είδους εκδόσεις έχουν ατονίσει;

Και το κεφάλαιο που θα βρεθεί; Δεν είναι τόσο απλό. Το θέμα είναι πρώτα εσύ σαν δημιουργός να φτιάξεις κάτι που να αξίζει να διαβαστεί από το κοινό και μετά, αυτό που έφτιαξες να καταφέρει να φτάσει σε αυτούς που τους αξίζει να το διαβάσουν. Τέλος, αυτοί πρέπει να είναι τόσοι όσοι χρειάζονται ώστε εσύ να έχεις κέρδος για να καταφέρεις να ζήσεις και να φτιάξεις το επόμενο κόμικ σου. Ούτε στο εξωτερικό σου εγγυάται κανείς πως θα βρεθεί αυτός ο ικανός αριθμός αναγνωστών αλλά εκεί, όταν απευθύνεσαι σε έναν εκδότη που ειδικεύεται στα κόμικ και έχει κάποιες κερδοφόρες σειρές, αν αυτός κρίνει την δουλειά σου άξια προς επένδυσή, τότε θα πάρει το ρίσκο να την χρηματοδοτήσει και να την εκδώσει ποντάροντας πως υπάρχει ήδη ένα εκπαιδευμένο κοινό στο οποίο απευθύνει την δουλειά σου και ελπίζει να την εκτιμήσουν και πως τουλάχιστον δεν θα καταστραφεί οικονομικά. Έχει δηλαδή ένα κεφάλαιο διαθέσιμο για την έκδοση νέων δημιουργών και αν του βγει του βγήκε. Υπάρχουν και στην Ελλάδα δημιουργοί και εκδότες που το παλεύουν αλλά δυστυχώς το «κοινό» δεν φτιάχνεται ούτε εύκολα, ούτε από την μια μέρα στην άλλη. Επίσης, ούτως η άλλως είμαστε λίγοι και διαβάζουν ακόμη λιγότεροι, όχι μόνο κόμικ, γενικά.

Για το comicstrades 2012-2013,
Βασίλης Μαρκουίζος.

——————————————————————————————————————————————————————-

Συνέντευξη του δημιουργού Μάνου Λαγουβάρδου 4/11/2012

Συντάκτης Velle

Προτού συνεχίσουμε ακάθεκτοι για την επόμενη αναζήτηση Έλληνα δημιουργού, είναι η σειρά για συνέντευξη του δημιουργού Μάνου Λαγουβάρδου, ο οποίος κατάφερε να ξεκλέψει λίγο χρόνο και για εμάς.

Τον ευχαριστούμε θερμά.

-Από πού προέκυψε, Μάνο, αυτή η μεγάλη αγάπη για τα Manga;

Γι’ αυτό φταίνε αποκλειστικά οι παιδικές σειρές που παρακολουθούσα παλιά, πολλές από τις οποίες είχαν ιαπωνικό animation – πιο δραστήριο, πιο δυναμικό, με περισσότερο μεράκι. Με είχε μαγέψει. Ξέρετε καλά ότι οι Ιάπωνες ήταν πολύ πειθαρχημένοι στο animation. Ας αναφερθώ σε μερικές: Macross (δηλαδή Robotech), Cowboy Bebop, Νιλς Χόλγκερσον, Οδύσσεια 3001, Candy Candy, Dragon Ball, Sailormoon, Slayers… κι άλλα. Ναι, ακόμα και Κάντυ-Κάντυ έβλεπα (όπως και πολλοί άλλοι).

Μάλλον αγαπώ τα manga γιατί με κάνουν να νιώθω νοσταλγία. Δηλώνω ότι έχω μείνει στο παρελθόν, ακόμη και σήμερα…

-Η παραγωγή Manga παγκοσμίως είναι πολύ εντυπωσιακή και ακούγεται λογικό να υπάρχει τεράστιος ανταγωνισμός στο είδος. Σε τι νομίζεις ότι το Galaxia διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες δημιουργίες του είδους;

Εντυπωσιακή; Δεν ξέρω για τώρα πια. Παλιότερα όμως ήταν σίγουρα πιο cult τα manga. Δεν τα γνώριζαν πολλοί, και ήταν τότε μερικά από τα ψαγμένα κόμικς για να βρεις και να διαβάσεις. Είχαν βία, σεξ και πολλές περιπέτειες που σε τράβαγαν στα βάθη ενός πολύ αλλόκοτου κόσμου, πράγματα που δεν έβρισκες εύκολα αλλού τότε, ίσως μόνο σε underground κομικς της Ευρώπης. Τώρα τα manga είναι μια πολύ πολύ παρεξηγημένη σούπα, μιας και έχουν γίνει όλα πάνω κάτω τα ίδια. Γι’ αυτό φταίει το ότι έχουν παραγίνει δημοφιλή. Γι’ αυτό κι οι κομιξόφιλοι είτε τα θεωρούν ανόητα, είτε τα λατρεύουν.

Όσον αφορά στο Galaxia: Κατ’ αρχάς, δεν είναι μάνγκα. Αν και σε παλιότερη συνέντευξη είχα δηλώσει αλλιώς, στην ουσία δεν είναι, μιας ούτε κι εγώ είμαι μανγκάκα (σκιτσογράφος κόμικς στην Ιαπωνία). Το κόμικ Galaxia είναι περισσότερο ένα συνονθύλευμα επιρροών και σε γενικές γραμμές είναι ένα πείραμα που κάνω προκειμένου να μπω στο κυρίως θέμα αργότερα πιο επαγγελματικά. Μπορείς να πεις ότι είναι ένα prototype αυτήν την στιγμή, μια σπουδή που κάνω για να βελτιωθώ.

-Πες μας για την ιστορία που πραγματεύεσαι στο κόμικ σου και τι να περιμένουμε στην επερχόμενη συνέχεια.

Αυτή την στιγμή έχουν εκδοθεί τρεις τόμοι από την σειρά Galaxia ενώ ο 4ος βρίσκεται στην «παραγωγή». Η ιστορία είναι μια επιστημονικής φαντασίας περιπέτεια και έχει να κάνει με τρεις διαφορετικούς κόσμους που έρχονται σε σύγκρουση – ένας μάνγκα κόσμος, ένας πιο αμερικάνικος/καπιταλιστικός και ένας ευρωπαϊκός. Ήδη έχω παρουσιάσει στους δυο πρώτους τόμους τους χαρακτήρες από την πρώτη κατηγορία, στους οποίους έχω προσάψει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά των ιαπωνικών κόμικς: βαριοί κι ασήκωτοι, τα παίρνουν όλα πολύ στα σοβαρά, είναι όμως μαχητικοί και θαρραλέοι. Ακριβώς σε αντίθεση με τους χαρακτήρες του τρίτου τόμου που είναι πολύ πιο επίγειοι και πολιτισμένοι και λογικοί. Στα επόμενα τεύχη θα παρουσιάσω και τους «ευρωπαϊκούς» ήρωες, οι οποίοι θα είναι πιο ισοπεδωτικοί αλλά και ανάλαφροι. Θα είναι ενδιαφέρον νομίζω όταν όλοι αυτοί οι χαρακτήρες σμίξουν. Το κόμικς προβλέπω να τελειώνει στον 5ο τόμο.

-Πιστεύεις ότι υπάρχει κάτι κοινό στα Ελληνικά κόμιξ που θα μπορούσε να θεωρηθεί χαρακτηριστικό και να μιλάμε για Ελληνική σχολή;

Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι κοινό που να μας εκφράζει ακόμα σαν ολόκληρη «σχολή». Αν και αυτό δεν πρέπει να το λέμε για καμία χώρα, ούτε καν για τους Ιάπωνες, που βγάζουν τα -πανομοιότυπα για μας- μάνγκα τους. Κάθε ένας σχεδιαστής, αν τους κοιτάξεις προσεκτικά, έχει διαφορετική προσέγγιση. Να πάρει, ακόμη κι ο ίδιος σχεδιαστής έχει διαφορετικά στυλ (βλέπε Osamu Tezuka). Όμως, όπως συμβαίνει με κάθε τι που γίνεται δημοφιλές, υπάρχουν πολλοί αντιγραφείς όπως πχ. «One Piece wannabies». Από αυτό υποφέρουν τα ιαπωνικά κόμικς. Αυτό δεν θα ήθελα να συμβεί σε εμάς. Προτιμώ να υπάρχει πολυφωνία στα κόμικς μας.

Στην Ελλάδα δεν μπορούμε ακόμα να μιλήσουμε για σχολή ή κίνημα αντίστοιχου τέτοιου είδους διότι είμαστε λίγοι, χωρίς ιδιαίτερη πυγμή ακόμα προς τα έξω. Ίσως να μην χρειάζεται όμως να το βλέπουμε ομαδικά, αλλά μεμονωμένα. Υπάρχουν άλλωστε καλλιτέχνες που έχουν αρκετά «ελληνική» αισθητική, όπως ο Γιώργος Γούσης.

-Πώς βλέπεις τις κινήσεις των Ελληνικών εκδόσεων, δημιουργών για εξαγωγή των Ελληνικών κόμιξ στον διεθνή χώρο;

Αυτές γίνονται με αργά αλλά σταθερά βήματα από τους δημιουργούς μας, όπως παρατηρώ. Οι Έλληνες σκιτσογράφοι που διαπρέπουν στο εξωτερικό έπειτα μπορούν και εκδίδονται στον τόπο μας πιο εύκολα – όπως συμβαίνει και στους συγγραφείς άλλωστε. Οι εκδοτικοί οίκοι εδώ δεν μπορούν να κάνουν και πολλά, αφού και το αναγνωστικό κοινό είναι μικρό, εκτός από το να στήσουν σχέσεις και να κάνουν κουμπαριές με τους εκδότες έξω προκειμένου να προωθήσουν έναν καλλιτέχνη. Λόγω του νεαρού της ηλικίας της Ελληνικής κόμιξ σκηνής σε επίπεδο βιομηχανίας, οι δημιουργοί δεν μπορούμε να πάρουμε το ίδιο σοβαρά τις εκδόσεις με το εξωτερικό και προτιμάμε να μην δεσμευόμαστε με κάποιον ελληνικό εκδοτικό οίκο. Προτιμάμε αυτοεκδόσεις ή, ακόμα καλύτερα, ανάρτηση των κόμιξ μας στο διαδίκτυο, το οποίο θα μας δώσει και ξένους αναγνώστες! Αλλά αν ένα έργο αξίζει, τότε θα εκτιμηθεί τόσο από Έλληνες όσο και από ξένους εκδότες  🙂

Για το Comicstrades 2012-2013,

Βασίλης Μαρκουίζος.

———————————————————————————————————————————————————————–

Συνέντευξη με τον κ. Γιάννη Γουδετσίδη 21/10/2012

Συντάκτης corto

Καθώς γυρίζουμε διαρκώς το χρόνο πίσω και σημαδεύουμε ημερομηνίες, σε σχέση πάντα με τα εικονογραφημένα και την πορεία τους, κοινή πολλές φορές μαζί μας, στον χρόνο, η άποψη των ίδιων των εκδοτών, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και αξία, ώστε να τα κατανοήσουμε και την δική τους οπτική. Αυτό φυσικά, μας βοηθάει να έχουμε ολοκληρωμένο το φάσμα των εκδόσεων κόμικς, ειδικά μάλιστα όταν έχουμε την δυνατότητα, να μιλάμε με ανθρώπους που εκτός των άλλων, ήταν και είναι και συλλέκτες κι αυτοί! Κάτι που δεν συναντάμε συχνά, είναι αλήθεια, ειδικά στην χώρα μας. Σήμερα, σε έναν κύκλο συνεντεύξεων που έχουμε ανοίξει προ 3ετίας, φιλοξενούμε στο Comics Trades έναν Έλληνα εκδότη και συλλέκτη, τον κ. Γιάννη Γουδετζίδη.

CT – Κ. Γουδετζίδη, καλή σας μέρα. Σας ευχαριστούμε κατ` αρχάς, που δεχτήκατε να μιλήσετε μαζί μας, για ένα τόσο ευρύ φάσμα, που ξεκινάει με την συλλογή κόμικς και καταλήγει – στην δική σας περίπτωση – στην έκδοση. Πως σκεφτήκατε αλήθεια, να προχωρήσετε σε μια τέτοια κίνηση και ποια ήταν αυτή; Δώστε μας μερικά στοιχεία.

Γ. Γ. –  Ήμουν αναγνώστης κόμικς από μικρός. Είχα μεγάλη συλλογή και τα θυμήθηκα ξανά πριν από 8 χρόνια περίπου, χάρη κυρίως στο διαδίκτυο. Είδα μια παλιά, ξένη έκδοση του Toth και την αγόρασα. Μετά πήρα και το dvd, με τα έγχρωμα και τα ασπρόμαυρα σκίτσα. Έτσι είπα να τον εκδώσω κι εδώ. Υπήρχε δηλαδή αγάπη για τον ήρωα αυτό, αλλά και για τα κόμικς γενικότερα. Τα «Κλασσικά Κόμικς», όπως είπα να ονομάσω αυτή τη σειρά, γιατί σκόπευα να κάνω κι άλλα, ήταν δύο τόμοι. Βγήκαν το 2004, Δεκέμβρη και ήταν με τον Ζορρό, σε σκίτσα του Toth, από την εποχή που δημιουργούσε για τον Ντίσνευ, στην δεκαετία του`60.  Πολύ επιτυχημένα στην Αμερική. Ήταν πολύ προσεγμένοι. Εφάμιλλοι των ξένων εκδόσεων. Τους είχα στείλει στην Αμερική εταιρεία, απ` όπου είχα πάρει τα δικαιώματα, για να πάρω την τελική έγκριση τους και μου είχαν πει πολύ καλά σχόλια. Τους είχαν χαρακτηρίσει τέλειους, σαν σχεδιασμό και εκτύπωση. Είχα μεράκι. Ήμουν χρόνια συλλέκτης, όταν θέλησα να μπω στον χώρο της έκδοσης. Αλλά έγιναν πολλά… Δεν υπήρξε σωστή αντιμετώπιση από τα δύο πρακτορεία διανομής(«Άργος» – «Ευρώπη»), με αποτέλεσμα να μπαίνω στα κατά τόπους πρακτορεία και να βλέπω στοίβες από τους τόμους του Ζορρό… Το λάθος δεν ήταν μόνο αυτό. Έβγαλα πολλά αντίτυπα. Αν αντί για 4-5.000, έβγαζα λιγότερα, θα είχα ίσως καλύτερα αποτελέσματα. Συνολικά έδωσα 1.500 αντίτυπα, οπότε είμαι ευχαριστημένος από την αντιμετώπιση της κόμικς κοινότητας στην Ελλάδα. Έπειτα, εκείνα τα χρόνια η αγορά είχε ήδη αλλάξει. Αυτές οι εκδόσεις απευθύνονταν σε μεγάλους ηλικιακά αναγνώστες και δεν ήταν πολλοί αυτοί, που συνέχιζαν να διαβάζουν κόμικς. Δύσκολα και τα χρόνια οικονομικά…

 

CT – Τελικά, η πραγματικότητα στη χώρα μας, αποτρέπει κάποιον να προχωρήσει σε έκδοση κόμικς; Κι αν ναι, γιατί;

Γ. Γ. – Η εποχή των κόμικς πέρασε πια. Τώρα έχουμε την εποχή της κίνησης της εικόνας και της ταχύτητας. Διαδίκτυο, κινηματογράφος… Το έντυπο ξεπεράστηκε πλέον. Έπειτα, η αγορά της χώρας μας είναι πολύ μικρή. Σε όσους άρεσαν τα κόμικς, εκείνα τα παλιότερα, είναι σήμερα μεγάλοι σε ηλικία και δεν ενδιαφέρονται. Οι νέοι πάνε στην ταχύτητα και σε άλλες ασχολίες. Αν θέλεις να βγάλεις κάτι τώρα, πρέπει ας πούμε να είναι μια συλλεκτική έκδοση, σε προσεγμένα άλμπουμ και όχι τεύχη και σε αριθμημένα αντίτυπα. Όχι πάνω από 500, γιατί κινδυνεύεις να μπεις μέσα. Θα είναι αποτυχία, σίγουρα.

CT – Πιστεύετε, ότι αυτό που μας κάνει να διαφέρουμε, σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαϊκούς οίκους, είναι ότι απλά εκείνοι υπερτερούν πληθυσμιακά, απέναντι μας,  έχουν μεγαλύτερη παράδοση στο χώρο, ή προμοτάρουν καλύτερα τις δουλειές τους;

Γ. Γ. Κατά το 90% είναι ότι υπερτερούν πληθυσμιακά και κατά 10% έχουν καλύτερη οργάνωση και προώθηση της δουλειάς τους.

CT – Του πάει του Έλληνα το κόμικς, σαν αναγνώστη;

Γ. Γ. Ναι. Γιατί όχι; Είναι στην ιδιοσυγκρασία του. Του πάει. Όμως υπάρχουν πλέον προβλήματα τώρα, επιβίωσης. Δεν μπορεί να έχει το νου του ξεκούραστο και να χαλαρώσει, ούτε του περισσεύουν και χρήματα, για να αγοράσει κόμικς.

CT – Η σημερινή κατάσταση, όπου τα κόμικς περιπτέρου, όπως τα λέγαμε κάποτε, έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, που νομίζετε ότι οφείλεται;

Γ. Γ. Όσοι διάβαζαν εκείνα τα εικονογραφημένα, που ήταν πάρα πολλά κάποτε, μεγάλωσαν. Άλλαξε και η εποχή. Το Μίκυ Μάους έμεινε ας πούμε, μέχρι σήμερα, γιατί συνέχισε η παράδοση. Πέρασε στην επόμενη γενιά και δεν έσπασε η διαδοχή θα λέγαμε, στους επόμενους αναγνώστες.

CT – Είναι αντιπροσωπευτική του ενδιαφέροντος των Ελλήνων αναγνωστών, η σημερινή εικόνα, στις κόμικς εκδόσεις μας;

Γ. Γ. Μάλλον. Αυτό δείχνει τουλάχιστον, το ίδιο το κοινό και η κατάσταση, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί. Κλείσανε και εκδοτικοί οίκοι και εφημερίδες. Όλοι πλέον πάνε σε ηλεκτρονική μορφή λόγου. Είτε γραπτού, είτε σκίτσων και περιοδικών. Είναι τα σημάδια των καιρών μας.

CT – Με ποιό τρόπο και κάτω υπό ποιες συνθήκες, θα μπορούσε να κυκλοφορήσει ένα νέο κόμικς στις μέρες μας, στην Ελλάδα; Και με τι περιεχόμενο; Απευθυνόμενο σε ώριμους, ή νέους αναγνώστες;

Γ. Γ. – Σε ώριμους. Να έχει λίγα αντίτυπα, με την συλλεκτική έννοια και να είναι ποιοτικό. Μιλάμε για μια δουλειά σχεδιαστών του εξωτερικού, σε προσεγμένη έκδοση(άλμπουμ), με κόστος όχι πάνω από 8 ευρώ και πάντα σε μετρημένο αριθμό αντίτυπων.

CT – Ας πάμε στον χώρο της συλλογής κόμικς. Να μην μιλήσουμε για το εξωτερικό, γιατί εκεί τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Ας σταθούμε στην Ελληνική πραγματικότητα. Πόσο εύκολο είναι πλέον, να βρεθούν κόμικς των δεκαετιών όπως του `60, ή του `70;

Γ. Γ. Είναι μια πολύ δύσκολη εποχή. Έκλεισαν και οι εκδοτικοί οίκοι και πολλά καταστήματα. Είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν πλέον, παλιά κόμικς, τουλάχιστον από τον προσωπικό μου κύκλο γνωριμιών. Δεν νομίζω και φυσικά είναι δύσκολο να μπουν και νέοι στον χώρο των συλλογών, κάτω απ` αυτές τις συνθήκες.

CT – Που θα τοποθετούσατε τον Έλληνα συλλέκτη κόμικς, σε σχέση με την ενημέρωση και τις γνώσεις του, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους και σε μια κλίμακα ως το δέκα, ας πούμε;

Γ. Γ. Θα του έβαζα 5 με 6 το πολύ. Ο ξένος είναι πιο οργανωμένος. Στις πωλήσεις που κάνουν, για παράδειγμα στις ιστοσελίδες, βλέπεις ότι έχουν πλήρη περιγραφή του κάθε τεύχους, με αναφορά ακόμη και στο παραμικρό ζάρωμα. Έτσι, η τιμή του διαμορφώνεται ανάλογα με την όποια φορά, κάτι που δεν συμβαίνει εδώ. Επίσης, μας λείπει η ενημέρωση. Αν εξαιρέσουμε 3-4 σελίδες, όπως το Comics Trades, δεν υπάρχει άλλος τρόπος για ενημέρωση και για πληροφορίες και στοιχεία, για τα κόμικς.

CT – Ποιο είναι το πιο πολύτιμο απόκτημα της συλλογής σας και τι σας φέρνει στο νου, κάθε που το αντικρίζετε; Τι εικόνες και τι στιγμές;

Γ. Γ. – Είναι σίγουρα τα Κλασσικά Ντίσνευ. Συγκεκριμένα 4 τεύχη, από τα πρώτα που κυκλοφόρησαν. Μου θυμίζει πολύ τα παιδικά μου χρόνια, αυτή η έκδοση, τότε που τα διάβαζα μικρός. Στην αρχή μου τα αγόραζαν οι γονείς μου, όπως σε όλους. Μετά που διαχειριζόμουν χρήματα, τα αγόραζα εγώ μέχρι και τα 25 μου. Μετά, πέρασα τα 40, για να συνεχίσω να τα συλλέγω ξανά. Όλοι το ίδιο άλλωστε κάνουν, αφού δεν υπάρχουν και οι οικονομικές προϋποθέσεις, για να ασχοληθείς μικρότερος.

CT – Πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με την συλλογή κόμικς και ποιο ήταν εκείνο που σας δυσκόλεψε περισσότερο, για να αποκτήσετε;

Γ. Γ. – Το πρώτο τεύχος του «Ζούγκλα – Ταρζάν», του Ρούσου. Το έψαχνα 10 χρόνια. Τώρα έχω όλη τη σειρά και τα 24 τεύχη. Είχα αρχικά 10 και μετά μέσα από αγορές στο διαδίκτυο και ανταλλαγές, βρήκα και τα υπόλοιπα.

CT – Αγαπημένοι χαρακτήρες από τα εικονογραφημένα;

Γ. Γ. – Ταρζάν και ειδικά σε σκίτσα του Foster. Και τα κλασσικά Μπλέκ και Ζαγκόρ, του Αμεμοδουρά.

CT – Τι συμβουλές θα δίνατε, σε έναν νέο συλλέκτη, που ξεκινάει τώρα;

Γ. Γ. – Θα του έλεγα μόνο να προσέχει τις καταστάσεις των τευχών. Να φροντίζει να είναι όσο πιο καλές γίνεται. Τίποτα άλλο, γιατί ο καθένας έχει και διαφορετικές προτιμήσεις, σ` αυτές τις συλλογές.

 

ΥΓ

Να σημειώσω εδώ, ότι ακόμη δεν έχουν παραληφθεί οι δύο τόμοι της έκδοσης του «Ζορρό», του κ. Γουδετσίδη, ώστε να σας έχουμε και τα εξώφυλλα τους. Μόλις έρθουν στα χέρια μας, θα προστεθούν στην συνέντευξη.

Για το Comics Trades 2012 – 2013

Γιώργος Σ. Κοσκινάς

———————————————————————————————————————————————————————

Συνέντευξη από τον δημιουργό Νίκο Κούτση 9/10/2012

Συντάκτης Velle

Προτού προχωρήσουμε σε μία ακόμα παρουσίαση site/blog θα έχουμε την ευκαιρία να διαβάσουμε τις σκέψεις και απόψεις ενός εικονογράφου του οποίου τη δουλειά παρουσιάσαμε στην προηγούμενη ανάρτηση του είδους, του Νίκου Κούτση. Τον ευχαριστούμε για το χρόνο και τον κόπο που διέθεσε για να απαντήσει στον κανονιοβολισμό των αποριών μας, αλλά και να μας δώσει μία μικρή γεύση σε πρακτικά ζητήματα της ζωής και καριέρας ενός εικονογράφου.

Και χωρίς πολλά-πολλά να παραδώσουμε το πληκτρολόγιο στον Νίκο:

-Στο site σου, Νίκο, υπάρχει μία σημαντική καταγραφή από δουλειές σε διάφορες κατηγορίες. Μπορείς να μας κάνεις μία συνοπτική παρουσίαση τους, και να μας πεις επίσης με τι δραστηριοποιείσαι αυτόν τον καιρό;

Επέλεξα για ένα μεγάλο διάστημα της επαγγελματικής μου καριέρας να απασχολήσω τον εαυτό μου με αναθέσεις διαφημιστικού περιεχομένου. Παραγγελίες οι οποίες εξασφάλιζαν ανεξαρτησία και αυτονομία στη ζωή μου, με τίμημα, όμως, να στερηθώ προσωπικής καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας. Θεωρώ σημαντικά επιτεύγματα το σχεδιασμό μασκότ επώνυμων προϊόντων της Ελληνικής αγοράς, ή την εικονογράφηση για Ευρωπαϊκές καμπάνιες που έλαβαν χώρα την περασμένη δεκαετία, μα δε θα αναφερθώ περισσότερο σε όλα αυτά, μιας και η ιστοσελίδα μου προσφέρει τις απαραίτητες λεπτομέρειες και πληροφορίες.
Η επιθυμία μου πάντα ήταν η ενασχόληση με τον σχεδιασμό κόμικς. Μια σειρά από ταξίδια σε ορισμένα από τα μεγαλύτερα Comics Conventions/Festivals του κόσμου μου προσέφεραν την έμπνευση, τις γνώσεις και τους «πελάτες» που χρειαζόμουν για να κάνω την απαραίτητη για εμένα στροφή τόσο στην επαγγελματική μου καριέρα, όσο και δημιουργία. Από το 2008 και έως σήμερα μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις μου είναι το coloring που εκπονώ σε πλείστες σειρές κόμικς, για λογαριασμό, κυρίως, της IMAGE COMICS.

-Μπορείς να μας δώσεις και κάποια οπτικά δείγματα -ένα μίνι portfolio- από κάποια απ’ αυτά; Για παράδειγμα εμείς θα θέλαμε οπωσδήποτε να δούμε κάποιες εικόνες από τη δουλειά που σου ανατέθηκε από τον ΟΗΕ.

Φυσικά. Μαζί με τις επισυναπτόμενες εικόνες των μασκότ που σχεδίασα για λογαριασμό της UNEP DTIE, Paris Branch, το 2005, μπορείτε να διαβάσετε και τα τέσσερα σε αριθμό κόμικς που σχεδίασα για τις συγκεκριμένες καμπάνιες τους, με στόχο την ευαισθητοποίηση των παιδιών για θέματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος.

-Ξεκινώντας τις παρουσιάσεις site ψάχναμε για Έλληνες εικονογράφους που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό ή Έλληνες που ετοιμάζονται να προωθήσουν δουλειές τους εκεί. Δεν αργήσαμε στην πορεία να αντιληφθούμε ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο οι περισσότεροι Έλληνες εικονογράφοι στοχεύουν στο παραπάνω. Έχουμε ωστόσο μία απορία σχετικά με τη λέξη «Έλληνες» που είναι στο επίκεντρο των αναρτήσεών μας: Ως επαγγελματίας που κινείται εδώ και χρόνια στο εξωτερικό, βλέπεις η εθνικότητα να έχει κάποια σημασία για το χώρο ή για το πώς αντιμετωπίζουν οι υποψήφιοι πελάτες τον εικονογράφο;

Παγκόσμιο κριτήριο είναι πάντα το ταλέντο ενός καλλιτέχνη, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Έχεις ταλέντο και γνώση της δουλειάς που παράγεις; Η τέχνη σου έχει ανταπόκριση; Σέβεσαι τα deadlines; Τότε έχεις πολλές πιθανότητες να συνεργαστείς μαζί τους.

-Οι πελάτες τι εκτιμάνε σε έναν επαγγελματία illustrator που θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για να τον επιλέξουν για κάποιο project;

Τα προαναφερθέντα.

-Οι παλιότεροι επαγγελματίες έχουν κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα με τους νεώτερους;

Όχι. Οι παλιότεροι δεν είχαν ενημέρωση και οι νεότεροι δεν έχουν εμπειρία. Όλοι μπορούν να έχουν μια θέση στον ήλιο. Αρκεί να είναι τολμηροί.

-Κατά πόσο η κρίση έχει πλήξει τον κλάδο;

Το έντυπο γενικά υποφέρει εδώ και χρόνια. Πριν από την κρίση. Όλοι περιμένουμε να δούμε πως η ευκολία της επικοινωνίας που προσφέρει η ψηφιακή εποχή θα μεταλλάξει τον τρόπο που συναλλασόμαστε και βιοποριζόμαστε μεταξύ μας. Αν θες να δημιουργήσεις, πέρα από την ανάγκη για βιοπορισμό, τίποτα δε σε σταματά…

-Πιστεύεις ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο ύφος στους Έλληνες εικονογράφους που ίσως να παρέπεμπε σε «Ελληνική σχολή»;

Όχι στα κόμικς. Ίσως να υπάρχει στον χώρο της πολιτικής γελoιογραφίας.

-Τι θα συμβούλευες σήμερα τους νέους εικονογράφους για το πώς να καταφέρουν να αποτυπώσουν το στίγμα τους στο χώρο;

Να μισήσουν το χρήμα. Να βάλουν στην άκρη τον εγωισμό ή την όποια έπαρση. Να μελετήσουν βιβλία και web tutorials. Να ταξιδέψουν σε Conventions. Να συμμετέχουν στο εργαστήρι μου, σχεδιασμού Κόμικς, στη σχολή Βακαλό.

Για το comicstrades 2012

Βασίλης Μαρκουίζος.

——————————————————————————————————————————————————————

Συνέντευξη με τον δημιουργό Δημοσθένη Δασκαλέα 5/9/2012

Συντάκτης velle

Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι έχει περάσει κάποιος καιρός από την προηγούμενη ανάρτηση του είδους, αλλά  επιτέλους ήρθε η ώρα για μία ακόμα συνάντηση με έναν ανθρώπο που κινείται στο χώρο των κόμιξ ο οποίος θα μας προσφέρει την δική του οπτική γωνία των πραγμάτων.

Με μεγάλη χαρά και ενδιαφέρον λοιπόν έχουμε την τιμή και ευκαιρία να αναρτήσουμε κάποιες απόψεις ενός φέρελπι δημιουργού, να ενημερωθούμε για τις τολμηρές κινήσεις του στο χώρο και την πορεία που έχει χαράξει μέχρι τώρα σε αυτόν, να προβληματιστούμε με την ευθύτητα και αντικειμενικότητα που  βλέπει ο ίδιος την κατάσταση για το μέλλον των comics παγκοσμίως, αλλά και να ιντριγκαριστούμε (ιδιαίτερα οι απανταχού illustartors και σκιτσογράφοι) με μερικές πολύ ενδιαφέρουσες ειδήσεις για τις επόμενες επιχειρηματικές κινήσεις του…

Ποιους πραγματικά να ενδιαφέρει τι έχω να πω; Ήταν το πρώτο πράγμα που είπε μόλις του προτείναμε την ιδέα να μιλήσει για τους αναγνώστες του comicstrades, αλλά απ’ τα παραπάνω θα υποψιάζεστε ήδη ότι δε χρειάζεται να ανησυχεί για κάτι τέτοιο.

Αγαπητοί κομιξολάγνοι και κομιξοπαθείς, το πληκτρολόγιο τώρα αναλαμβάνει ο συγγραφέας των Επικής Φαντασίας κόμιξ περιπετειών:

“Theoctonia” (Θεοκτονία), “Kingdom of Light” (Βασίλειο του Φωτός), αλλά και εκδότης της Deimos comics, ο

Δημοσθένης Δασκαλέας.

 

-Self published ή οχι?

Απόλυτα όχι!

Η εποχή μας πάσχει από υπερ-προσφορά και υπο-ζήτηση. Τα πάντα είναι διαθέσιμα δωρεάν, σε torrent, και το μόνο που μας λείπει είναι χρόνος και όρεξη να δούμε το άπειρο υλικό που είναι μόνο ένα κλικ μακρυά. Συνεπώς για να φτάσει το έργο μας στα χέρια του πιθανού ενδιαφερόμενου αναγνώστη μέσα από τον χαμό αντίστοιχων έργων χρειάζονται ανώτερες «μαγικές» δυνάμεις. Κοινώς, γνωριμίες ή ασύλληπτα υψηλό budget διαφήμισης.

Αν ο επίδοξος συγγραφέας δεν διαθέτει αυτά τα δυο τότε καλό είναι να απευθυνθεί σε κάποιον που μπορεί να τον βοηθήσει. Εξάλλου το αν θα γίνει δεκτό το έργο από κάποιον εκδοτικό οίκο είναι ένα σκληρό αλλά αναγκαίο crash test.

-Τι είναι η DeimosComics και ποιό είναι το αντικείμενο της?

Η Deimos Comics είναι ανεξάρτητη εταιρία εκδόσεων comics. Προς το παρόν το υλικό μας είναι διαθέσιμο αποκλειστικά on line στο site μας με τη μορφή web comics. Στην ουσία είναι ατομική προσπάθεια ενός ονειροπώλου που το μυαλό του πήγαινε να εκραγεί…

-Για ποιό λόγο τα κόμιξ σας κυκλοφορούν στα Αγγλικά και online μόνο?

Ήταν αποκλειστικά επιχειρηματική επιλογή λόγω του ότι στην ουσία η Deimos Comics είναι ατομική προσπάθεια και αυτοχρηματοδοτούμενη. Με το να εκδίδεις υλικό ψηφιακά γλιτώνεις τα έξοδα εκτύπωσης και διανομής. Ο λόγος που είναι στα αγγλικά είναι και αυτός οικονομικός.

Με το να είναι το υλικό στα αγγλικά και on line απευθείνεται σε όλον τον on line αγγλόφωνο κόσμο που αγαπάει τα comics. Για αυτό το λόγο και η τιμή του κάθε τεύχους είναι τόσο χαμηλή. Στην ουσία είναι το κέρδος που έχει ένα εκτυπωμένο τεύχος αφαιρώντας τα έξοδα εκτύπωσης και διανομής.

Πέρα από αυτήν την επιχειρηματολογία να σας ανακοινώσω ότι από το φθινόπωρο είμαστε σε θέση να ξεκινήσουμε και την εκτύπωση, κάτι για το οποίο είμαι προσωπικά πολύ χαρούμενος! Θα εγκαινιάσουμε τα print comics με μια νέα σειρά που διαδραματίζεται στον κόσμο του Kingdom of Light και ονομάζεται «Disciple».

-Έχουν νοημα τα on line comics σε ενα μέσο που ειναι καθαρά συναισθηματικά συλλεκτικό?

Υπάρχουν πολλά επίπεδα συλλεκτών. Χαλαροί και μανιώδεις. Ένας σοβαρός συλλέκτης κόμιξ μετά από πολλά χρόνια ενασχόλησης έχει φτάσει να έχει κούτες με χιλιάδες τεύχη. Ικανότατη συλλογή αλλά δυστυχώς εγώ προσωπικά έχω χάσει το μπούσουλα.

Το πλεονέκτημα των ψηφιακών μας κόμιξ είναι ότι είναι οργανωμένα και διαθέσιμα στην ιστοσελίδα μας στο προσωπικό προφίλ του κάθε χρήστη. Με το που αγοράσει ένα τεύχος ξεκλειδώνεται στο λογαριασμό του για πάντα και ξέρει ακριβώς που είναι όταν το αναζητήσει.

Όμως το να διαβάζεις εικόνες στην οθόνη είναι αρκετά εκνευριστικό, για αυτό έχουμε στήσει μια custom πλατφόρμα ανάγνωσης. Απλά πατάς το space στο πληκτρολόγιο και σε πάει αυτοματοποιημένα από πάνελ σε πάνελ. Πιο user friendly και από εκτυπωμένο…

Εξάλλου είδα ότι και εσείς μεταφέρετε αγαπημένα σας κόμιξ παλιά και δυσεύρετα σε ψηφιακή μορφή. Το εκτυπωμένο βέβαια θα είναι πάντα «καψούρα», αλλά το ψηφιακό θα είναι αναλοίωτο. Το ένα είναι για συλλογή, το αλλό για κατανάλωση!

Για αυτό και ήθελα να ξεκινήσω τη διαδικασία εκτύπωσης, γιατί και εγώ καψούρης είμαι!

-Τι αφορούν οι 2 σειρες της deimos?

Αυτή τη στιγμή εκδίδουμε 2 σειρές, το “Kingdom of Light” και τη «Θεοκτονία». Και οι δυο εντάσονται στην κατηγορία επικής φαντασίας με έντονο θρησκευτικό στοιχείο.

Η πρώτη διαδραματίζεται στο μακρινό μέλλον. Βασίζεται στη σκέψη ότι νικητής της Αποκάλυψης θα είναι ο Εωσφόρος, και παρουσιάζει το επίγειο βασίλειό του 2 χιλιάδες χρόνια από τώρα. Αρκετά αιρετική σκέψη ομολογώ αλλά αν αναλογιστούμε την κοινωνία και την ιστορία της ανθρωπότητας, ποια παράταξη υπερτερεί αριθμητικά; Του “καλού” ή του “κακού”; Νομίζω η αναλογία είναι κάπου στο 1/100…

Η Θεοκτονία ξεκίνησε από μια σκέψη μου, «τι έγινε με το δωδεκάθεο»;  Έγραψα ένα σενάριο όπου συμβολικά δίνω απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Βασίστηκα σε μια προφητεία της Γαίας και την ανέλυσα σε έναν επίλογό μου της Ελληνικής Μυθολογίας. Στην ουσία το όνομα έρχεται σε αντιθεση στον Ησίοδο και τη Θεογονία.

Και ένα έξτρα στοιχείο, η Θεοκτονία είναι το πολύ πολύ μακρινό prequel του Kingdom of Light… Οπότε στην ουσία οι 2 σειρές είναι ένα ενιαίο εργο.

-Έχει δικαίωμα ένας συγγραφεας να γράφει νέα ελληνική μυθολογία?

Αυτό το ερώτημα με έχει απασχολήσει ιδιαίτερα!

Τι ήταν η αρχαιοελληνική μυθολογία;  Ένα συλλογικό έργο των ελλήνων παραμυθάδων της αρχαιότητας όπου όμως κάθε ιστορία είχε ένα βαθύ συμβολικό μήνυμα! Η επιλογή του νεαρού Ηρακλή για το ποιό μονοπάτι θα επιλέξει, της Αρετής ή της Κακίας, οι Σειρήνες και ο Οδυσσέας, ο μύθος του Τάνταλου, όλα έχουν ένα φρόνημα! Ή έστω ένα βαθύτερο συμβολικό περιεχόμενο.

Εκτιμώ ότι αν πληροί αυτά τα κριτήρια ένα νέο έργο μυθολογίας τότε έχει λόγο ύπαρξης.

Οι εποχές αλλάζουν, τα μηνύματα αλλάζουν. Τουλάχιστον το κληρονομικό δικαίωμα ως Έλληνες το έχουμε!

-Τι είδους θα είναι το webgame?

Μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι αρκετοί από εμάς έχουμε χαλάσει 20άρικα και 50άρικα στα Double Dragon, Golden Axe, Final Fight…

Το Fall of Pentapolis είναι ένας φόρος τιμής σε αυτά τα παιχνίδια που είχαμε χρυσοπληρώσει στα παιδικά μας χρόνια. Είναι ένα side scroller beat em up που όμως θα παίζεται on line σε browser και θα είναι και multiplayer μέχρι 3 άτομα. Πέρα από αυτό θα έχει και στοιχεία RPG δηλαδή ο χαρακτήρας που θα δημιουργεί ο κάθε παίχτης θα ανεβαίνει levels και θα παίρνει δυνάμεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ειναι πρωτοποριακός συνδιασμός.

Και αποτελεί ένα βασικό κεφάλαιο στην ιστορία του Kingdom of Light.

-Τι είναι το fanthology?

Το fanthology είναι μια κοινότητα fan art με μη εμπορικό χαρακτήρα. Δεν ξέρω αν έχεις διαβάσει τη σειρά Sandman της Vertigo. Σε ένα τεύχος στο κάστρο του πρωταγωνιστή (του Μορφέα, θεού των ονείρων) βλέπουμε ότι έχει μια βιβλιοθήκη με όλα τα βιβλία τα οποία ποτέ δεν γράφτηκαν, παρά μόνο ο «συγγραφέας» τους τα ονειρεύτηκε.

Σαν ιδέα με γοήτευσε, οπότε στην ουσία το fanthology είναι μια πρόσκληση στην καλλιτεχνική κοινότητα να δημιουργήσουμε μαζί σε κόμιξ αυτά τα βιβλία.

Επίσης είναι μια προσπάθειά μου να γνωρίσω νέους καλλιτέχνες με σκοπό να τους εντάξω στη παραγωγική διαδικασία της Deimos Comics.

Τέλος είναι ο χώρος όπου θα φιλοξενώ καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς.

Και ένα νέο: 1^η Σεπτεμβρίου τρέχω τον πρώτο διαγωνισμό με χρηματικό έπαθλο, με θέμα την Αφροδίτη. Καλώ τους καλλιτέχνες να σχεδιάσουν την Αφροδίτη για χρήση στην Θεοκτονία.

Θα χαρώ πολύ μέσω της σελίδας σας να ενδιαφερθούν πατριώτες καλλιτέχνες ώστε να γνωριστούμε.

Να ευχαριστήσουμε τον Δημοσθένη για το χρόνο που μας αφιέρωσε και να του ευχηθούμε ολόψυχα τα καλύτερα στην πορεία που έχει διαλέξει να ακολουθήσει.

Να προσθέσουμε τέλος ότι έχουν ήδη κατατεθεί οι πρώτες προτάσεις για το διαγωνισμό τις οποίες μπορείτε να δείτε εδώ και να ψηφίσετε ποια σας αρέσει περισσότερο.

Για το Comicstrades 2012,

Βασίλης Μαρκουίζος.

——————————————————————————————————————————————————————-

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΓΑΒΡΙΗΛ ΤΟΜΠΑΛΙΔΗ – ΣΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΜΑΡΚΟΥΙΖΟ 29/3/2012

Συντάκτης velle

Πλήθος από εδώ, κόσμος από εκεί, φώτα, ζέστη, μία διαρκής κίνηση και ενθουσιασμός μέσα σε ένα χώρο που που αν και μεγάλος αποδείχτηκε ότι έπρεπε απλώς να είναι… ακόμα μεγαλύτερος!

Αξιοσημείωτα μεγάλη υπήρξε λοιπόν η επιτυχία και του φετινού Comicdom, αλλά μη νομίζετε ότι θα αρκούμασταν μόνο σε φωτογραφίες για να ΄΄συλλάβετε΄΄ την ατμόσφαιρα του γεγονότος.

Κατά την εκεί παραμονή μας φροντίσαμε να  ΄΄συλλάβουμε΄΄ κι έναν αξιόλογο Έλληνα δημιουργό –όχι μόνο στον τομέα των comics-, τον Γαβριήλ Τομπαλίδη, ο οποίος μας έκανε την τιμή να σταματήσει για λίγο την υπογραφή της δουλειάς του και να μας επιτρέψει να τον ΄΄απαγάγουμε΄΄ και να οργανώσουμε μία μικρή συνέντευξη με μία απίθανη έκπληξη στο τέλος της…

Κυρίες και Κύριοι, προς τέρψιν του κοινού του Comicstrades, η συνέντευξη του Γαβριήλ Τομπαλίδη!

-Πώς βλέπεις να κινείται το φετινό Comicdom (συμμετοχές,εκπλήξεις, οργάνωση γενικά);

 

Το φετινό Comicdom ήταν εξαιρετικό.Πιστεύω πως η οργάνωση ήταν καλύτερη απο κάθε άλλη χρονιά.Εγώ χάρηκα πολύ που μπόρεσα να συναντήσω τον Milo Manara και τον Douglas Paskiewicz.

 

-Πιστεύεις ότι τέτοιες κινήσεις συμβάλλουν θετικά για την περαιτέρω διάδοση του comics στην Ελλάδα;

Κάποια πρόταση για ένα ακόμα βήμα παραπέρα;

 

Κοίταξε,φέτος ο κόσμος που πέρασε από την Ένωση ξεπέρασε τις 9.000.

Νομίζω ότι αυτό είναι από μόνο του ένα καλό σημάδι που λέει πολλά.

Δε πιστεύω ότι αυτή τη περίοδο το Ελληνικό comics χρειάζεται διάσωση. Κάθε άλλο.

Βλέπουμε νέους και καλούς δημιουργούς να περνάν τα σύνορα με τη δουλειά τους και μια ικανοποιητική εγχώρια παραγωγή παρά την κρίση.

Πραγματικά ήταν τόσο καλή η φετινή διοργάνωση που αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια εφικτή πρόταση που θα τη  έκανε ακόμα καλύτερη.

 

-Το Ελληνικό κοινό τι προτιμάει περισσότερο;

Ως κουλτούρα πού νομίζεις ότι εντάσσεται το Ελληνικό κοινό σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες;

Το κοινό της Ελλάδας όπως σε όλο το κόσμο είναι χωρισμένο σε πάρα πολλές κατηγορίες. Βλέπεις ότι οι προτιμήσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία κυρίως. Οσον αφορά στην κουλτούρα του Ελληνικού κοινού σχετικά με τα comics δεν έχω κάποια ξεκάθαρη άποψη.

 

-Πες μας για τους σταθμούς στην πορεία σου ως δημιουργός.

 

Φέτος με το ‘Πολύσπορο Ζυμάρι από την Κόλαση’  ολοκλήρωσα την τριλογία που ξεκίνησα στο Comicdom του 2010 με το  ‘3 Απέθαντοι Μπάσταρδοι΄’ και το 2011 με

΄Το Έπος των Ανελέητων Παλιοτόμαρων’. Ήταν κάτι  έξω από τη συνηθισμένη

δουλειά μου και ομολογώ ότι πραγματικά το διασκέδασα πολύ.

Είναι τόσες λίγες οι δουλειές μου στο χώρο των comics που δεν νομίζω ότι υπήρξε κάποιος σταθμός στην πορεία μου ως δημιουργός και δεν είμαι και σίγουρος αν θα υπάρξει στο μέλλον.

 

-Κάτι που έχεις στα σκαριά αυτόν τον καιρό;

Ετοιμάζω κάτι καινούριο και αρκετά διαφορετικό από ότι έχω κάνει μέχρι τώρα..

Πιθανόν να είναι έτοιμο στο Comicdom του 2013.

Δε μπορώ όμως να σου αποκαλύψω τι είναι γιατί τότε θα κινδυνέψεις εσύ και όλα τα αγαπημένα σου πρόσωπα…

Βλέπουμε ότι ο κύριος Τομπαλίδης είναι πολύ εκδικητικός τύπος και ίσως με το δίκιο του (οι απαγωγές δεν πρέπει να είναι και πολύ διασκεδαστικές υποθέτουμε, έστω και με φανταστικό όπλο για απειλή).

Ευχόμαστε καλή συνέχεια στο δημιουργικό του έργο και να ξέρει ότι δεν θα ξεφύγει ποτέ από το άγρυπνο βλέμμα μας (αυτό ακούγεται κάπως απειλητικό ε;).

Επίσης να τον ευχαριστήσουμε θέρμα και για κάτι ακόμα:

Ο γράφων αδυνατώντας να παραμείνει σε ολόκληρη τη διάρκεια του Comicdom 2012 έχασε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον σημείο/στιγμή της οργάνωσης.

Ήταν όταν ο Μίλο Μανάρα παρουσιάστηκε αυτοπροσώπως στο Ελληνικό κοινό και υπέγραψε την πασίγνωστη δουλειά του.

Κάτι που ο κ. Τομπαλίδης δεν άφησε να πάει χαμένο και που μάλιστα είχε την ευγενή καλοσύνη να τραβήξει και μία φωτογραφία του μεγάλου δημιουργού για λογαριασμό του Comicstrades αποκλειστικά!

Αναμένουμε με ενδιαφέρον την επόμενη δημιουργική επίθεση του Γαβριήλ –όχι μόνο στον τομέα των comics- και του ευχόμαστε τα καλύτερα.

Για το  Comicstrades 2012,

Βασίλης Μαρκουίζος.

——————————————————————————————————————————————————————

DADOMANI CREATIVE STUDIOS 30/3/2012

Συντάκτης corto

Ας περάσουμε και στην συνέντευξη που μας παραχώρησαν οι Dadomani.

CT. Καλησπέρα. Σας ευχαριστώ για την συνέντευξη, αλλά και για τον όμορφο τρόπο που μας περιγράψατε την δουλειά σας. Ποιοι είναι οι Dadomani;

D. Καλησπέρα(από 4 στόματα σχεδόν ταυτόχρονα!). Σας ευχαριστούμε για τα καλά σας λόγια. Τα Dadomani Studio είναι μια ομάδα τεσσάρων ατόμων, που μοιράζονται το κοινό πάθος για το animation. Είναι ο εκ δεξιών μου Leonardo, ο Donato στα δεξιά, ο Fabio και ο Francesco, που έμεινε πίσω για να συνεχίσει την δουλειά. Εγώ είμαι ο Carlo. Ενώθηκα με την παρέα πριν 2 μήνες και δεν ανήκω στην καλλιτεχνική ομάδα. Ο ρόλος μου στα creative studio είναι αυτός του παραγωγού. Οι Leonardo και Francesco, είναι οι δημιουργοί και οι εμπνευστές της ομάδας. Ο Donato ή αλλιώς “Doc”, είναι το μυαλό και ο σοφός της παρέας και κάνει το post production(μετά παραγωγή).

CT. Πόσα χρόνια είστε μαζί;

D. Πέντε χρόνια. Πριν δουλεύαμε ξεχωριστά ο καθένας και πριν 5 χρόνια γνωριστήκαμε. Στην αρχή για μας ήταν ένα παιγνίδι! Έτσι το είδαμε! Στην πορεία όμως τα πράγματα σοβάρεψαν.

CT. Μήπως τα χρήματα μπαίνοντας στην ζωή σας, άλλαξαν και τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας της ομάδας;

D. Όχι! Σε καμία περίπτωση! Μείναμε στις αρχικές μας ιδέες και δεν αποκλίναμε. Ακόμη και η εξέλιξη της τεχνολογίας, δεν μας άλλαξε το σκεπτικό. Δεν προτιμάμε τα computer graphics, αλλά τον δικό μας τρόπο έκφρασης και δημιουργίας. Αυτόν του Stop Motion. Είναι καλύτερο να μένεις και να εστιάζεις στον δικό σου τρόπο δημιουργίας. Πιστεύουμε άλλωστε ότι είναι μια πολύ ωραία τεχνική δημιουργίας animation και μένουμε σ` αυτήν, εξελίσσοντας της και μαθαίνοντας περισσότερα καθημερινά. Αποκτώντας εμπειρίες. Προσπαθούμε διαρκώς για το καλύτερο, με ιδέες πρωτότυπες, που δεν έχουν υλοποιηθεί από κανέναν άλλο πριν.

CT. Τι είναι το Stop Motion και πόσο εύκολο ή δύσκολο μπορεί αν είναι ένα φιλμ σαν κι αυτό που μας δείξατε σήμερα;

D. Το Stop Motion είναι ένα απλό πρόγραμμα που δίνει κίνηση σε φωτογραφικές λήψεις. Φτιάχνεις τα μοντέλα σε μινιατούρες και έπειτα φωτογραφίζεις σε διάφορες στάσεις το κάθε ένα, ώστε έπειτα να δώσεις κίνηση με το πρόγραμμα. Για κάθε δευτερόλεπτο χρειάζονται 25 λήψεις. Έπειτα κάνεις το post production, που είναι το δύσκολο τμήμα της δουλειάς. Μοντάζ, βελτίωση λήψεων, μουσική, ήχοι και πολλά ακόμη. Ένα πολύ δύσκολο κομμάτι, είναι αυτό της επικοινωνίας με ανθρώπους που θα προωθήσουν την δουλειά μας.

CT. Μπορεί η τέχνη να επηρεαστεί από την επιθυμία ενός πελάτη; Μπορούν τα οικονομικά οφέλη να δημιουργήσουν προβλήματα και να μην βγει στο τέλος το πραγματικό όραμα του καλλιτέχνη;

D. Ναι. Υπάρχει αυτή η πιθανότητα. Δεν θέλουμε να μας αλλάζουν την ιδέα την αρχική, γιατί είμαστε καλλιτέχνες και αγαπάμε αυτό που κάνουμε. Όμως ο πελάτης με τις απαιτήσεις του μπορεί να μας τροποποιήσει κάπως τις ιδέες. Επειδή θέλουμε να δουλεύουμε όμως ελεύθεροι, προσπαθούμε να παράγουμε τα δικά μας project. Συνήθως, όσο πιο μεγάλος είναι ένας πελάτης, τόσο πιο μεγάλες είναι και οι απαιτήσεις του. Όμως προσπαθούμε να μένουμε στις απόψεις μας και να δουλεύουμε ελεύθεροι. Για παράδειγμα, κάποιες φορές δώσαμε δείγματα δωρεά της δουλειάς μας φτιαγμένα χωρίς περιορισμούς και άρεσαν περισσότερο από εκείνα που κάναμε κατ` απαίτηση πελατών! Έτσι, δώσαμε και ένα στίγμα, οπότε πλέον ξέρουν όλοι ότι κινούμαστε καλύτερα όταν είμαστε 100% ελεύθεροι στη δουλειά μας. Τους αποδεικνύουμε ότι μπορούμε να λειτουργούμε καλύτερα όταν είμαστε οι εαυτοί μας. Όταν βάζεις πλαίσια σε αυτές τις μορφές τέχνης, δεν είναι το ίδιο συναρπαστικό και ενδιαφέρον το αποτέλεσμα. Κι αυτό είναι μια αλήθεια.

CT. Δουλεύετε αυτή την εποχή σε κάτι νέο;

D. Πάντα δουλεύουμε σε καινούργια πράγματα. Αυτή την περίοδο έχουμε εστιάσει στο “The Box”. Το δικό μας «παιδί», έτσι το νοιώθουμε ότι είναι το “The Box” που είδατε σήμερα. Τελειώσαμε ήδη το πρώτο του επεισόδιο και δουλεύουμε ήδη επάνω στο δεύτερο. Σκοπός μας είναι κάποια στιγμή να ολοκληρώσουμε όλα του τα επεισόδια.

CT. Κι έπειτα, θα το δούμε ίσως από κάποιο τηλεοπτικό δίκτυο;

D. …Αυτό δεν μπορούμε να το αποκαλύψουμε από τώρα! Χρειάζεται πολύ σκέψη! Πολύ πονηρή αυτή η ερώτηση! (γέλια από όλους!)

Ακολούθησε μια αλλαγή ρόλου, όπου οι Dadomani με φοβερό χιούμορ, πέρασαν στην αντεπίθεση και με ρωτούσαν εμένα, διάφορα σχετικά με το animation και τα κόμικς! Αυτά όμως, δεν θα σας τα μεταφέρω σήμερα! Μπορώ να σας παραθέω όμως το site των Dadomani, για να τους γνωρίσετε καλύτερα!

www.dadomani.com

——————————————————————————————————————————————————————-

ΑΚΥΚΛΟΦΟΡΗΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΟΤΗ ΣΤΡΑΤΙΚΗ 5/4/2012

Συντάκτης corto

Στα πλαίσια της παρουσίασης του νέου τεύχους του Μικρού Σερίφη(1469), στο Hard Rock Café, από τον ίδρυμα Σοφία και το Club Φίλων Μικρού Σερίφη, ο συγγραφέας και θρύλος των Ελληνικών pulp περιοδικών Πότης Στρατίκης, παραχώρησε μια συνέντευξη. Το link της συνέντευξης αυτής, μας το απέστειλε η κ. Ειρήνη Χαζάπη και την ευχαριστούμε θερμά γι` αυτό. Το συγκεκριμένο βίντεο αναρτήθηκε ενωρίτερα(δυστυχώς λόγω φόρτου αρθρογραφίας, ειδικά με την κάλυψη του φεστιβάλ animation στην Κέρκυρα, δεν μπορέσαμε να αναρτήσουμε την συνέντευξη αυτή ταυτόχρονα), και στο http://mikrosserifis.blogspot.com/ του εξαίρετου φίλου Παναγιώτη Πλαφουτζή, που καταβάλει μεγάλες προσπάθειες εδώ και χρόνια, ώστε να διασωθεί αυτό το υπέροχο τμήμα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Το Comics Trades ήταν και θα είναι πάντα κοντά σε κάθε τέτοια προσπάθεια. Σας προτρέπουμε να γνωρίσετε τη δουλειά  του Παναγιώτη, αλλά και να θυμηθείτε τις αξέχαστες στιγμές που μας χάρισε η «θρυλική τετράδα», μέσα από την όμορφη και νοσταλγική αυτή ιστοσελίδα. Φέτος μην ξεχνάτε, γιορτάζονται τα 50 χρόνια από την πρώτη χρονιά κυκλοφορίας του Μικρού Σερίφη. Δείτε την συνέντευξη του κ. Στρατίκη και φέρτε με το νου σας εικόνες… Είναι απολαυστική η αφήγηση του! Τόσο ζωντανή!

——————————————————————————————————————————————————————-

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ «ΧΑΡΤΙΝΟΙ ΗΡΩΕΣ – ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΑ ΟΝΕΙΡΑ» – ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΣΚΙΝΑΣ

    ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ Κ. ΓΙΩΡΓΟ ΔΡΑΓΟΥΝΗ

  Γιώργος Κοσκινάς – Γιώργος Γεωργέλος 2007

28 Δεκεμβρίου 2007. Λίγες μέρες πρίν τον επίλογο της χρονιάς, ένα κρύο πρωινό, ο εκδότης κύριος Γιώργος Δραγούνης, ανοίγει την πόρτα των αναμνήσεων, αφήνοντας να περάσουν μέσα από αυτήν αγνά χρόνια και υπέροχες εμπειρίες. Μαζί τους, σχέδια και προβληματισμοί. Ενώ καθόμαστε απέναντι, στο φιλόξενο γραφείο, οι ερωτήσεις που είχα κατά νου χάνονται και η κουβέντα μας γίνεται αυθόρμητη και απλά απολαυστική!! Στη συντροφιά μας παρών και ο Γιώργος Γεωργέλος, που καταθέτει τις δικές του προτάσεις και απόψεις για την πορεία του κόμικς στην χώρα μας.

«Πώς ξεκίνησε ο εκδοτικός οίκος Πηδάλιο Πρές;»

 

Γ. Δ. …..»Ξεκινήσαμε με το Καρδιοχτύπι, που λογοκρίθηκε από την Χούντα. Στην αρχή παίρνανε το μολύβι και κάλυπταν ότι θεωρούσαν γυμνό και προκλητικό, κι έπειτα αφαιρούσαν την λέξη αγάπη. Θεωρούνταν άσεμνη, καθώς τότε απαγορεύονταν οι προγαμιαίες σχέσεις. Είχαμε αγωγές από θρησκευτικές οργανώσεις και δικαστήρια, μέχρι και κατασχέσεις στα περίπτερα. Βλέπετε τότε ήταν Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών…..

Αναγκαστήκαμε να σταματήσουμε την έκδοση του περιοδικού. Αυτό μας έκανε ένα καλό. Αμέσως μετά μπήκαμε στα κόμικς.

Τα πρώτα έντυπα που βγάλαμε, εκείνους τους δύσκολους καιρούς, ήταν τα καουμπόικα Τεξ Τον και Κιτ Κάρσον. Αργότερα αυτά τα δυο περιοδικά τα βγάλαμε και σε τόμους.

Όλα τα περιοδικά τα βγάζαμε σε τομάκια. Επειδή ήταν μεγάλη η απήχηση, για να καλύψουμε όλη την Ελλάδα τυπώναμε περισσότερα από όσα χρειαζόμαστε και τις επιστροφές τις κάναμε τόμους. Οι τόμοι του Ποπάυ για παράδειγμα, κυκλοφορούσαν το καλοκαίρι. Με αυτό τον τρόπο δεν έμενε τίποτα στις αποθήκες μας. Κάναμε ένα είδος ανακύκλωσης.

Ότι δεν μπορούσε να γίνει τόμος, το πουλούσαμε στους εμπόρους με 50% έκπτωση. Συνεπώς υπήρχε μια διαρκής διακίνηση αυτών των περιοδικών. Δημιουργήθηκε έτσι και μια δεύτερη εταιρεία, που ασχολούνταν με την διακίνηση του στοκ…..»

«Ποιος θεωρείται ότι ήταν μετά τον Ποπάυ, ο πιο επιτυχημένος τίτλος του οίκου σας;»

 

Γ. Δ. …..»Ήταν το Μπάγκς Μπάνυ, τρίτος έρχονταν ο Ταρζάν και ακολουθούσαν τα πολεμικά. Από αυτά δεν είχαμε επιστροφές. Ότι τυπώναμε φεύγανε. Το Ποπάυ ήταν πολύ επιτυχημένη έκδοση. Συναγωνίζονταν το Μίκυ Μάους, ενώ οι πωλήσεις του ήταν σχεδόν ίδιες. 10 με 15 χιλιάδες αντίτυπα ήταν η εβδομαδιαία μας διαφορά από εκείνο. Να σας πω και μια ιστορία σε αυτό το σημείο. Ο μακαρίτης ο Αγγελόπουλος, αντιπρόσωπος της King Features Sindicates στην Ελλάδα, που είχε τα δικαιώματα του Μίκυ Μάους και του Ποπάυ, ήταν φίλος του πατέρα μου. Τον παρακαλούσε να του δώσει τα δικαιώματα του Μίκυ. Τα γραφεία μας τότε ήταν στην οδό Λυκαβηττού. Ο πατέρας μου θυμάμαι, αρνούνταν κάτι τέτοιο γιατί δεν ήθελε να εκδώσει παιδικά περιοδικά. Πήγε λοιπόν ο Αγγελόπουλος στον κ. Τερζόπουλο, αλλά και εκείνος τα ίδια του είπε. Είχε το πολύ επιτυχημένο περιοδικό Γυναίκα, εκείνη την περίοδο. Τελικά μετά από επίμονες πιέσεις, δέχτηκε να αναλάβει το Μίκυ Μάους, με αποτέλεσμα να κερδίζει περισσότερα από το περιοδικό αυτό, από ότι από την Γυναίκα! Βλέποντας αυτά τα αποτελέσματα ο πατέρας μου, είπε στον Αγγελόπουλο να του φέρει τον Ποπάυ! Κατ` αυτό τον τρόπο μπήκαμε στις εκδόσεις των παιδικών περιοδικών.

Είχε μεγάλο κέρδος η έκδοση του Ποπάυ. Από τις 3 δραχμές που κόστιζε στον αναγνώστη, τα μισά ήταν καθαρό κέρδος για εμάς. Εκτός των πνευματικών δικαιωμάτων που αποδίδαμε στους Αμερικανούς, το μόνο που χρειάζονταν επιπλέον, ήταν μια μετάφραση στα «μπαλονάκια».

Το μεγάλο πλεονέκτημα εκείνων των περιοδικών, επιχειρηματικά πάντα, ήταν πως δεν είχαν ημερομηνία λήξης.

Στην περίπτωση του Ποπάυ, τα δικαιώματα ναι μεν τα αποδίδαμε στους Αμερικανούς, τα σχέδια όμως που έρχονταν εδώ ήταν από την Ιταλία. Αυτό γιατί τα αρχικά σχέδια του κόμικς, ήταν σχεδιασμένα σε χαρτί εφημερίδας, σε καθημερινές συνέχειες, ενώ τα σκίτσα ήταν μεγάλα με χοντρές κουκίδες, κάτι που δεν βοηθούσε στην έκδοση του περιοδικού στην Ελλάδα.  Στην αρχή συνεργαστήκαμε με την Γαλλική εταιρεία Opera Mundi, ενώ στην συνέχεια οι Αμερικανοί μας πρότειναν να συνεργαστούμε με τους Ιταλούς. Οι Ιταλοί είναι οι μόνοι Παγκοσμίως, που άλλαξαν το όνομα του Ποπάυ. Τον ονόμασαν Brazzio di Ferro. Όλα αυτά βέβαια κατόπιν σχετικής άδειας. Οι Ιταλοί είχαν δικές τους ιστορίες, που σχεδίαζαν οι ίδιοι και τις κυκλοφορούσαν σε εβδομαδιαία τεύχη. Μάλιστα είχαν δημιουργήσει μια σειρά ιστοριών, όπου εμφανίζονταν γνωστοί Ιταλοί αστέρες, όπως για παράδειγμα ο ποδοσφαιριστής Τζίτζι Ρίβα!!! Μας ικανοποιούσε αυτή η μορφή σχεδίου και έτσι πήραμε από εκεί τις ιστορίες που στην συνέχεια δημοσιεύσαμε εδώ…..»

«Υπάρχει αυτή την στιγμή στην αγορά, επανέκδοση των πολεμικών περιοδικών που εκδίδατε την δεκαετία του `70 και του `80;»

 

Γ. Δ. …..»Όχι. Όλα αυτά τα περιοδικά, το στοκ που είχαμε στις αποθήκες, εκατομμύρια τεύχη, το πουλήσαμε σε εμπόρους που με την σειρά τους τα βγάζουν σε σακουλάκια, ακόμη και τώρα, κυρίως το καλοκαίρι. Βάζουν μια νέα ετικέτα με τιμή σε ευρώ και τα πουλούν. Αν δείτε κάτω από αυτή την τιμή, το κόστος το αρχικό είναι σε δραχμές…..Τα δικαιώματα από τα περισσότερα περιοδικά που εκδίδαμε, είναι δικά μας ακόμη και τώρα Δεν μπορεί να βγάλει κανείς Έφοδο, Κράνος, Μπίγκο, Κίβι και αρκετά ακόμη…..»

«Έχουν περάσει πολλά χρόνια από την στιγμή που σταματήσατε να εκδίδετε κόμικς, όμως η Πηδάλιο Πρές εξακολουθεί να έχει ένα πολύ καλό όνομα. Έτσι οι φίλοι των κόμικς, θεωρούν πως ο εκδοτικός σας οίκος λείπει από τον χώρο. Υπάρχει περίπτωση να ξαναδούμε περιοδικά εκείνης της περιόδου, να κυκλοφορούν ξανά από εσάς στο μέλλον;»

…..»Δεν είναι δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο. Όμως υπάρχουν νέα δεδομένα που δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς. Για να κυκλοφορήσεις ένα παιδικό περιοδικό σήμερα, χρειάζεσαι minimum 20 χιλιάδες τεύχη εβδομαδιαία, χωρίς να έχεις και την καλύτερη διανομή με αυτό τον αριθμό. Ένας ικανοποιητικός αριθμός, είναι 40 χιλιάδες. Τίθεται θέμα καθαρά τιράζ. Υπάρχουν 16χιλιάδες σημεία πώλησης. Αν στείλεις από ένα τεύχος, είναι 16 χιλιάδες τεύχη. Με έναν αριθμό τευχών κοντά στα 40 χιλιάδες, έχεις μια παρουσία ικανοποιητική, αλλά θα δουλέψεις με ποσοστό κέρδους 50%, λόγω των επιστροφών. Στις πρώτες μας εκδόσεις συνέφερε η επανέκδοση με την μορφή τόμων, τώρα όμως τα πράγματα άλλαξαν. Δεν μπορείς να κάνεις κάτι αντίστοιχο. Βέβαια με το on line σύστημα παρακολούθησης των πωλήσεων που αναπτύξαμε, μας επιτρέπει να μην έχουμε παραπάνω από 10 με 15% επιστροφές.

Όμως αν παρατηρήσετε τις πωλήσεις των παιδικών περιοδικών στις μέρες μας, θα δείτε πως σχεδόν κανένα δεν υπερβαίνει τα τρεις χιλιάδες τεύχη. Έτσι παρατηρείται το φαινόμενο της κυκλοφορίας πρώτα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηράκλειο, και τον επόμενο μήνα στην επαρχία. Ο σκοπός είναι να περιοριστούν οι επιστροφές. Ένα άλλο πρόβλημα που πρέπει να ξεπεραστεί, είναι αυτό της δημιουργίας από την αρχή, μιας νέας ομάδας ανθρώπων που θα βοηθήσει στη έκδοση. Τότε είχαμε δικό μας σχεδιαστή εξωφύλλων, τον Νίκο Αβαγιανό. Είχε σχεδιάσει εξώφυλλα και για τις εκδόσεις των αδελφών Πεχλιβανίδη, αλλά και δικό του περιοδικό είχε φτιάξει. Πολύ ταλαντούχο παιδί. Είχαμε ακόμη τις κοπέλες που μετέφραζαν τα κείμενα και αυτούς που έγραφαν την μετάφραση στα μπαλονάκια, με ραπιτογράφο θυμάμαι τότε. Πρέπει να φτιαχτεί λοιπόν αυτό το επιτελείο. Έπειτα χρειάζονται τα φιλμ των περιοδικών. Δεν υπήρχαν κομπιούτερ εκείνα τα χρόνια, έτσι ώστε να ανατρέξεις στα αρχεία. Όλα φτιάχνονταν στο χέρι. Παίρναμε τα αρχικά φιλμ με τα σκίτσα, στη συνέχεια βάζανε οξύ μέσα στη λεκάνη οι τεχνίτες, τα οξειδώνανε για να βγει το χρώμα, σκεπάζανε με abtec τα μπαλονάκια για να μπει το δικό μας κείμενο με το χέρι, και όταν τελείωναν όλα αυτά, φωτογραφίζαμε σε επίπεδη επιφάνεια. Επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία, που σας την είπα πολύ συνοπτικά. Σε τόσες μετακομίσεις που κάναμε όλα αυτά τα χρόνια, κάποια από τα αρχεία χάθηκαν. Μια λύση είναι να βρεθούν τα περιοδικά και να τα σκανάρουμε όλα. Όμως οι τιμές τους στα παλαιοβιβλιοπωλεία είναι εξωφρενικές πια!! Στο τέλος τίθεται και το ερώτημα αν θα αξίζει το κόπο. Η εποχή μας είναι τελείως διαφορετική. Άλλες απαιτήσεις, άλλες ταχύτητες. Εκείνα τα περιοδικά είχαν κοινό που τώρα είναι σε μια ηλικία γύρω στα 40 με 45. Δεν ξέρω αν μια επανέκδοση των παλαιότερων τίτλων, θα ενδιέφερε κανέναν σήμερα. Υπάρχουν νέα κόμικς, πολύ αξιόλογα όμως, που δεν έρχονται στην χώρα μας. Αυτά, θα ήταν μια καλή περίπτωση να εκδοθούν….»

Γ. Γ. «Πιστεύω ότι αυτό που ζητάει η αγορά, είναι ένα κόμικς με τρεις καθαρές προοπτικές. Το πρώτο είναι η συνέπεια. Να ολοκληρωθεί η σειρά δηλαδή. Γιατί έχουν βαρεθεί οι αναγνώστες να ξεκινάει κάτι και πάνω που ετοιμάζεται να ριζώσει, η έκδοση να διακόπτεται. Με αυτό τον τρόπο χάνεται η αξιοπιστία των εκδοτών και η εμπιστοσύνη των αναγνωστών.

Το δεύτερο είναι η ποιότητα. Πλέον με το internet, το κοινό έχει την δυνατότητα να αποκτάει ξένες εκδόσεις με ποιότητα. Εξώφυλλο, βιβλιοδέτηση, σελιδοποίηση, χρώματα κλπ. Έτσι κάνει αναπόφευκτες συγκρίσεις, που είναι σε βάρος των Ελληνικών εκδόσεων. Νοιώθει πως εδώ τον εκμεταλλεύονται. Πηγαίνοντας στα βιβλιοπωλεία και στα σημεία πώλησης κόμικς γενικά, απαιτώντας ποιότητα και δεν δίνει τα χρήματα του εύκολα. Το τρίτο έχει να κάνει με την επιλογή του τίτλου. Δεν φτάνει μόνο η εκτύπωση. Υπάρχουν κόμικς στο εξωτερικό πολύ αξιόλογα, που θα μπορούσαν να  αποκτήσουν μεγάλο αναγνωστικό κοινό στην Ελλάδα, αλλά δεν έρχονται σχεδόν ποτέ. Χρειάζεται αυστηρή επιλογή του τίτλου. Όχι όπως στο παρελθόν, που πήγαιναν οι εκδότες στο εξωτερικό και έπαιρναν στοιχεία για τις πωλήσεις των τίτλων εκεί. Η χώρα μας διαφέρει, αφού απλά η ψυχοσύνθεση του αναγνωστικού κοινού είναι τελείως διαφορετική. Καλές οι συλλεκτικές εκδόσεις του παρελθόντος λοιπόν, αλλά η γενιά στην οποία απευθύνονται είναι αυτή των 35 έως 45 ετών. Αυτή η γενιά είναι μειονότητα. Όπως ακριβώς στο forum, έτσι και στην αγορά, δεν αντιπροσωπεύει παραπάνω από το 30%. Οπότε πρέπει να δημιουργήσουμε καινούργιο αναγνωστικό κοινό. Για να γίνει κάτι τέτοιο, πρέπει να δώσεις στους νέους την αγάπη για τα κόμικς, αλλά όχι με τα δεδομένα του `70, ή του `80. Τα παιδιά έχουν την δυνατότητα με τους υπολογιστές, να βλέπουν εικόνες που εμείς πλάθαμε με την φαντασία μας, διαβάζοντας τα περιοδικά των ημερών μας.»

Γ. Δ. ……»Συμφωνώ. Χρειάζονται όλα τα παραπάνω. Τώρα η φαντασία των αναγνωστών δουλεύει λιγότερο, γιατί η τεχνολογία δίνει περισσότερα στις εικόνες. Τις κάνει πιο ρεαλιστικές. Ποιος θα ξεχάσει το «Μικρό Ήρωα», όπου χωρίς πολλές εικόνες οι αναγνώστες μέσα από την αφήγηση, φαντάζονταν τις περιπέτειες του Γιώργου Θαλάσση. Εκεί, λειτουργούσε η φαντασία μέσα από το κείμενο. Αυτό ήταν μια πολύ μεγάλη υπόθεση. Σήμερα τα παιδιά, το έχουν χάσει αυτό το στοιχείο. Εμείς για παράδειγμα τότε, «ρουφούσαμε» στην κυριολεξία τις ιστορίες με τις εικόνες, ή ακόμη και την ανάγνωση ενός παραμυθιού με κείμενο μονάχα. Στην εποχή μας, τα παιδιά τα βλέπουν όλα αυτά μέσα από dvd. Συνεπώς οι εικόνες είναι έτοιμες. Δεν λειτουργεί η φαντασία. Αν δείτε ποια είναι τα παιγνίδια που κυριαρχούν στις προτιμήσεις των παιδιών σήμερα, θα απογοητευτείτε. Όλα έχουν σαν βασικό συστατικό την βία. Εκτός των παιγνιδιών, υπάρχει και πολύ βία έξω. Τα παιδιά ότι τα «ταΐσεις», το «τρώνε»! Του δίνεις βία, και βία θα βγάλει. Από την άλλη, εμείς μεγαλώσαμε με το Μίκυ Σίτυ, τα παπάκια του Disney. Σαφώς πιο αγνά και ειρηνικά πρότυπα. Καλύτερα είναι να δίνεις στα παιδιά πρότυπα που πλησιάζουν στο ιδανικό κρύβοντας το αρνητικό, γιατί έτσι θα τα κάνεις να το κυνηγήσουν. Και κυνηγώντας το ιδανικό, αντί για την «σαπίλα», θα «φτιάξεις» το ίδιο το παιδί.

Έπειτα ένα άλλο σημαντικό στοιχείο των ημερών μας, είναι η διαφήμιση. Όταν βγάζαμε περιοδικά σαν τον Ποπάυ ή τον Ταρζάν, αρκούσε μια καταχώρηση στα υπόλοιπα περιοδικά της εταιρείας και κάποια φειγ βολαν που πετάγαμε. Ήμουν και εγώ πολλές φορές μέσα στο αυτοκίνητο, θυμάμαι. Μάλιστα μας κυνηγούσαν, γιατί σε κάποιες περιπτώσεις δεν είχαμε σχετική άδεια. Οι επιλογές μας ήταν γενικά λίγες. Ο διαφημιστής μας εκείνα τα χρόνια, ήταν ο Παύλος ο Πιζάνος. Φτιάχναμε αφίσες, και άρματα στα καρναβάλια, με τους ήρωες των περιοδικών μας. Ήταν τα χρόνια που πετάγανε σοκολάτες από τα άρματα, και οι πιτσιρικάδες μαζεύονταν από κάτω για να τις πιάσουν! Αν προσθέσετε και το ραδιόφωνο,  που βάζαμε που και που καμιά διαφήμιση του Ποπάυ, αυτές ήταν οι διαφημιστικές μας κινήσεις. Τώρα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες promotion…..»

«Υπάρχει όμως κύριε Δραγούνη, το φωτεινό παράδειγμα της Ιταλίας. Εκεί, υπάρχουν σειρές, αγνές, ασπρόμαυρες, που συμπληρώνουν 50 χρόνια ύπαρξης. Μια ζωντανή απόδειξη, ότι μπορεί να έρθει η εμπορική επιτυχία μέσα από εκδόσεις με νοσταλγία, αρκεί να ξέρεις να τις διαχειριστείς σωστά.»

Γ. Γ. «Ναι. Αλλά λειτουργώντας με αυτό τον τρόπο, στην Ιταλία των εκδόσεων Bonelli όπως είπες, δημιουργείται μια συνέχεια. Το περιοδικό περνάει από τον πατέρα στον γιο. Ενώ στην χώρα μας, αυτή «αλυσίδα» έχει σπάσει. Αν εξαιρέσεις ένα Μίκυ Μάους, δεν υπάρχει άλλη περίπτωση έκδοσης που η «αλυσίδα» να μην έχει κοπεί πουθενά. Όποιο παιδί ρωτήσεις, αλλά και ενήλικα, για το περιοδικό αυτό, θα σου πει ότι το γνωρίζει. Είναι λογικό. Έχει ζήσει και έχει μεγαλώσει μαζί του. Το ίδιο έχει γίνει στην Ιταλία με τον Dylan Dog. Έχει κυκλοφορήσει ήδη 600 τεύχη και θα συνεχίσει να εκδίδεται για πολλά ακόμη χρόνια, γιατί έχει δημιουργήσει πλέον τον «μύθο» του. Στην Ελλάδα τι να πιάσεις; Από πού να πιαστείς, συνεχίζοντας κάτι που έχει διακοπεί εδώ και 20 χρόνια; Κρίνοντας από τα νέα παιδιά που μπαίνουν στο forum, πιστεύω ότι χρειάζεται κάτι μοντέρνο, καινούργιο, με εντυπωσιακό σχέδιο, ποιοτικό, για να το αγοράσουν.

 Ή μπορείς να εκδόσεις κάτι παλαιότερο, αλλά θα πρέπει να τραβήξεις την προσοχή των νέων αναγνωστών, αρχίζοντας από το εξώφυλλο. Πρέπει να προσέξεις πως θα το παρουσιάσεις. Πως θα το συστήσεις.»

 —————————————————————————————————————————————————————————————————————-

   ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ Κ. ΓΙΩΡΓΟ ΑΝΕΜΟΔΟΥΡΑ

 Γιώργος Κοσκινάς – Γιώργος Γεωργέλος 2007

Μαζί με τον Γιώργο Γεωργέλο, επισκευθήκαμε τις εγκαταστάσεις των εκδόσεων «Περιοδικός Τύπος», ένα κρύο απόγευμα του Γενάρη. Δευτέρα 21 του μήνα, λίγο μετά τις πέντε και μισή, περνάμε την είσοδο και βρισκόμαστε στον χώρο αναμονής που αποπνέει έντονα νοσταλγία. Στους τοίχους ζωγραφιές και φωτογραφίες από τα εξώφυλλα του περιοδικού – θρύλος, «Μικρός Ήρως». Λίγα λεπτά έπειτα βρισκόμαστε απέναντι στον γιο του κ. Στέλιου Ανεμοδουρά τον Γιώργο, συνεχιστή της οικογενειακής παράδοσης στον χώρο των εκδόσεων. Η κουβέντα μας πάει πολύ πίσω, οι αναμνήσεις ξυπνούν, και οι ερωτήσεις που είχαμε ετοιμάσει δίνουν την θέση τους σε άλλες, αυθόρμητες!

Κύριε Ανεμοδουρά, πoιός ήταν ο πιο επιτυχημένος τίτλος του οίκου σας;

 

Σ. Α. ….»Σε αναγνωσιμότητα ή σε πωλήσεις;…»

Σε πωλήσεις.

Σ. Α. ….»Ο Μικρός Ήρωας ήταν πρώτος σε αναγνωσιμότητα και ο Μπλέκ σε πωλήσεις. Ο Μπλέκ έκανε 15 φορές περισσότερες πωλήσεις!….»

Ήταν τελικά «χάρτινη επανάσταση» η έκδοση του Μπλέκ;

 

Σ. Α. ….»Χάρτινη ήταν σίγουρα!(γέλια) Ήταν πράγματι επανάσταση ο Μπλέκ. Σε μια εποχή που είχε σταματήσει η έκδοση του Μικρού Ήρωα και στην ουσία δεν υπήρχαν αντίπαλοι. Μόνο περιοδικά σαν τον Τιραμόλα και το Μίκυ Μάους….»

Γ. Γ. Μιλώντας για τον Μπλέκ, πως πηγαίνει σήμερα η έκδοση του «Συλλεκτικού»;

Γ. Α. ….»Υπάρχουν δύο εκδόσεις του Συλλεκτικού Μπλέκ. Η μια είναι με επανεκδόσεις παλαιότερων τευχών και η άλλη με καινούργιες αδημοσίευτες ιστορίες, που πολλοί δεν το γνωρίζουν. Έχει εκδοτική επιτυχία η σειρά, αλλά τα νέα σκίτσα απο Γάλλους δημιουργούς, δεν έχουν καμία σχέση με τα αυθεντικά Ιταλικά. Εκείνα είχαν μια μαγεία….

Ήταν και πιο κοντά στον Έλληνα. Θυμάμαι όταν είχα γνωρίσει, στα 25 μου, στο Μιλάνο τους σχεδιαστές του Μπλέκ, είχα εντυπωσιαστεί απο την απλότητα των χαρακτήρων τους. Και μιλάμε για πολύ διάσημους και επιτυχημένους σχεδιαστές. Τους EsseGesse εννοώ. Έφτιαξαν και τον Όμπραξ, Alan Mistero λεγόνταν στην Ιταλία, και άλλους πολλούς……»

Να μιλήσουμε για έναν άλλο χάρτινο ήρωα του οίκου σας. Ήταν μαζί με τον Μπλέκ, μέλος της δικής σας θρυλικής τριάδας, ΄που συμπλήρωνε ο Όμπραξ. Ο λόγος για τον Ζαγκόρ, η έκδοση του οποίου θεωρώ πως διακόπηκε κάπως απότομα.

 

Γ. Α. ….»Το έχουμε υπόψην μας αυτό. Θα γίνει επανέκδοση του Ζαγκόρ φέτος. Το ίδιο και του Όμπραξ, ο οποίος δεν ολοκληρώθηκε σαν σειρά ούτε στην Περιπέτεια. Τότε είχε μεγάλη πέραση ο Λοχαγός Μάρκ. Οπότε θα επανεκδοθούν πρώτα οι περιπέτειες του Όμπραξ και θα ακολουθήσουν αυτές του Ζαγκόρ. Το σκίτσο του Ζαγκόρ ήταν πιο κινηματογραφικό. Πρώτα πρόσεχες το σκίτσο και έπειτα το κείμενο. Ήταν εντυπωσιακό. Για αυτό το λόγο διαβάζονταν πιο ευχάριστα, πιο ξεκούραστα θα έλεγα. Ο Ζαγκόρ θα βγεί λοιπόν…..»

Γ. Γ. Αυτή ήταν μια πολύ καλή είδηση κ. Ανεμοδουρά. Θα είναι η έκδοση αυτή σε λαική μορφή, ή σε μια πιο προσεγμένη, με λιγότερα ίσως αντίτυπα; Μια πιο εξεζητημένη.

Γ. Α. …..»Θα μπορούσε να βγεί σε πιο πολυτελή έκδοση, που να σταθεί ωραία στην βιβλιοθήκη. Και ίσως γίνει. Εδώ τίθεται και ένα θέμα. Μαυρόασπρο σκίτσο, δίχρωμο, ή τετράχρωμο; Πρέπει να το προσέξουμε αυτό.

Να βγεί μια έκδοση σε τετραχρωμία, αλλά και μια σε ασπρόμαυρο για τους πιο παλιούς αναγνώστες. Στην Ιταλία δεν υπάρχει σε αυτά τα περιοδικά, εκτός απο ελάχιστες περιπτώσεις, ούτε διχρωμία, ούτε τετραχρωμία. Ξέρετε η χώρα αυτή λειτουργεί σε μεγάλο βεθμό με την παράδοση, στον χώρο των κόμικς. Υπάρχει το φαινόμενο αναγνώστες 50 ή και 60 ετών, να εξακολουθούν να υποστηρίζουν τις παλιότερες εκδόσεις. Εδώ δεν «πέρασε» κάτι τέτοιο. Δεν λειτούργησε αυτή η παράδοση, παρά μόνον στην δεκαετία του`80 με τον Μικρό Ήρωα….»

Γ. Γ. Να πούμε σε αυτό το σημείο, σχετικά με τον Μικρό Ήρωα και την τελευταία σας εκδοτική «προσπάθεια», σε αυτό το θρυλικό πια περιοδικό.

Γ. Α. ….»Ναι. Ξεκινήσαμε πέρυσι, μια καινούργια μορφή του εικονογραφημένου Μικρού Ήρωα, σε σκίτσα του κ. Φραγκιαδάκη. Πιθανόν να ακολουθήσουν και άλλες νέες εκδόσεις του περιοδικού. Ένα remake, αλλά και μια προσαρμογή του Μικρού Ήρωα σρτην σημερινή πραγματικότητα. Βέβαια, όπως ξέρετε είναι λιγάκι δύσκολο κάτι τέτοιο…..»

Γράφετε πάνω σε αυτήν την νέα έκδοση του Μικρού Ήρωα, «Συλλεκτικά Κόμικς». Για να χρησιμοποιήτε πληθυντικό, φαντάζομαι οτι θα ακολουθήσουν κι άλλα.

 

Γ. Α. ….»Και άλλοι ήρωες, θα ακολουθήσουν πράγματι. Να σας πω οτι αυτή η μορφή του Μικρού Ήρωα, με νέα γραμμή, νέο σενάριο, τα πήγε αρκετά καλά εμπορικά. Είναι σαν να τον σχεδίαζαν οι αναγνώστες! Και όλη αυτή η ανταπόκριση του κοινού, να φανταστήτε χωρίς διαφημιστική υποστήριξη. Ένα περιστατικό που θυμάμαι απο την πρώτη περίοδο του περιοδικού, απο αυτά τα φοβερά πράγματα που ακούγαμε τότε, είναι και οι κατηγορίες που συνόδευαν την έκδοση του, τόσο απο τους ακροδεξιούς, όσο και απο τους κομμουνιστές! Οι πρώτοι κατηγορούσαν το περιοδικό γιατί δεν ανέφερε τον Βασιλιά, ενώ οι δεύτεροι γιατί δεν έκανε αναφορά στον ΕΑΜ!! Μα για τον ΕΑΜ δεν έγραφε ούτε η ΑΥΓΗ!!

Ακόμη να σας πω ένα περιστατικό για την συνεργασία του Βύρωνα Απτόσογλου με τον πατέρα μου. Ο πατέρας μου τον καθοδηγούσε σε κάθε σκίτσο. Του έλεγε π.χ., ότι το ένα μάτι αυτού του χαρακτήρα θα πρέπει να είναι λίγο κλειστό για αυτόν τον λόγο, ή θα πρέπει να είναι ξεκούμπωτο σε αυτό το σημείο το πουκάμισο και άλλα πολλά. Συνενοούνταν με έναν δικό τους τρόπο. Ο πατέρας μου έγραφε τα σενάρια και τα έδινε στον Βύρωνα για να τα εικονογραφήσει. Μερικές φορές είχαμε και αστεία περιστατικά. Ο πατέρας μου ήθελε πιο συντηρητικό το ντύσιμο στις γυναίκες. Οπότε όταν ο Βύρωνας σχεδίαζε ενα μίνι φόρεμα υπήρχε λογοκρισία!! Το μίνι μεγάλωνε και γινόνταν φούστα!!

Έχουμε ήδη ξεκινήσει την ηλεκτρονική επεξεργασία των εξωφύλλων του Μικρού Ήρωα. Αυτή την εποχή φτιάχνουμε ένα site με όλα τα έντυπα του οίκου μας, όλα τα περιοδικά με τα εξώφυλλα τους, την ιστορία τους, αλλά και άλλα περιοδικά των υπόλοιπων εκδοτικών εταιρειών. Να μπορεί κανείς να μπεί και να μάθει, ή να νοσταλγήσει. Σαν ιδέα προχωρήσαμε ακόμη πιο πέρα. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα χώρο, κάτι σαν μουσείο, ή σαν έκθεση, όπου τα παιδιά κυρίως να βλέπουν όλα αυτά τα έντυπα και να τα γνωρίσουν. Είναι ξέρετε και τα 60 χρόνια που γιορτάζουμε φέτος από την πρώτη μας έκδοση και θέλουμε να το γιορτάσουμε με τους αναγνώστες. Να κάνουμε μια σειρά εκδηλώσεων. Κάποιες συλλεκτικές εκδόσεις και άλλα. Σχετικά πάντως με το site, να σας πω ότι δεν είναι εύκολη η δημιουργία του. Απαιτήται υλικό, σε καλή κατάσταση, αλλά πάνω από όλα πολύ δουλειά. Να μην είναι κάτι πρόχειρο. Πάντως ξεκινήσαμε…..»

Κάποια από τα περιοδικά του οίκου σας, των οποίων διακόπηκε ξαφνικά η έκδοση τους, ήταν και ο Δίκαιος, ο Μπόζο και το Τζάγκουαρ. Πείτε μας τον λόγο για τον οποίο έγινε αυτό.

 

Γ. Α. …..»Ο Δίκαιος ήταν πράγματι ένα πολύ καλό περιοδικό, που είχαμε φέρει από την Γαλλία. Αδικήθηκε γιατί πιστεύω οτι έπρεπε να είχε κυκλοφορήσει ενωρίτερα. Αν είχε γίνει κάτι τέτοιο, θα είχε μεγάλη επιτυχία. Το ίδιο και τα άλλα δύο. Ξέρετε ήταν και η επιστράτευση του`76, που μας έκανε ζημιά.

Φεύγανε τότε οι πατεράδες, οι αδελφοί, και όσοι έμεναν πίσω δεν είχαν διάθεση να ασχοληθούν με τα περιοδικά. Όσο και αν σας ακούγεται παράξενο, όλα αυτά τα περιοδικά, μαζί και το Κοκομπίλ και ο Τζώννυ Λόγκαν έπεσαν θύματα της επιστράτευσης. Ειδικά όλοι οι «αδύναμοι» τίτλοι, οι καινούργιοι, χάθηκαν. Υπήρχε ήδη και η κρίση του`75, οπότε η χαριστική βολή ήρθε μια χρονιά μετά. Αυτός ήταν ο λόγος. Ήταν όλα τους πολύ καλά περιοδικά, με έξυπνο σκίτσο και πολύ μπροστά από την εποχή τους. Ειδικά τα δύο τελευταία που σας ανέφερα…..»

Θυμάστε σίγουρα τον ΤΕΞ, το περιοδικό που με άλλον τίτλο βέβαια, εκδίδατε και εσείς κάποια περίοδο. Στις εκδόσεις του κ. Ανδρεόπουλου, στα καουμπόικα όπως λέγονταν τότε περιοδικά, οι φιγούρες του ΤΕΞ υπήρχαν με μορφή strip σε κάποιες σελίδες του.

 

Γ. Α. …..»Βεβαίως το θυμάμαι. Ήταν το δικό μας Rodeo, και ήρθε και αυτό από την Ιταλία. Ήταν του κ. Bonelli. Υπήρχε αυτή η ας την πούμε «κλοπή». Ήταν κάτι σαν παράδοση και πολλές φορές επιβεβλημένη! Ήταν μια «ξεπατικοτούρα» από τα Αμερικάνικα κόμικς, η οποία σήμερα θεωρείται τέχνη!….»

Διαβάζατε κόμικς όταν είσασταν μικρός; Αν ναι, ποιός ήταν ο αγαπημένος σας ήρωας;

 

Γ. Α. ….»Ο Μπλέκ και ο Ζαγκόρ. Οι άλλοι τίτλοι δεν μου άρεσαν ιδιαίτερα. Διαβάζω κόμικς από το 1955. Θυμάμαι τα «Παράξενα» και τα «Διαπλανητικά», που έβγαζαν οι εκδόσεις Ατλαντίς των αδελφών Πεχλιβανίδη. Αλλά τελικά αυτά που με κέρδισαν και μου άφησαν κάτι, ήταν το Μπλέκ και το Ζαγκόρ. Ο Μικρός Ήρωας μου άρεσε επίσης, αλλά προτιμούσα την εικόνα από το κείμενο….»

 

Αν είχατε την δυνατότητα να εκδίδατε εσείς, ένα από τα ανταγωνιστικά περιοδικά εκείνης της περιόδου, ποιό θα διαλέγατε;

 

Γ. Α. …..»Από τα πετυχημένα, θα έπαιρνα το Μίκυ Μάους. Για καθαρά εμπορικούς λόγους. Όχι γιατί μου άρεσε. Προτιμώ τους ήρωες των Looney Tunes, γιατί θεωρώ πως βγάζουν περισσότερο χιούμορ…..».

Γ. Γ. Υπάρχουν κάποιες εκπλήξεις εκδοτικές που μας ετοιμάζετε;

Γ. Α. ….»Ο Όμπραξ και ο Ζαγκόρ ετοιμάζονται όπως σας είπα. Ακόμη κάποιες από τις πρώτες ιστορίες του Μπλέκ είναι μια σκέψη για να εκδοθούν σε νέα μορφή. Για τον Ρόυ Ρέης έχω πολλούς που μου ζητούν να συγκεντρώσω και εκδώσω τις ιστορίες του. Με παροτρύνουν αρκετοί για κάτι τέτοιο. Όπως ο κ. Χελάκης, ο αθλητικογράφος, που του άρεσε πολύ αυτός ο ήρωας. Θα πετύχαινε λέτε μια ποδοσφαιρική καθαρά έκδοση στις μέρες μας; Ας πούμε του Γκρέκο ο αετός των γηπέδων…..»

Νομίζω πως αν είναι προσαρμοσμένη στην σημερινή εποχή ναι. Οι παλιές ιστορίες όχι. Κάτι καινούργιο στην ουσία, μια και περιοδικά με ποδοσφαιρικό χαρακτήρα, αρέσουν στον Έλληνα. Τώρα θα ήθελα να σας ρωτήσω κάτι άλλο κ. Ανεμοδουρά. Σχετικά με την πορεία του κόμικς στην Ελλάδα. Δεν έχει την αναγνώριση που έχει σε άλλες χώρες. Ποιός ή τι φταίει κατά την άποψη σας για αυτό;

 

Γ. Α. ….»Είναι κάτι που με απασχολεί. Έχω την εντύπωση πως το κόμικς έχει «πολεμηθεί» εδώ. Σχολεία, οι γονείς παλιότερα…. Δεν ξέρω τι φταίει. Πάντως δεν συναντάμε εδώ το φαινόμενο ένας ενήλικας να διαβάζει κόμικς. Τουλάχιστον όχι τόσο συχνά όσο στο εξωτερικό. Στην Ιταλία, την Γαλλία, αλλά και σε άλλες χώρες, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω το γιατί στην χώρα μας δεν είχε μια ανάλογη εξέλιξη. Γιατί δεν την ακολούθησε αυτή την εξέλιξη, μάλλον…..»

Γ. Γ. Κι`όμως ταιριάζει πολύ στην ψυχοσύνθεση του Έλληνα. Δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν διάβασε, έστω και μια φορά κόμικς. Τόσο πολύ έχει «πολεμηθεί»;

Γ. Α. ….»Έχει πολεμηθεί. Ο Μπλέκ για παράδειγμα, έχει κατηγορηθεί ως έντυπο βίας! Είχε αποκαλεστεί κάποια στιγμή, μέχρι και Αντιαμερικανικό!! Ενώ υπήρχαν χιλιάδες αναγνώστες, τελικά αυτό που ίσως φταίει είναι ότι δεν ενδιαφέρθηκαν όσο θα έπρεπε. Πολύ όμορφες εκδόσεις του εξωτερικού, είτε δεν ήρθαν καθόλου στην χώρα μας, είτε δεν καθιερώθηκαν εδώ και εξαφανίστηκαν γρήγορα. Όπως το πολύ καλό «Μισέλ Βαγιάν», με τους αγώνες ταχύτητας, που βάλαμε και εμείς κάποια στιγμή στον Δυναμικό Μπλέκ. Στην Γαλλία πήγε πολύ καλά, αλλά δεν μπορείς να συγκρίνεις. Η Ελλάδα είχε τότε 9 εκατομμύρια κατοίκους. Η Ιταλία ας πούμε, τότε είχε 70. Επταπλάσιο κοινό δηλαδή. Τα κόμικς που εδώ πουλούσαν 1.000 τεύχη, εκεί πουλούσαν 7-8 χιλιάδες αντίτυπα. Έτσι επιβίωναν όλα σχεδόν τα περιοδικά. Ενώ εδώ ήταν περιορισμένες οι δυνατότητες. Έπειτα δεν υπήρχε και η οικονομική άνεση. Έτσι μείναμε με λίγα περιοδικά….»

Γ. Γ. Παρατηρούμε κ. Ανεμοδουρά, τα τελευταία χρόνια να υπάρχει μια πιο θετική εξέλιξη. Κυκλοφορούν πιο προσεγμένες εκδόσεις και γενικά κάτι δείχνει να «κινείται».

Γ. Α. …..»Μακάρι να υπάρξει μια θετική εξέλιξη. Γενικά πάντως, το κόμικς δεν έχει την αξία και την διάδοση που είχε την δεκαετία του `70. Υπήρχαν λιγότεροι «πειρασμοί» τότε για τα παιδιά. Δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα, playstation, τηλεόραση, internet. Ειδικά το τελευταίο, που είναι σημείο αναφοράς της εποχής μας πλέον……»

Να κλείσουμε αυτή την κουβεντούλα μας με δύο λόγια και για το Μίστερ Νο;

 

Γ. Α. …..»Ναί. Το Μίστερ Νο το πήραμε απο την Ιταλία και αυτό. Βγήκε σε δύο διαφορετικές περιόδους, δεκαετίες, μια στα τέλη του`70 και μια άλλη το 1983. Είχε διαφορετική ποιότητα στα εξώφυλλα. Η δεύτερη έκδοση, ήταν με πολυτελές υλικό. Πήγε καλά στην αρχή, αλλά μετά «έπεσε». Μειώθηκε το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Έτσι έγινε σε πολλές περιπτώσεις. Και με άλλα περιοδικά, που στο εξωτερικό πήγαιναν πολύ καλά σε πωλήσεις, και μερικά από αυτά κυκλοφορούν ακόμη. Το Μίστερ Νο, είχε και όμορφες ιστορίες και εικονογράφηση προσεγμένη. Κρίμα….»

—————————————————————————————————————————————————————————————————————

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ Κ. ΔΙΟΝΥΣΗ ΚΑΡΑΒΙΑ

Γιώργος Κοσκινάς 2011

Υπάρχουν στιγμές που ένα λάθος, μπορεί να σε φέρει μπροστά από κάτι υπέροχο, απρόσμενα νοσταλγικό και αγνό, όπως τα παιδικά σου χρόνια. Δεν συμβαίνει συχνά, για να μπορούμε να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης. Άλλωστε, οι στιγμές δεν συγκρίνονται, ούτε χωρούν σε ζυγαριές. Σε μια ανάρτηση της σελίδας παλαιότερη, όταν είχα αναφερθεί σε ένα από τα εικονογραφημένα που με γοήτεψαν κάποτε(κι εξακολουθεί να ασκεί πάνω μου αυτή την μαγεία!), συγκεκριμένα στις «Κούρσες», είχα αναφέρει λανθασμένα σαν εκδότη τον κ. Αντώνη Σταυρόπουλο. Το επώνυμο ήταν σωστό, όμως το μικρό όνομα ήταν Αναστάσιος, κι αυτό ακριβώς ήταν που με έφερε δεκαετίες μετά, σε μια πολύ όμορφη έκπληξη μπροστά. Μια έκπληξη που μηδένισε τις αποστάσεις και ως δια μαγείας, με ένα στροβιλισμό στην χρονομηχανή, προσγειώθηκε στο 1970! Τότε, που εξάχρονος και με αχόρταγα μάτια γεμάτα εικόνες από τα κόμικς της εποχής, ξεφύλλισα κάποια στιγμή και τις «Κούρσες». Βλέπετε, εκείνο το λάθος στο άρθρο ευθύνονταν για ένα μήνυμα στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο, που οδήγησε στην συνέχεια στον λόγο ύπαρξης αυτού του κειμένου. Ο κ. Διονύσης Καραβίας, με πληροφορούσε για το πραγματικό όνομα του εκδότη, αλλά και για το γεγονός ότι ήταν ο σχεδιαστής των ιστοριών του περιοδικού και συνέταιρος του κ. Σταυρόπουλου! Μια μέρα μετά, ήρθαν οι φωνές μας πιο κοντά, σε μια τηλεφωνική συνδιάλεξη γεμάτη αναμνήσεις, από έναν συμπατριώτη μας που χάραξε την δική του πορεία μέσα σε όλο αυτόν τον ασπρόμαυρο χάρτινο κόσμο, που τόσο μας συναρπάζει. Με την δική του συγκατάθεση, μοιράζομαι μαζί σας την ζεστή αυτή κουβεντούλα, που ελπίζω να ξυπνήσει και σε σας μνήμες και να ανοίξει ένα μικρό χάσμα στο σήμερα, τόσο που να μπορεί να ξεπροβάλει από μέσα του εκείνο το ανέμελο χθες!

ΓΚ Κύριε Καραβία, σας ευχαριστώ πολύ για την δυνατότητα που δίνετε μέσα από αυτή την συζήτηση την τηλεφωνική, σε πολλούς φίλους των Ελληνικών κόμικς, να αντλήσουν χρήσιμες πληροφορίες για το εκδοτικό μας παρελθόν και ειδικά, για την έκδοση του περιοδικού «Κούρσες». Θα θέλατε να μας πείτε πως ξεκίνησε αυτό το ταξίδι σας στον χώρο των εικονογραφημένων;

ΔΚ Κιεγώ σας ευχαριστώ, για την ευκαιρία που μου δίνετε για να τα θυμηθώ!Τελείωσα την σχολή του κ. Δοξιάδη. Το `69, προσπαθώντας να συγκεντρώσω το ποσό για τα δίδακτρα της σχολής, βρήκα σε μια αγγελία την ευκαιρία να δουλέψω στις εκδόσεις Γκρέκα, γράφοντας τα κείμενα στα μπαλονάκια των περιοδικών Δράσις και Μάχη. Τότε δεν υπήρχε lettering και φωτοσύνθεση, οπότε αυτά γίνονταν στο χέρι! Έπαιρνα τα κείμενα σπίτι και έφτιαχνα τα μπαλονάκια. Ήταν δύσκολες εποχές γενικά. Ακόμη και στην σχολή δεν είχαμε στην αρχήραπιτογράφο και χρησιμοποιούσαμε ένα μικρό πενάκι που λέγονταν γραφός. Μετά άλλαξαν τα πράγματα και μπήκε κι ο ραπιτογράφος στη ζωή μας.

ΓΚ Ρομαντικές εποχές, κ. Καραβία, παρ` όλα αυτά και αγνές. Με αξίες.

ΔΚ Ναι. Αξίες που ήταν αυτονόητες και τις συναντούσες σε κάθε άνθρωπο. Αξιοπρέπεια, τιμιότητα. Όχι όπως τώρα, που έχουν χαθεί τα πάντα…

ΓΚ Όταν τελειώσατε την σχολή, μες ποιόν τρόπο μπήκατε στον χώρο των κόμικς και ποιοι ήταν οι καλλιτέχνες από το εξωτερικό που σας άρεσαν περισσότερο σαν γραμμή σχεδίασης;

ΔΚ Είχα έναν πολύ καλό φίλο, τον Τάσο(Σταυρόπουλος), που του πρότεινα να φτιάξουμε ένα περιοδικό. Τις «Κούρσες». Δέχτηκε φυσικά και επειδή δεν υπήρχε δυνατότητα χρηματοδότησης, έκανα τα χαρτιά μου για ανακατάταξη στον στρατό, που είχα τελειώσει μόλις, και πήγα στην Κύπρο. Εκεί σχεδίαζα τις ιστορίες και τις έστελνα(το πρωί ήμουν στην Υπηρεσία για να καταλάβετε και το απόγευμα σχεδίαζα ιστορίες!), και μαζί και το μισθό μου! Οπότε τελειώνοντας και από την ανακατάταξη, ερχόμενος στην Αθήνα, είχαν εξαντληθεί οι οικονομικές μου δυνατότητες και έπρεπε να αναζητήσω εργασία. Δεν πήγε και καλά το περιοδικό, μόλις 6,5 μήνες κυκλοφόρησε, οπότε …καταλαβαίνετε. Θαυμάζω τον Uderzo(Αστερίξ), και τον Peyo από ξένους και από Έλληνες τον Ορνεράκη.

ΓΚ Σίγουρα δύσκολες οι εποχές και οι συγκυρίες δεν βοήθησαν ιδιαίτερα φαντάζομαι, την συνέχιση της έκδοσης. Ήταν όμως ένα πολύ ιδιαίτερο κόμικς, με εξειδικευμένο αντικείμενο. Απευθύνονταν σε φίλους του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Πως ακριβώς επιλέξατε αυτό το θέμα;

ΔΚ Κοιτάξτε. Πήγαινα τότε θυμάμαι στο Σύνταγμα και αγόραζα ξένα κόμικς, Αμερικάνικα, για να βρω κάποια ιδέα για το δικό μας. Τελικά μέσα από την ΕΜΕ(Επιχειρήσεις Μορφωτικών Ειδών – Σόλωνος & Ηρακλείτου), ένα πρακτορείο που είχε συγκεντρώσει τα πνευματικά δικαιώματα πολλών οίκων του εξωτερικού, όπως Ντίσνευ, Γουώρνερ, Μπριτάνικα, Λαρούς κ. α., ήρθαμε σε συμφωνία με την Charlton Comics και βγάλαμε τις «Κούρσες». Διευθυντής ήταν ο κ. Αγγελόπουλος και ήταν συνεργάτης του θείου μου που ήταν εκδότης. Είχα κάνει σε μια έκδοση του, την ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, τα γράμματα στους χάρτες.

ΓΚ Κι έτσι φτιάχτηκε το περιοδικό «Κούρσες». Το υλικό που χρησιμοποιούσατε, ήταν εξ` ολοκλήρου το αυθεντικό της Αμερικάνικης έκδοσης;

ΔΚ. Όχι! Οι Αμερικανοί έκαναν πιο μικρές ιστορίες, σε 6 μεγάλες σελίδες για παράδειγμα. Εγώ έπαιρνα τις ιστορίες και τις μεγάλωνα. Τους πρόσθετα μεγαλύτερη διάρκεια. Κρατούσα τους ήρωες και έφτιαχνα αυτοκίνητα, θεατές, οδηγούς, background και template. Η Αμερικάνικη έκδοση, ήταν σε κάπως ακανόνιστα και ανομοιόμορφα καρέ και όχι σε στυλ στριπ, Ήταν μακριά από το Ελληνικό στοιχείο και αυτό που ο αναγνώστης μας είχε μάθει να διαβάζει. Αν δείτε τι έχει συμβεί με την Αμερικάνικη σχολή κόμικς, θα παρατηρήσετε ότι στην ουσία ήρθαν σε μια Ευρωπαϊκή έδρα(Μιλάνο), για να μπουν σε μια νέα αγορά, αλλά και για να δώσουν διαφοροποιημένο το προϊόν τους, πιο κοντά στον καταναλωτή σαν εικόνα. Τα Αμερικάνικα κόμικς ήταν πιο αφαιρετικά, πριν Εξευρωπαϊστούν. Δεν έμοιαζαν για παράδειγμα με τα Βελγικά, που ήταν πιο προσιτά στο κοινό.

ΓΚ Γιατί δεν έπιασε η ιδέα του περιοδικού «Κούρσες», κ Καραβία; Ήταν έξυπνη ιδέα και πρωτότυπη. Διαφημίσατε την έκδοση του, με κάποια καταχώρηση ίσως;

ΔΚ Ήταν. Δεν υπήρχε ανταγωνιστικό περιοδικό σαν τις «Κούρσες». Κάναμε όμως λάθη, σαν νέοι που είμαστε και άπειροι. Είχαμε τυπώσειθυμάμαι ένα μεγάλο τιράζ στο πρώτο τεύχος, κάπου 60.000 αντίτυπα, για παράδειγμα, χωρίς να ξέρουμε καν πως θα πήγαινε. Αν είχαμε αλλάξει χώρο, σαν θεματολογία εννοώ, ίσως να μέναμε για πολύ καιρό σαν εκδοτική εταιρεία. ΣΚ ήταν η επωνυμία. Από τα επώνυμα μας. Σταυρόπουλος – Καραβίας. Το πρόβλημα ήταν ότι δεν μπορούσαμε να περιμένουμε πολύ, γιατί τα έξοδα έτρεχαν και χρειάζονταν να κινηθούμε γρήγορα. Να κάνουμε επαγγελματικά βήματα, να κάνουμε οικογένειες. Δεν μπορούσαμε να πεινάσουμε! Έτσι εγκαταλείψαμε την προσπάθεια και ο καθένας ακολούθησε τα βήματα αυτά που θα του επέτρεπαν να δημιουργήσει κάτι και να αποκατασταθεί. Δεν κάναμε καταχώρηση σε άλλο έντυπο για τις «Κούρσες», γιατί δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια. Η τηλεόραση πάλι, ήταν τότε(1971), σε πρώιμο στάδιο και οι δέκτες λίγοι.

ΓΚ Ήταν καθαρά βιοποριστικοί οι λόγοι, δηλαδή. Κάνατε κάτι άλλο, εκτός των σχεδίων στις «Κούρσες», κάτι σχετικό με τον χώρο αυτόν και τι έγιναν τα δύο πλάνα εκείνα που ονομάστηκαν «Μικρός Ντετέκτιβ» και «Σαρτάνα», που είδαμε κάποια στιγμή να διαφημίζονται στα τελευταία τεύχη που περιοδικού «Κούρσες»;

ΔΚ Ήταν πράγματι βιοποριστικός ο λόγος που σταματήσαμε. Έκανα μια ιστορία σε κείμενο και σκίτσα, που δεν εκδόθηκε ποτέ όμως. Περιέγραφε τις περιπέτειες ενός αγοριού και ενός κοριτσιού. Ήθελα να φέρω τον Ποπάυ στην Ελλάδα, αλλά δεν μπορούσα να βρω ποιος έχει τα δικαιώματα τα πνευματικά! Όταν το έμαθα ήταν αργά(2 μήνες μετά), γιατί τα είχε εξασφαλίσει ο κ. Γιάννης Δραγούνης. Τελικά ήταν η ΕΜΕ η εταιρεία! Τα «Μικρός Ντετέκτιβ» και «Σαρτάνα»(τα δικαιώματα του δεύτερου θα τα παίρναμε από την ΕΜΕ, ενώ για το πρώτο είχα ήδη γράψει 2 ιστορίες), ήταν μια προσπάθεια που έκανα όταν επέστρεψα από την Κύπρο, για να πείσω τον Σταυρόπουλο να συνεχίσουμε στον χώρο των εκδόσεων κόμικς, αλλά τελικά δεν προχωρήσαμε στην έκδοση τους, έπειτα κι απ` την άρνηση του Τάσου. Οπότε υπήρξε η αναγγελία έκδοσης τους, αλλά δεν κυκλοφόρησαν ποτέ. Στα τελευταία τεύχη του περιοδικού, είχαμε προσθέσει στην ύλη και τον Φλάς Γκόρντον(τα δικαιώματα μας τα είχε παραχωρήσει η ΕΜΕ, για να στηρίξει την προσπάθεια), και είχαμε τροποποιήσει το χρώμα στις σελίδες σε κοκκινόμαυρο, που ήταν στην μόδα εκείνα τα χρόνια και είχε μεγάλη αναγνώριση από τους αναγνώστες, όπως στο Μπλέκ κ. α.

ΓΚ Τι συμβαίνει καμία φορά… Μετά λοιπόν, εγκαταλείψατε τον χώρο και ασχοληθήκατε με κάτι διαφορετικό. Τι ήταν σαν αντικείμενο;

ΔΚ Πήγα σαν πωλητής στην Goodyear, αλλά έξη μήνες μετά έφυγα και έκανα μια συνεργασία με έναν Γερμανό. Εκδίδαμε ένα τουριστικό περιοδικό. Το 1978 έφτιαξα την εταιρεία παιγνιδιών ΜΙΚΑ και έκτοτε ασχολούμαι με αυτό τον χώρο. Τώρα την έχουν αναλάβει τα παιδιά μου.

ΓΚ Ουσιαστικά μείνατε κοντά σε αυτά με τα οποία ξεκινήσατε. Δεν αλλάξατε δραματικά κάνοντας κάτι εντελώς αντίθετο.

ΔΚ Ναι, έτσι είναι! Αν σκεφτείτε ότι έκανα πάζλ του Ντίσνευ, σίγουρα δεν απομακρύνθηκα καθόλου από τον χώρο! Τα σχεδίαζα εγώ. Πήγαιναν μετά στο Παρίσι, μετά στην Αμερική και μετά έπαιρνα την έγκριση από την ΕΜΕ. Στην συνέχεια της συνεργασίας μας, όπως περνούσαν τα χρόνια, με εμπιστεύονταν περισσότερο και άλλαξε αυτή η διαδικασία. Έπαιρνα κατευθείαν έγκριση από την ΕΜΕ.

ΓΚ Οι σχέσεις σας με τον Ντίσνευ συνεπώς, ήταν άριστες.

ΔΚ Ναι, ήταν πολύ καλές. Όταν είχα την ιδέα αρχικά για να κάνω τα πάζλ, αντιμετώπισα κάποια προβλήματα με τα δικαιώματα. Ήταν το`89 νομίζω, όταν μου είχαν ζητήσει ένα λογικό ποσό, αλλά έχασα την συνεργασία και την πήρε ένας συνάδελφος, ο οποίος τελικά την άφησε στην συνέχεια, για να καταλήξει σε μένα. Τα πρώτα πάζλ του Ντίσνευ που κυκλοφόρησα ήταν από την σειρά Duck Tales. Στην δεκαετία του`90, είχαμε πλέον γνωριστεί καλά με την Ντίσνευ και με εμπιστεύονταν πολύ. Όταν έκαναν μια εκκαθάριση των συνεργατών τους στην Ευρώπη ότι είχαν συνολικά 44 και απομάκρυναν πολλούς από αυτούς. Η ΜΙΚΑ έμεινε μαζί με άλλους 10. Το 2002 μάλιστα με βράβευσε η Ντίσνευ για την καλλιτεχνική προσφορά και την δουλειά μου.

ΓΚ Πολύ όμορφη πορεία, θα την χαρακτήριζα κ. Καραβία. Γεμάτη από ωραίες μνήμες και μια δημιουργική ενασχόληση, ενεργή εκ μέρους σας σε όλα αυτά.

ΔΚ. Ήταν ξεχωριστή όπως του κάθε ενός που ασχολήθηκε με τον χώρο. Είχε πολλά να θυμηθεί κανείς. Και τώρα είμαι κατά κάποιο τρόπο στον χώρο, όμως. Κάνω εικονογραφήσεις για παιδικά παραμύθια εδώ και δύο χρόνια. Έχω συνεργαστεί με τις εκδόσεις Ψυχογιός και με άλλους οίκους.

ΓΚ Είστε ενεργό μέρος όλου αυτού του κόσμου, μέχρι και σήμερα! Αυτό είναι πολύ σημαντικό και όχι κάτι που το συναντάει συχνά κανείς. Όχι στη χώρα μας τουλάχιστον. Κ. Καραβία, να σας ευχαριστήσω πολύ για όλα όσα μοιραστήκατε μαζί μας. Ήταν δυνατές στιγμές και κομμάτια του πάζλ των Ελληνικών εκδόσεων κόμικς. Ενός διαφορετικού πάζλ από τα συνηθισμένα.

ΔΚ Κι εγώ σας ευχαριστώ κ. Κοσκινά. Ήταν όμορφα που θυμήθηκα τόσα πράγματα και σας τα αφηγήθηκα. Τα έφερα κι εγώ στο νου μου ξανά.

 

——————————————————————————————————————————————————-

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο .